Homilie Allerheiligen 1 november 2025
Beste mensen,
We hoorden net een stukje uit de Zaligsprekingen, maar in deze - zowel letterlijk als figuurlijk - kille tijd voelen we ons niet bepaald zalig. En deze dagen gedenken we ook de dierbare mensen van wie we afscheid moesten nemen. Toch altijd wat pijnlijke dagen want her-inneren kan pijn doen, zeker als het afscheid nog vers is, of het een moeilijk afscheid was maar het kan ook heel fijn zijn om herinneringen op te halen en het litteken dat dit afscheid naliet zachtjes te laten dichtgroeien.
Maar we mogen ons niet laten ontmoedigen en luisteren naar de positieve boodschap uit de zaligsprekingen. Ik wil er enkele uitlichten:
"Zalig wie treuren": ons mensenleven davert op zijn grondvesten wanneer we met ziekte en sterven geconfronteerd worden. Er komen vragen rond de zin van het lijden, de zin van het leven, de zin van geloven en de twijfel of het ooit nog goedkomt. Wie ben ik en mag ik nu nog zijn voor mijn naasten? Waar is die God, die toch altijd heeft gezegd “Ik zal er zijn voor jou”? Nu ik Hem zo hard nodig heb, lijkt Hij wel verder weg dan ooit. En toch … ik vermoed God dan in zachte, respectvolle handen, in lieve gebaren en woorden en in het hart van wie het beste van zichzelf geeft om het zijn naaste naar de zin te maken, om niet weg te lopen wanneer het moeilijk wordt. Het zijn engelen van mensen die vaak met heel ogenschijnlijk kleine daden grootse dingen teweegbrengen. God beschikt alleen over onze handen om zich te tonen. Ik wens je zulke mensen toe.
"Zalig de zachtmoedigen": eigenlijk staat er: zalig de gebogenen, zij die zich bukken, buigen naar mensen die klappen hebben gekregen en er krom van lopen, letterlijk en figuurlijk. Zalig zij die zichzelf buigen om een ander te helpen en die er niet voor terugschrikken om daarbij zelf een kramp op te lopen van dit gebaar of anders gezegd: zij die niet bang zijn van emoties en frustraties. Die je laten uitrazen als dat nodig mocht zijn en bij wie je je tranen mag laten vloeien, zo lang en zo hard het nodig is. Ik wens jou mensen als deze op je weg!
"Zalig die hongeren en dorsten naar gerechtigheid": zalig zij die zich laten raken door anderen. Zij die doen wat kan gedaan worden om hun naaste van ziekte en dood te vrijwaren maar ook zij die na een moeilijke relatie met de overledene zoeken naar restjes liefde. Wat niet goed was moet niet opgehemeld worden, wat niet goed te praten is, moet niet verdoezeld worden. Maar hopelijk blijft er wel altijd liefde. Liefde die kwetsuren kan genezen en littekens kan verzachten. Er zijn mensen die het talent hebben om je op de weg van die liefde te zetten. En mocht het afscheid onverhoopt toch niet sereen verlopen zijn omdat er dingen niet uitgesproken of verzoend konden worden, dan hoop ik toch dat je warme, nabije engelen van mensen mag vinden die je het ondraaglijke helpen dragen en je nieuwe wegen doen vinden.
"Zalig de zuiveren van hart": in de Bijbel is het hart de gps, de wegwijzer van de mens. Zuiver van hart zijn zij die zich zonder bijbedoeling ontfermen over anderen. De zuivere van hart geeft oriëntatie aan wie het niet meer ziet zitten, wie de weg kwijt is, niet zozeer door zelf het stuur over te nemen maar die wel alert blijft zodat de andere niet van de weg geraakt. Misschien navigeer jij ook via je hart.
We lezen in de zaligsprekingen over het “Rijk der hemelen”, hemel in het meervoud. Misschien omdat “hemel” geen plaats is, maar een werkwoord: hemelen: en dus op de plaats waar je bent en met wat voorhanden is, er een hemel van maken voor jezelf én voor anderen. Het moet hier en nu gebeuren. Laat ons proberen om vooral bij leven mekaar te zegenen en te heiligen, onze dank uit te spreken en te vertellen hoe blij we zijn met allen waarvan we houden. En ja, dit is dus een uitnodiging om de mensen die je graag ziet straks eens wat bewuster een knuffel te geven en die dankbaarheid uit te spreken. Dan wordt het hier en nu al een beetje hemel! Het moge zo zijn.
Amen.