St.-Apollonia kapel, Elst

Inwijding van de gerestaureerde St.-Apollonia kapel aan de Lepelstraat in Elst

Op vrijdagavond 12 februari waren een aantal mensen samengeroepen om het einde van de restauratie van de kapel van Sint-Apollonia te vieren. Bijna tien jaar lang is er gesproken en met tussenpozen gewerkt om deze kapel terug haar luister te geven. Het project kende dan ook alle tegenslagen die een restauratie kan kennen. Deze kapel staat aan de poort naar Elst en begroet als het ware iedere bezoeker aan Elst. Bijzonder is ook dat ze toegewijd is aan Sint-Apollonia, de beschermvrouwe van Elst. Wellicht is ze opgericht omdat in vroegere tijden een kerk nooit openstond uit veiligheid en om de gelovigen van de parochie de  mogelijkheid te geven toch dicht bij hun patroonheilige te zijn voor gebed.
De avond van de inwijding werd het woord genomen door de verantwoordelijken van de provincie en de projecten van de Vlaamse Ardennen.
Het project van de restauratie werd vooral gedragen door mevr. Anne Holvoet in samenwerking met de interim burgemeester Stefaan De Vleeschouwer, want de kapel is eigendom van de gemeente Brakel. De restauratie is zeker een meerwaarde voor de gemeente en de gemeenschap van Elst.
Ook de schepen van cultuur, Marijn de Valck nam het woord en bedankte iedereen samen met de burgemeester:
dank aan de buur voor gebruik van electriciteit en water,
de gebroeders Gabriels voor de kunstige schilderingen.
Een voor de gelegenheid samengesteld Elsters muziek bracht mooie tonen van het Te Deum van Charpentier
terwijl de deken de kapel en patroonsbeeld inzegende met overvloedig doopselwater.
Nadien werd de restauratie ingedronken in café 'Het Hoeksken'.
In ieder geval is dit een mooie realisatie waar iedereen weer mee van geniet en die onze gemeenschap weer aantrekkelijker maakt.
Eén noot willen we wel toevoegen: volgens de schepen van cultuur heeft de vrijheid van de kunstenaar Apollonia voorgesteld met een tang en een tand. Apollonia werd inderdaad aanbeden tegen tandpijn; maar het gaat niet om een frivoliteit zoals die avond werd beweerd. Elke heilige wordt voorgesteld met vaste attributen
om hem of haar te herkennen. Die attributen zijn vast omschreven en worden door kunstenaars zeer strikt gevolgd. De wetenschap die dit bestudeert noemt men de iconografie. Dat wil zeggen dat bij de voorstelling van heiligen: houdingen , kleuren en attributen vast omschreven zijn. Een echte kunstenaar volgt die regels zeer strikt. Dat Apollonia dus afgebeeld is met een tang en een tand is volledig volgens de iconografische regels en niet een frivoliteit van om het even wie. Trouwens volgens de overlevering is Apollonia een martelares uit de derde eeuw die vermoord is omwille van haar geloofsgetuigenis en bij wie -aldus de traditie-
de tanden werden uitgeslagen of uitgetrokken, vandaar de tang met de tand!
Wat betreft de ouderdomvan de kapel zit het verhaal nog vast in de mist van de geschiedenis. Volgens één van de pastoors die brononderzoek deed, werd de kapel in de zeventiende eeuw door de bisschop van Kamerijk (Cambrai) ingezegend. Maar wij behoorden maar tot het bisdom Kamerijk tot het jaar 1559. Dus: ofwel heeft de pastoor zich een eeuw vergist, ofwel is de kapel inderdaad vrij oud. Het moet nog onderzocht worden door de oudheidkundige kring, maar feit is wel dat de bisschop van Kamerijk in het begin van de zestiende eeuw Robert De Croy was en deze kwam wel in de streek, want zijn familie had een kasteel en bezittingen in Everbeek! Dus dat is nog een uit te pluizen kluifje met mogelijke geschiedkundige verrassingen.
Wat mogen wij toch leven in een boeiende streek!
Proficiat aan allen die zich ingezet hebben voor de Sint-Apolloniakapel en mag het andere wijken inspireren om ook voor hun kapel iets te doen.