Tijdens de voorbije maanden hebben meerdere kerkgebouwen binnen de parochie in Gent-Centrum een laatste parochiale weekendviering gekend. Voor wie dicht met de kerk en de plaatselijke gemeenschap leeft, is dit een ingrijpend gebeuren.
Een bepaalde manier van pastoraal heeft ervoor gezorgd dat er vroeger in bijna alle woonkernen ook een ‘woonkerk’ werd gebouwd. Maar : gemeenschappen worden ouder en kleiner. De zorg voor het kerkgebouw begint te wegen, terwijl men geen opvolgers vindt. Op meerdere plaatsen in onze stad wordt die woonst, dit ‘huis van God’ nu herbestemd, in afspraak met de kerkelijke en burgerlijke verantwoordelijken. Of inmiddels is dit reeds gebeurd.
Als katholieken worden we nu steeds meer uitgedaagd om ons met te verbinden met elkaar in hetzelfde huis van God, terwijl we voorheen nog buren waren elk met hun huis. Een vrouw zei het me onlangs op haar manier : “Ik sluit nu aan bij een andere gemeenschap omdat het toch om dezelfde Heer gaat.” Ernaar streven om samen te komen op enkele – en dus niet langer op alle plaatsen - is de uitdaging waar we voor staan om ons christen-zijn zichtbaar te maken. We doen dit met verzorgde vieringen, elk met hun eigen accenten, zang en muziek, onthaal en opvolging. Daarom roep ik jullie op om de bruggen over te steken naar elkaar (en in Gent zijn er nogal wat) en aansluiting te vinden bij een gemeenschap die met jullie nu graag volop ‘nieuwe’ gemeenschap wil vormen met en in de Heer. Om deze en geen andere reden maken we nu in ons bisdom het vormen van ‘nieuwe’ parochies door, veel meer dan om louter organisatieredenen.
Over welke kerken gaat het en welke gevolgen heeft dit voor de vieringen? Een algemeen overzicht:
- De Sint-Annakerk heeft geen weekendvieringen meer. Tot haar herbestemming blijft de mogelijkheid om er uitvaarten en huwelijken en doopsels in te laten doorgaan.
- De kerk van Sint-Elisabeth is in feitelijk gebruik genomen door de Anglicaanse Kerk. Dit houdt in dat er daar geen katholieke vieringen meer doorgaan.
- De kerk van Antonius Abt (Meulestede) is reeds meerdere maanden gesloten en wacht op een afhandeling van de overeenkomst met de Stad Gent.
- De kerk van Sint-Theresia van Avila (Muide) kende op 10 juni haar laatste weekendviering. In afwachting van de verkoop kunnen nog steeds in deze kerk een uitvaart en huwelijk doorgaan.
- Dit geldt ook voor de kerk van Sint-Macharius die op 3 september haar laatste zondagsviering had. Ook daar kunnen tot aan de herbestemming uitvaarten en huwelijken, en ook op expliciete vraag nog een doopsel, doorgaan.
- In de kerk van Sint-Coleta werd eveneens op zondag 3 september afscheid genomen van het gebouw als parochiekerk. De laatste parochiale zondagsviering ging er door. Het gebouw wordt nu opgenomen binnen een VZW die er vanuit en voor het Woon- en Zorgcentrum zal voor in staan in duidelijke afspraken met de kerkfabriek en met de Dienst Kerkfabrieken. Dit houdt in, overeenkomstig de mededeling van de bisschop, dat er geen uitvaarten, huwelijken en doopsels meer gevierd worden, tenzij de vieringen die er doorgaan voor de bewoners, personeel en de zustergemeenschap. De toegang tot de kerk gebeurt via het WZC, terwijl het kerkportaal gesloten blijft.
Dit proces van herbestemming verloopt nu eens moeizaam en met pijn, dan weer sereen en met weloverwogen deskundigheid. Ik dank jullie die het met jullie gebed en expertise begeleiden: de kerkraden en VZW’s, de liturgische verantwoordelijken, de mensen die de dagelijkse zorg op zich nemen voor het gebouw en de leden van de lokale werkgroepen en de parochieploeg van Gent-Centrum. Allen samen zoeken we nu hoe we een open en gastvrije kerk kunnen bouwen met zorg voor het huis van ‘hout en steen’, dat symbool staat voor de zorg van God voor mensen die in Hem willen wonen.
Jürgen François
