Lourdes, parel van de Pyreneeën
Dat Lourdes de grootste katholieke bedevaartsplaats is in Frankrijk moet ik jullie niet meer vertellen, maar er is nog zoveel meer te zien in en rond Lourdes. Lourdes is een stad in het departement Hautes-Pyrénées, gesitueerd in het zuiden van het land in de uitlopers van de bergen van de Pyreneeën en heeft ongeveer 17.000 inwoners.
Eerst en vooral is er het Heiligdom van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes, gelegen langs de oevers van de Gave de Pau. Het esplanadeplein wordt gedomineerd door de neobyzantijnse Onze-Lieve-Vrouwbasiliek, ook wel Rozenkransbasiliek genoemd. De basiliek werd gebouwd onder de bestaande basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis en in gebruik genomen in 1901. In de vorm van een waaier bevinden zich vijftien kapellen. Elke kapel vertegenwoordigt een scène van de geheimen van de Rozenkrans. Een centrale mozaïek toont de Moeder Gods, die beschermend haar mantel spreidt over allen die tot haar komen.
Op deze basiliek staat dus de oorspronkelijke Onbevlekte Ontvangenisbasiliek, die op haar beurt de kapel bij de mirakelgrot moest vervangen. In 1873 werd wegens de grote pelgrimstoeloop de grotere kerk in gebruik genomen en werd de eerste kapel een crypte van de basiliek. Nog later, in 1958, was de Basiliek van Sint-Pius X klaar, onder het plein voor de Rozenkransbasiliek.
Heel het Heiligdom is gedrenkt in een zeer aparte spirituele en mystieke sfeer.
Wie het stadje Lourdes binnenkomt kan er niet naast kijken, boven op de rotsachtige top staat het fort van Lourdes. Het kasteel, een sluis tussen Frankrijk en Spanje, was tussen de 11de en de 19de eeuw een beschermende reus voor handelsroutes en de lokale bevolking. Op het bovenste platform wordt men beloond met een prachtig panorama. Vandaag is het Musée des Pyrénées er gevestigd, gewijd aan het huiselijke, landelijke en pastorale leven van de Pyreneeën.
Een hele belevenis is de meer dan 100 jaar oude kabelbaan die u in een paar minuten naar 900m hoogte brengt, vlak onder de top van de Pic du Jer. Een korte wandeling naar de top bezorgt u een uniek uitzicht over Lourdes en de toppen van de Pyreneeën.
Verder zijn er in Lourdes verschillende musea die het bezoeken waard zijn, zoals “Le petit Lourdes”, waar de bezoeker door een miniatuur Lourdes, anno 1858, wandelt, het Wassenbeelden museum, het “Musée de Lourdes”, waar u in een klank- en lichtspel de geschiedenis van Bernadette kan ontdekken en de fabriek met tentoonstelling van religieuze standbeelden.
Op wandelafstand van Lourdes ligt Bartès, waar de H. Bernadette door een voedstervrouw is opgevoed. Men kan er het huis van deze vrouw bezoeken en ook de stal waar Bernadette haar schapen samenbracht.
Lourdes is ook de ideale uitvalsbasis om de Pyreneeën in te trekken. Vele “cols” en meren liggen in de buurt en zijn zeker een dagtrip waard. Zo zijn er de col du Pourtalet (1802m), col d’Aubisque (1710m), col du Soulor (1445m), Gavarnie (1360m) en de gekende col du Tourmalet (2114m). Ook zijn er bergmeren als de lac d’Estaing, lac d’Artouste en lac de Gaube.
Dankzij de riviertjes die door en in deze bergpassen stromen heeft zich gedurende verschillende eeuwen een natuurfenomeen gevormd van stalactieten en stalagmieten. In de grotten van Bétharram of van Médous kan men deze indrukwekkende rotsformaties gaan bewonderen.
Vele plaatsen in de buurt hebben een historische binnenstad waar men rustig door het verleden kan kuieren. Men kan er op uitstap naar Pau, Tarbes en zelfs naar Andorra, Biarritz en het Baskenland.
Cultuurfanaten kunnen in de wijde omgeving van Lourdes kastelen, abdijen, kerken en landerijen en folkloremusea gaan bezoeken. De meeste kastelen, zoals dat van Montaner, Madiran, Mauvezin en Pau werden in de 14de eeuw gebouwd, staan hoog op een heuvel, hebben een indrukwekkende vierkante burchttoren en bieden schitterende panorama’s over het gebergte. De abdijen en kerken dateren meestal uit de vroege middeleeuwen en bevatten vaak juweeltjes van houtsnijwerk en fresco’s.
Tenslotte zijn er ook nog de parken en natuurreservaten, waar elke natuurliefhebber zijn gading zal vinden. Het nationaal park van de Pyreneeën en het natuurreservaat Le Néouville zijn voor de liefhebbers echte wandelparadijzen.
Zo is de cirkel rond. De rust van de natuur brengt ons terug bij de ingetogenheid van het Heiligdom Lourdes. Ik wil met dit artikel zeker geen toeristische folder promoten, maar ik wil wel beklemtonen dat Lourdes, waar wij de mirakels van Onze-Lieve-Vrouw gedenken, niet het conservatieve, oubollige plaatsje is waar men alleen maar moet bidden. Naast de devotie rond de grot is er genoeg ruimte voor ontdekking en ontspanning.
Els Boeykens
