De bekering van Paulus – 25 januari | Kerknet
Overslaan en naar de inhoud gaan

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
kerknet
  • Hulp
  • Startpagina portaal
  • Mijn parochie
  • Aanmelden of registreren
Menu
  • Startpagina
  • Kerk
  • Vieringen
  • Shop
  • Zoeken

Pastorale Eenheid H. Gummarus & Z. Beatrijs Lier

  • Startpagina
  • Contacten
  • Zoeken
  • Meer
    • Zoeken
    • Archief Begrafenis Centraal Kerkbestuur (CKB) Communie aan huis Contact Doopsel Eerste communie Huwelijk, dankviering, jubileum Inspirelli Lier Kerkraad Onderwijs Parochieblad Kerk & leven Parochiegeschiedenis Parochiesecretariaat Parochiezaal Plaatselijke kerngroep (PKG) Preek van de week Team van de pastorale eenheid Toerismepastoraat Verenigingen Vieringen Vormsel Werkgroepen Ziekenzalving
Paulus' bekering

De bekering van Paulus – 25 januari

icon-icon-artikel
Gepubliceerd op dinsdag 19 januari 2021 - 15:29
Afdrukken
Einde gebedsweek voor de eenheid van de christelijke Kerken

Van 18 tot 25 januari wordt de gebedsweek voor de eenheid van de christelijke Kerken gehouden. Elke dag van deze week is er een bepaalde intentie zoals 'Eén lichaam in Christus', 'Samen in gebed', 'Gastvrij voor de ander' en op de laatste dag 'Verzoening met de hele schepping'. Naar goede traditie eindigt deze gebedsweek op het feest van de 'Bekering van de H. Apostel Paulus'. Dit jaar is het thema van de gebedsweek: 'Blijf in mijn liefde en je zal veel vrucht dragen' (Joh. 15, 1-7).

Paulus' bekering

In het boek Handelingen van de Apostelen, waar we dit jaar met heel ons bisdom uit lezen en tot ons laten spreken, staat in hoofdstuk 9, 1-22 het relaas van de bekering van Paulus, die toen nog Saulus heette. Hij was toen nog een kerkvervolger die onderweg was naar Damascus. Toen hij die stad naderde, omstraalde hem plotseling een licht uit de hemel waardoor hij ter aarde viel en een stem hoorde die hem zei: 'Saul, waarom vervolgt gij Mij?' Hij sprak: 'Wie zijt gij, Heer?' Hij antwoordde: 'Ik ben Jezus die gij vervolgt. Maar sta op en ga de stad in; daar zal iemand u zeggen wat gij moet doen.'

Het mysterieuze paard
De bekering van Saulus is kunsthistorisch een geliefd thema en theologisch een bron van diepgaande en vaak controversiële exegese en duiding. De dramatische gebeurtenis heeft heel wat schilders geïnspireerd, van wie sommigen met klinkende namens als Caravaggio en Rubens. Hoewel Handelingen spreekt van een val, zonder verdere details, zien we op de meeste afbeeldingen een paard. Zo'n tuimeling van een door een lichtflits geschrokken ros draagt natuurlijk bij tot de tragiek van het verhaal. Nochtans blijkt uit analyse van de andere reizen van de latere Paulus dat hij meestal te voet onderweg was. Maar dat Saulus op dat ogenblik als farizeeër en Romeins burger en christenvervolger over een paard beschikte, is niet onlogisch. Of Paulus gewoon struikelde dan wel van zijn paard donderde, maakt historisch of theologisch weinig verschil uit.

In tegenstelling tot de apostelen, vooral dan Petrus, aan wie Jezus na zijn dood verschillende keren 'verscheen', heeft Paulus tijdens zijn tocht naar Damascus Jezus niet 'gezien', enkel gehoord. Voor Lucas, de auteur van de Handelingen, betekent de val van Saulus, de christenvervolger, een keerpunt en markeert hij dit als het begin van de levenswandel van Paulus, de missionaris. In werkelijkheid kwam het inzicht en de gedragswijziging van de man uit Tarsus hoogstwaarschijnlijk iets geleidelijker tot stand.

De bekering van Saulus, Caravaggio, 1601, Cerasikapel, Santa Maria del Popolo, Rome

Theoloog Schillebeeckx duidt het Damascusverhaal als volgt: 'Het verblindende licht zegt hem dat hij "verblind" is in zijn vervolging van Jezus. Hij moet zich bekeren en dat uit zich in "drie dagen vasten". In het Oude en Nieuwe Testament is de derde dag steeds de beslissende dag van de wending ... de derde dag is Paulus' bekeringsbesluit definitief. De taak van Ananias bij dit proces is Paulus te genezen van zijn verblinding. Hij gaat naar Paulus om hem te doen zien ... bij de handoplegging 'zag hij weer en liet zich dopen en at'. Eens de verblinding weg, ziet Paulus Jezus als de Christus en dat is "pure genade Gods". Daarom is Hand. 9 een bekerings- en geen zendingsvisioen.

Briljante vondst
Historicus Meijer suggereert dat het om een 'tactische en briljante vondst' van Paulus gaat, 'een visioen dat hem op één lijn plaatste met de door God uitverkoren apostelen'. Want hoe kon hij, tot dan een hevige christenvervolger, een betrouwbare gesprekspartner worden van de apostelen? De apostelen hadden Christus immers zelf gekend, ze waren door Hem uitgekozen. Sommige wetenschappers als Dick Swaab beschouwen Paulus als iemand met een bepaalde vorm van epilepsie. Ook Mohammed en Jeanne d'Arc leden daar ook aan, volgens Swaab.

Volgens Schillebeeckx stamt het Damascusverhaal uit Hand. 9 uit een latere periode dan de versies in Hand. 22, 6-11 en Hand. 26, 12-18. In Hand. 22 verklaart de gevangen genomen Paulus zelf zijn Damascuservaring tegenover een hem vijandig gezinde joodse gemeenschap. In Hand. 26 spreekt hij – nog steeds in gevangenschap – tegen koning Agrippa over die dramatische gebeurtenis. Lucas voelde zich pas geroepen het 'bekeringsvisioen' uit Hand. 9 vooraan in zijn verhaal te plaatsen nadat Paulus faam had gemaakt als zendeling en missionaris.

Paulus' bekering, Michelangelo, Fresco in de Cappella Paolina van de Palazzi Pontifici in het Vaticaan, 1542-45

Geloofservaring
Schillebeeckx merkt nog op dat 'bij alle varianten in de drie verhalen er één, vaak vergeten, fundamenteel constant gegeven is: de zin van het gebeuren blijft verborgen voor Paulus' metgezellen: een Jezusverschijning (beter 'visioen') is geen object van neutrale observatie: het is een geloofservaring als antwoord op een eschatologische openbaring'.

Meijer poneert tenslotte een interessante stelling. 'De gebeurtenis bij Damascus was geen "bekering" tot een nieuwe religie, maar een roeping binnen zijn eigen godsdienst (zoals Jezus geen "christen" was, maar een jood). De tekst in Hand. 9 geeft ook geen aanleiding voor een 'bekering'. In het visioen spreekt Jezus Paulus aan als Saulus en Ananias krijgt daarna te horen dat Saulus van Tarsus is aangekomen. Zowel tijdens als na het visioen wordt Paulus met zijn Hebreeuwse naam aangesproken'. Die dubbele naam wekte bij de eerste lezers van de Handelingen geen verbazing, aldus Meijer, omdat het voor diaspora-joden gebruikelijk was om twee namen te hebben: een voor het openbare leven en een voor gebruik in de synagoge.

Hoe de 'bekering' of gedragswijziging van Paulus tot stand is gekomen, blijft voer voor discussie, onderzoek en controverse. Maar vast staat dat de verspreiding van de boodschap van Jezus zeker mee tot stand is gekomen via de 'tot inkeer gekomen' Paulus.

Bronnen:

  • Artikel van Guido Meeussen in het Sint-Pauluskrantje van de Sint-Pauluskerk te Antwerpen
  • Edward Schillebeeckx: Jezus, het verhaal van een levende.
  • Fik Meijer, Paulus. Een leven tussen Jeruzalem en Rome.

Jan Verheyen, pastoor-deken

Gepubliceerd door

Pastorale Eenheid H. Gummarus & Z. Beatrijs Lier

Meer

Artikel

Deel dit artikel

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel via e-mail

Lees meer

Hoe ondersteun je dementerenden? © Freepik
Lees meer

Ethiek van euthanasie bij vergevorderde dementie

icon-icon-evenement
Belgische jongeren - WJD Portugal 2023 © Don Bosco
readmore

Jaarrapport van de katholieke Kerk in België 2024

icon-icon-persbericht
Een gedeelde missie voor alle gedoopten
readmore

Gebedsintentie paus oktober 2024: voor een gedeelde missie

icon-icon-inspiratie

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
© 2025 Kerk en Media vzw
Vacatures
Contact
Voorwaarden
YouTube
Twitter
Facebook