Hé Kerk ... een gelukkige verjaardag!

We mogen ons volgend weekend van harte proficiat wensen! Ja, we mogen onszelf feliciteren met de Kerk, de Kerk als levende beweging van volgelingen van Jezus. Want op Pinksteren, het hoogfeest dat we zondag vieren, vieren wij tegelijkertijd de geboortedag van de Kerk!

Wat doe je met een verjaardag? Je viert dat je ooit ter wereld kwam. En je viert in dankbaarheid dat je er bent. Ja, in dankbaarheid, want je had er evengoed niet kunnen zijn. Met je verjaardag vier je dat je vanuit liefde ontstaan bent, door de liefde gegroeid bent en in de liefde mag voortbestaan.

Zo is Pinksteren de dag waarop we vieren dat de Kerk geboren werd en we doen dat in dankbaarheid en ook wel met wat verwondering, want die oude Kerk van ons – en ik bedoel nu niet het gebouw – had er evengoed niet meer kunnen zijn. Ja, het is een wonder dat de Kerk er nog altijd is.

Op een verjaardag haal je herinneringen boven aan je geboorte, dingen die ze je verteld hebben. De evangelist Lucas, ook de schrijver van de Handelingen van de Apostelen, vertelt ons in dat boek wat er gebeurd is bij de geboorte van de Kerk. Ik zeg met opzet 'geboorte', want de Kerk is niet gesticht op het kantoor van een notaris in Jeruzalem door de vrienden van Jezus, die dachten: kom, laten we een kerk gaan oprichten. De Kerk is ontstaan omdat God een nieuw begin maakte, omdat God zich radicaal opnieuw verbonden heeft met mensen, omdat de Geest in mensen kwam wonen en Gods kracht zo heel intens, maar ook intiem met ons mensenbestaan verbonden werd.

Maar het blijft toch wel bijzonder hoe snel die beweging, dat goede nieuws over Jezus en God, zich verspreidde: over heel Europa, over Azië tot in India toe. Ook in Afrika, tot diep in Ethiopië en dat allemaal in een tiental jaren! Overal ontstonden kleine christelijke gemeenschappen van mensen die lief en leed met elkaar wilden delen, een groep met een uitstraling voor anderen. Die snelle verspreiding doet me denken – misschien wat oneerbiedig gezegd – aan uitgebloeide paardenbloemen. Je ziet hun pluisjes in de lucht zweven. Door één windstoot worden de zaden met hun parachuutjes losgerukt van de stengel en uitgezaaid. Een jaar later groeien er overal paardenbloemen. Zo is het begonnen, als zaad dat wordt uitgezaaid.

In de Kerk van vandaag wordt nu veel gesproken over de toekomst van de parochies en, via de Kerkenbeleidsplannen, ook over de kerkgebouwen. De meesten van onze kerkgangers, ook vele vrijwilligers, worden steeds ouder. Jonge mensen laten het afweten, gelukkig niet allemaal. En de coronacrisis heeft er ook geen goed aan gedaan. Meermaals klinkt nu de vraag: met hoeveel gaan we nog overblijven? Wie nog actief is, doet ontzettend zijn best, maar hoe zal de Kerk eruit zien over tien jaar? En over twintig jaar? Houden we dan in het achterhoofd dat we als Kerk niet het resultaat zijn van onze eigen planning en activiteiten. De Kerk is er gekomen door het waaien van de Geest. En die Geest zal blijven waaien, vanuit een richting die je misschien niet verwacht. Misschien dat wat ons vertrouwd is, zal verdwijnen, maar de Geest zal altijd wegen blijven zoeken om mensen te laten delen in de liefde van God. Misschien ontbreekt het ons alleen maar aan vertrouwen in de Geest ...

Als de leerlingen van Jezus in hun kamer waren blijven zitten, dan was de Kerk er nooit gekomen. Maar die beweging kwam niet op uit henzelf. Als we echt geloven dat de Kerk ontstaan is door een goddelijke kracht, door een goddelijke windkracht die mensen in beweging bracht, dan zal die wind nog altijd wel zijn werk blijven doen. Mogen we alleszins met Pinksteren – op onze verjaardag – vurig gemaakt worden om verder Kerk te zijn. En daarom aan iedereen zeg ik graag voor volgend weekend: een gelukkige verjaardag!