Homilie zondag 5 oktober 2025
Lieve mensen,
In de eerste lezing hoorden we dat Mozes met de staf van God in de hand, op een heuvel, tot God bidt om hulp in de strijd van de Israëlieten tegen Amalek en zijn leger van plunderaars. De staf, waarmee hij op de rots kan slaan zodat er water uitkomt, of waarmee hij het water van de zee kan doen splijten. Zolang hij met opgeheven armen bidt, zijn de Israëlieten aan de winnende hand, maar laat hij zijn armen zakken, dan wint Amalek. Je weet dat ‘je armen laten zakken’ betekent dat je iets opgeeft. Gewoonlijk met schouders ook!
Dit is hier geen grensconflict. Het is een oorlog tussen twee ideologieën: de joodse levensvisie en die van de Amalekieten, die de joden willen uitroeien. Het volk dat onder leiding van Mozes en Aäron door de woestijn trekt is helemaal niet voorbereid op dergelijke aanvallen. Ze zijn kwetsbaar. Zeker in de rug, bij de zwaksten. Het Godsvolk onderweg kan alleen maar strijden met het vertrouwen op Jaweh, “Ik zal er zijn”. Maar dat is moeilijk!
Mozes heeft het dus opgegeven te bidden omdat hij ziet dat de Israëlieten niet bestand zijn tegen Amalek. Dat is voor hem het bewijs dat God zijn gebed niet verhoort. Maar Aäron en Chur, die mee met hem de heuvel zijn opgegaan, geloven wél in Gods hulp, en ze zetten hem aan niet op te houden met bidden. Ze ondersteunen zijn armen, elk aan een kant, hoorden we in de lezing, en dat betekent dat ze samen bidden. En als ze dat doen, zijn de Israëlieten wél aan de winnende hand.
In de strijd tegen onrecht zijn er telkens
- mensen met een geweten die vechten voor vrijheid en rechtvaardigheid, die vechten voor herstel
- mensen die het voortouw nemen om die gedachte om te zetten in daden: zoals Jozua, en zoals de weduwe uit het evangelie
- mensen die de strijd spirituele motivatie geven, die bidden, de Mozessen
- mensen die ondersteunen, de Aärons en de Churs
De kracht van het bidden is de boodschap van vandaag. In het evangelie hoorden we dat Jezus in een gelijkenis aan zijn leerlingen leerde dat zij steeds moesten bidden, en dat ze dat niet mochten opgeven.
Hij vertelt van een rechter die weigert zich het lot van de weduwe aan te trekken, alhoewel de bescherming van weduwen en wezen een grondrecht was in Israël. Hij geeft uiteindelijk toe om zijn reputatie, zijn gezicht, te redden (ze blijft immers altijd terugkomen!) of gewoon omdat hij haar beu is. Jezus zegt: als zo’n onrechtvaardige, onverschillige rechter al recht verschaft aan een weduwe, hoeveel te meer zal God dan niet luisteren naar zijn uitverkorenen, die Hem dag en nacht roepen? Hij wordt ons nooit beu!De nadruk ligt hier echter niet op de inhoud van het gebed, maar op het vertrouwen dat God recht zal verschaffen. Jezus stelt het in vraag of zijn volgelingen wel in dat vertrouwen leven: zal de Mensenzoon bij zijn komst het geloof vinden op aarde? En waarop hebben we recht?
En al lijkt het er dikwijls op dat God “niet thuis geeft” Hij antwoordt altijd. Misschien niet op de manier dat we hopen of verwachten en niet volgens ons tijdsschema.
Want alhoewel we niet altijd krijgen wat we vragen, de Vader in de hemel luistert wél naar ons. Maar, Hij ziet ons leven veel breder dan wijzelf. Ons leven is immers meer dan genezen van een ziekte, of geluk hebben in wat we ondernemen. Het is ook houden van, danken, helpen, begrijpen, vergeven en zoveel meer.
Wij zijn trouwens niet de enigen wiens gebed niet direct wordt verhoord. Dat moest zelfs Jezus ondervinden. De avond voor zijn lijden en dood bad Hij: ‘Vader, als het mogelijk is, laat deze beker aan Mij voorbijgaan.’ Zo bad Hij tot zijn Vader, maar de beker van pijn en lijden ging niet aan Hem voorbij. Liet zijn Vader Hem dus in de steek? Nee, dat deed Hij zeker niet. Hij bevrijdde Hem niet van lijden en dood, maar gaf Hem wel de kracht om dat lijden zo sterk te dragen dat Hij zelfs op het kruis voor zijn beulen kon bidden. En zijn Vader liet Hem ook zien dat zijn leven veel meer was dan lijden en dood, want na drie dagen liet Hij Hem verrijzen.
Misschien geven ook wij het soms op, omdat we, net als Mozes, de indruk hebben dat God toch niet naar ons luistert. Dat Hij ons in de steek laat. Dat we niet krijgen wat we vragen. Dat alle miserie blijft voortduren. Maar juist dan is het belangrijk dat we de moed, het geloof, de armen niet laten zakken. En dat we beseffen: bidden verandert de wereld niet. Bidden verandert de mens. En de mens kan de wereld veranderen!
We zingen hier vaak: “Als wij tot U bidden Vader, vragen wij geen kalm bestaan”. Toen ik gisterenavond mijn agenda van volgende week bekeek dacht ik even: ok, instant verhoord! Maar vooral het einde van het lied is belangrijk: “Bij ons pogen, bij ons falen, Vader ga dan met ons mee!”
Het moge zo zijn!
