Bernardus van Clairvaux

Bernardus werd in 1090 geboren als zoon van een adellijk Bourgondisch geslacht. Hij kreeg een goede opleiding op de kloosterschool van Châtillon. Op 16-jarige leeftijd verloor hij zijn moeder. Hierdoor wendde hij zich nog radicaler tot God. Zij vader probeerde te verhinderen dat hij zo jong al in het klooster ging. Maar na een spirituele ervaring in een dorpskapel brak Bernardus definitief met de wereld. Met zijn overtuigingskracht kreeg hij zelfs zijn broers en een aantal verwanten en vrienden zover dat ze met hem naar het strenge klooster van Cîteaux gingen. Dertig jonge monniken traden toe tot een bijna volledig verlaten klooster. Binnen korte tijd kon Bernardus driemaal twaalf monniken uitsturen naar nieuwe stichtingen. Hijzelf vestigde zich in het 'dal van de bittere kruiden' en veranderde deze onherbergzame streek binnen korte tijd in een licht en vruchtbaar dal: 'Clairvaux'. Bernardus koos Maria tot patrones, als 'moeder' van Clairvaux. Hij bevorderde de Mariaverering en dichtte prachtige Marialiederen. Door zijn toedoen wordt Maria in de cisterciënzerorden nog altijd in het bijzonder vereerd. Bernardus had ook talrijke Mariavisioenen.

Nadat de stichtingsfase was afgesloten, reisde Bernardus als begenadigd prediker vele steden af. Door zijn inspirerende prediking kozen veel jongemannen voor het kloosterleven. Vorsten en bisschoppen vroegen hem om raad. Hij probeerde overal te helpen, hoewel de strenge ascese zijn gezondheid al vroeg had geruïneerd. Hij had een groot talent voor het beslechten van onenigheden. Het is aan zijn invloed te danken dat het schisma tussen de pausen Innocentius II en Anacletus II werd opgeheven. In 1145 werd een cisterciënzermonnik tot paus gekozen en deze Eugenius III koos Bernardus tot zijn raadsheer. Beroemd is de brief van Bernardus aan de paus waarin hij hem aanraadt de juiste maat te vinden in zijn werk: 'Wanneer je hele leven en beleving volledig opgaat in je werk en je geen ruimte vrijhoudt voor bezinning, moet ik je dan prijzen 'Gun je jezelf,' zegt hij tegen de paus en hij waarschuwt er hem voor niet steeds harder te worden voor zichzelf en anderen. Toen Edessa, het bolwerk voor Jeruzalem, in handen van de Saracenen was gevallen, overreedde Bernardus de paus tot het uitroepen van een kruistocht. Zelf hield hij wervingspreken. Daarmee bracht hij in Vézelay een stormachtig enthousiasme voor de kruistocht teweeg, die echter op een fiasco uitliep. De nederlaag van de kruisridders sloeg hard op Bernardus terug. Hij werd van alle kanten vijandig bejegend en men rekende hem de ondergang van het christelijk leger persoonlijk aan. Bernardus zag ervan af zich te rechtvaardigen en beleefde in dit niet begrepen worden de gemeenschap met de lijdende Christus. Hij stierf te midden van zijn broeders in Clairvaux.