In de moeilijke tijd rond het overlijden van een dierbare kunnen de rituelen van een kerkelijke uitvaart een houvast en moed geven.
In een kerkelijke uitvaart spreken we uit dat de dood niet het laatste woord heeft.
We gedenken samen het leven van de overledene en bidden voor hem/haar.
We ontsteken licht aan de Paaskaars en er klinken verhalen uit de bijbel.
Er is ruimte voor de familie om zelf een Schriftlezing, voorbede of memento uit te spreken.
Een kerkelijke uitvaart met een voorganger (priester of diaken) van de Rooms-Katholieke Kerk zal nooit kunnen plaatsvinden in een aula of funerarium van de begrafenisondernemer of crematorium, maar in een kerkgebouw.
Wel voeren sommige organisaties doopsels, huwelijken of uitvaarten uit die niet plaatsvinden in één van onze kerken. Deze worden voorgegaan door mensen die geen deel uitmaken van de Rooms-Katholieke Kerk.
De Rooms-Katholieke Kerk verbiedt de eigen voorgangers, priesters en diakens om voor te gaan in de aula van de begrafenisondernemer of aula van het crematorium.
Christelijke uitvaarten vinden plaats in parochiekerken, en niet in crematoria of funeraria.
Gelovig afscheid nemen
Het is zo evident dat we het soms vergeten: de uitvaartrituelen van de katholieke Kerk zijn, zoals al haar liturgische vieringen, bedoeld voor mensen die zichzelf, misschien met alle zwakheid in de beleving, in het christelijk geloof willen herkennen en er voor hun leven inspiratie uit putten.
De christelijke uitvaartviering heeft een eigen karakter, in vergelijking met vele nieuwe vormen van afscheidsvieringen.
Ze blikt uiteraard ook terug op het leven van de concrete persoon die overleden is, ze laat ruimte voor de pijn en het verdriet van hen die achterblijven.
Maar ze kijkt niet alleen naar het leven dat voorbij is. Het gaat verder dan alleen maar herinneringen of emoties opwekken...
De rituelen van de uitvaartliturgie vertolken ook het geloof dat Gods liefde sterker is dan de dood, en dat de gestorvene deel krijgt aan het verrijzenisleven van Jezus Christus, de levende Heer.
De symbolen en rituelen, zang en muziek, Bijbelteksten en gebeden ...
De symbolen en rituele handelingen, zang en muziek, de Bijbelteksten en gebeden drukken zo een toekomstperspectief uit, dat hoop en troost wil bieden aan de nabestaanden.
Midden onmacht en verdriet richten christenen zich dus biddend tot God, die bron is van nieuw leven en licht.
Dat is in onze cultuur niet evident, maar het bepaalt het eigen karakter van de katholieke uitvaartliturgie.
Onze parochiekerken zijn gebouwen die een bijzondere atmosfeer uitstralen en rijk zijn aan betekenis.
Een kerk is op bijzondere wijze ‘Gods huis’: in haar architectuur, haar inrichting en symbolen.
De verrezen Heer is er in zijn sacramentele gedaante ook permanent aanwezig.
Daarom vinden kerkelijke uitvaarten plaats in parochiekerken en niet in crematoria of funeraria.
Mensen worden er in geloof verzameld, en komen er zo ook samen in lief en leed om alles wat het leven meebrengt te vieren: vreugde om nieuw leven, dankbaarheid om de liefde, rouw om verlies, volharding om met andere mensen samen te leven, in goede en kwade dagen.
In onze 12 kerken van Brakel-Lierde kunnen alle vormen van liturgie (doopsel, huwelijk, uitvaart of speciale gelegenheidsvieringen) nog steeds plaatsvinden.
Uitvaart met Eucharistie of Woord- en Gebedsviering?
Hoe verloopt dan een kerkelijke uitvaart in de parochiekerk?
Ze vindt ofwel plaats in een eucharistieviering, ofwel in een woord-en gebedsviering.
Beide zijn volwaardige vormen van kerkelijke uitvaartliturgie.
Ook een uitvaart in een woord- en gebedsviering heeft een vaste structuur, maar omvat geen eucharistische dienst.
Als er in één van onze kerken een uitvaart plaatsvindt, zal de parochie de overledene ook gedenken tijdens de eucharistievieringen in het weekend.
Daarin viert de Kerk de dood en verrijzenis van Jezus Christus en spreekt ze de hoop uit dat Hij ook de overledene zal wegvoeren uit de dood naar een nieuw leven bij God.
De naam van de overledene wordt tijdens deze eucharistievieringen daarom uitdrukkelijk genoemd.
Namis
Indien men verlangt dat er op een later tijdstip een namis wordt gedaan voor de overledene, kan men dat steeds aanvragen.
Hoe jouw keuze laten respecteren?
Meestal zorgen de kinderen of naaste familieleden voor de regeling van een uitvaart.
Daarom is het goed om tijdig met hen te spreken over je verlangen naar een kerkelijke uitvaartviering.
Je kan je wilsbeschikking in verband met je eigen uitvaart ook schriftelijk vastleggen en ze zelfs laten registreren bij de Dienst Bevolking van de gemeente waar je woont.
In een speciaal formulier kan je aangeven of je kiest voor begrafenis of voor crematie, en of je kiest voor een katholieke kerkelijke plechtigheid.
De uitvaartverzorger wordt dan geïnformeerd over deze laatste wilsbeschikking wanneer hij aangifte doet van het overlijden.
(BDW)
