Nederland telt vandaag ongeveer 3.500 religieuzen. Volgens de prognoses zijn dat er in 2030 nog 800. Simon Evers, secretaris-generaal van de Konferentie Nederlandse Religieuzen, relativeert het woordje “nog”. De dominante aanwezigheid van religieuzen in de vorige eeuw was immers meer uitzondering dan regel in de geschiedenis van de kerk. Hij ziet hoe het charisma en de inspiratie tegenwoordig andere vormen vinden, vertelt hij in Tertio nr. 1.086 van 2/12/’20.
Simon Evers is goed vertrouwd met het religieuze en levensbeschouwelijke landschap in Nederland. Hij heeft 30 jaar ervaring als geestelijk verzorger en combineert die job sinds 1 juni met de functie van secretaris-generaal van de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR). “Je hebt in Nederland minderheden van protestanten en katholieken. Daarnaast is er de islamitische aanwezigheid, het humanisme en een grote groep Nederlanders die een sterke affiniteit hebben met het boeddhistische gedachtegoed. De context is pluriform, wat betekent dat er veel vrije ruimte is om het over levensbeschouwing te hebben. In het merendeel van de contacten die ik als geestelijk verzorger heb, speelt het christelijke geloof niet expliciet een rol, maar komen zingeving, levensbeschouwing en existentiële vragen wel aan de orde. Van de mensen die in het ziekenhuis een beroep op me doen, doet slechts een klein deel dat expliciet vanwege mijn christelijke overtuiging.”
Het religieuze leven is in het Westen een verhaal van krimp. Hoe kijkt u daarnaar als secretaris-generaal van de KNR?
“Ik sprak er laatst over met Erik Borgman. ‘Als je naar de kerk kijkt, moet je realistisch zijn’, zei hij. ‘Ze wordt kleiner maar dat betekent niet dat we zelf actief dingen moeten gaan afschaffen. Laat bestaan wat bestaansrecht heeft en geef tegelijk de nieuwe lijnen ruimte’. Die visie deel ik. We lijden een beetje onder het feit dat de kerk en het religieuze leven geen dominante factor meer zijn in de samenleving en dan hoor je wel eens de klacht dat ‘ze’ de kerk niet meer zien staan. Maar dat is spreken als een calimero, vanuit een underdogpositie. We zijn in de katholieke kerk gewend te denken vanuit instituten, maar het religieuze leven begint altijd bij een charisma en een inspiratie. Ik zie daar een zekere analogie met mijn werk als geestelijk verzorger, dat niet tot de corebusiness van de organisatie behoort. Mensen zoeken in een ziekenhuis een antwoord op hun medische vragen. Ze willen een diagnose en hopen op genezing. Geestelijke verzorging is in die zin niet essentieel noodzakelijk. Omdat je een vreemde eend in de bijt bent, is het belangrijk met je handelen en je spreken je toegevoegde waarde te laten zien vanuit een zelfbewuste wetenschap dat wat je brengt en zegt, ertoe doet. Als de kerk en de religieuzen oprecht geloven in hun toegevoegde waarde en die voortdurend ter sprake brengen en present stellen, dan draagt dat bij aan het heil van deze wereld en aan de komst van het Rijk Gods hier op aarde. Dat geloof ik echt.”
Abonneer of vraag een proefnummer via www.tertio.be
