De apostel Tomas: Twijfelaar? Ongelovige? Tweeling ... | Kerknet
Overslaan en naar de inhoud gaan

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
kerknet
  • Hulp
  • Startpagina portaal
  • Mijn parochie
  • Aanmelden of registreren
Menu
  • Startpagina
  • Kerk
  • Vieringen
  • Shop
  • Zoeken

Pastorale Eenheid H. Gummarus & Z. Beatrijs Lier

  • Startpagina
  • Contacten
  • Zoeken
  • Meer
    • Zoeken
    • Archief Begrafenis Centraal Kerkbestuur (CKB) Communie aan huis Contact Doopsel Eerste communie Huwelijk, dankviering, jubileum Inspirelli Lier Kerkraad Onderwijs Parochieblad Kerk & leven Parochiegeschiedenis Parochiesecretariaat Parochiezaal Plaatselijke kerngroep (PKG) Preek van de week Team van de pastorale eenheid Toerismepastoraat Verenigingen Vieringen Vormsel Werkgroepen Ziekenzalving
Het ongeloof van Thomas (detail), Giovanni Battista Cima da Conegliano

De apostel Tomas: Twijfelaar? Ongelovige? Tweeling ...

icon-icon-artikel
Gepubliceerd op dinsdag 6 april 2021 - 9:18
Afdrukken

De evangelist Johannes heeft zijn evangelie geschreven zo'n 50 jaar na Jezus' dood voor één van zijn gemeenschappen, zeg maar parochies. Ook Lucas heeft de Handelingen van de apostelen niet zomaar voor zichzelf geschreven, maar als stichtende lectuur voor zijn plaatselijke gemeenschappen. En hij beschrijft daarin een ideale parochie: een hechte gemeenschap in Jeruzalem, die geld en goed met mekaar deelt en die ook één van hart en ziel is. Het gaat hier waarschijnlijk wel om een ideaalbeeld: zo zou een echte christengemeenschap er eigenlijk moeten uitzien. En wie de moeite heeft gedaan om de Handelingen te lezen, heeft kunnen ervaren dat de Geest van Jezus actief aan het werk is in die gemeenschap. Ja, ze hebben die Geest van Jezus met zijn dood aan het kruis niet klein gekregen.

Jezus verschijnt aan de leerlingen, Rembrandt 1634 © A.S. Poesjkinmuseum voor beeldende kunsten, Moskou

Dat zullen ook de leerlingen ondervonden hebben. Ze waren op de eerste dag van de week samen, schrijft de evangelist Johannes. Waarschijnlijk herinneringen ophalend, geboeid als ze waren door de levensvisie van Jezus. Geraakt ook door zijn bevrijdende en solidaire omgang met mensen. Maar ze waren toch nog angstig om daarvan te getuigen. En daarom breekt Jezus door die muren van angst heen. Zo zullen we het zondag horen. Want op angst kan je geen parochie bouwen. Ja, Hij is in hun midden en groet hen: 'Vrede zij u'. Het is een echte paasgroet. En dan blaast Hij over hen, het lijkt wel een scheppingsverhaal. Gods levensadem die hen opnieuw tot leven brengt. Pasen en Pinksteren vallen hier op één dag. En dan stuurt Jezus zijn leerlingen naar buiten. Geloven is per slot van rekening een werkwoord. Je moet daar concreet iets mee doen in de samenleving. Nu moeten zij, zoals Hij eerder gedaan had, bevrijdend gaan werken. Het kwaad en het onrecht bij de naam noemen, zondaars nieuwe kansen geven. 'Mensen vergeven'. Dat betekent letterlijk: mensen teruggeven aan zichzelf. Dat doe je als de Geest van God in je waait en woont. En zo moeten zij een nieuwe gemeenschap, een parochie gaan opbouwen.

Dat is het eerste bedrijf in dit evangelie. Nu volgt er een tweede bedrijf waarin één leerling de hoofdrol speelt: Tomas. Die was er de eerste keer niet bij. Hij heeft een bijnaam: Didymus, wat 'Tweeling' betekent. Wie zijn tweelingbroer was, weten we niet. Misschien wil het gewoon zeggen: een leerling die twee kanten laat zien, geloof en ongeloof. We zouden dan misschien allemaal wel eens Didymus kunnen heten. Waarom was hij er de eerste keer niet bij? Even weggebleven uit de kerk, afgehaakt omdat het hem te wereldvreemd was geworden? In ieder geval die tweede keer was hij er wel bij, want die Jezus laat hem niet los. En ze vertellen hem dat Jezus bij hen geweest was. Hij kan het moeilijk aanvaarden, hij heeft nog de krassen op zijn ziel van die terechtstelling op het kruis. Hij kan geen alleluia zingen. Het gaat tenslotte om een gekruisigde, iemand die zijn leven heeft gegeven uit solidariteit met zoveel slachtoffers van de maatschappij. En dan heeft hij een enorme ervaring: Jezus staat daar. 'Ja, Thomas, Ik ben het, de gekruisigde. Raak Mij maar aan'. En het geloof van Tomas bloeit open: geen alleluia, maar een sterke geloofsbelijdenis: 'Mijn Heer en mijn God'.

Het ongeloof van Thomas (detail), Giovanni Battista Cima da Conegliano

Vergeten wij niet al te vlug dat de kerk, dat een christengemeenschap ontstaat vanuit het kruis. Tomas was het niet vergeten. De kerk kan niet zonder de wonden van het kruis. Een kerk of een parochie die alleen maar 'alleluia' roept, die het kruis van het menselijk lijden niet wil kennen, die niet concreet iets doet aan het leed en het onrecht in de samenleving, zulke kerk of parochie schiet haar doel voorbij. Dat lees ik dan ook duidelijk in dit stukje Johannesevangelie. Als Tomas in de gaten krijgt dat het echt gaat om de Gekruisigde, die man die zich vereenzelvigd had met alle slachtoffers van onrecht en onmenselijkheid, dan is Tomas weer van de partij. Dat kruis spreekt een duidelijke taal: onvoorwaardelijke solidariteit en trouw tot in de dood.

Op het einde van het verhaal spreekt de evangelist nog over een boek waarin dat alles staat opgetekend. 'Dat alles is geschreven', zegt Johannes, 'opdat wij leven zouden hebben in zijn naam'. En dat is nu juist wat er gebeurt als die Schriftverhalen ónze verhalen worden. Ook wij als parochie, als kerk, kunnen niet zonder de Schrift en het gebed. Maar onze godsdienstigheid haalt niets uit als wij ons geloven niet tot een werkwoord maken. Als de mensen en vooral Gods lievelingen, de armen en de ontrechten er beter van worden, dan is de kruisdood van Jezus niet vergeefs geweest en dan zullen ook wij Hem kunnen ervaren als de Verrezene. Ja, de Heer leeft, alleluia!

Gepubliceerd door

Pastorale Eenheid H. Gummarus & Z. Beatrijs Lier

Meer

Veertigdagentijd en Pasen
Artikel

Deel dit artikel

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel via e-mail

Lees meer

Lazarus leeft © Roel Ottow
readmore

Mosterdzaadjes ~ Lazarus leeft

icon-icon-artikel
De blindgeborene © Roel Ottow
readmore

Mosterdzaadjes ~ Niet meer blind

icon-icon-artikel
Jezus en de Samaritaanse vrouw bij de bron © Roel Ottow
readmore

Mosterdzaadjes ~ De vrouw bij de put

icon-icon-artikel

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
© 2025 Kerk en Media vzw
Vacatures
Contact
Voorwaarden
YouTube
Twitter
Facebook