Het leven van Lutgardis vormde tevens een inspiratiebron voor enkele belangrijke kunstwerken, onder andere een schilderij van de stralende mystica in aanbidding voor het kruisbeeld door Francisco Goya uit 1787 in het klooster van San Joaquín y Santa Ana in Valladolid, Spanje, en een barok beeld van Matthias Braun uit 1710 op de Karelsbrug in Praag. Omdat ze benedictines en cisterciënzerin was, wordt ze in de iconografie in beide habijten afgebeeld. Veelal heeft ze het kruis naast zich staan of ze draagt het op haar schouders. Daarbij omhelst Christus haar met een arm. Dit verwijst naar het verhaal dat ze, ondanks zware hoofdpijn, de nachtmis bijwoonde en het Christusbeeld zich een arm losmaakte en haar op zijn gewonde zijde drukte. Op andere afbeeldingen loopt er bloed uit de wonde van Christus die haar lippen bevochtigt. Vaak worden ze ook allebei afgebeeld met een brandend hart in de hand. Soms draagt ze weleens andere attributen zoals een doornenkroon, een boek, een lelie, drie spijkers of een rozenkrans. Andere beeldgroepen tonen haar bij het kruis met Bernardus van Clairvaux, waarbij Christus zijn armen naar haar toe steekt.
Patroonheilige
Lutgardis is de patroonheilige van blinden en zwangere vrouwen. In de tweede helft van de 19de eeuw werd ze ook de patroonheilige van de Vlaamse Beweging, verwijzend naar de legende dat ze geen Frans wilde leren om niet aan het hoofd van een Franstalig klooster aangesteld te worden. Haar feestdag valt op 16 juni.
(Bronnen: o.a. Wikipedia, de vrije encyclopedie; Ludo Jongen, Heilig in de Lage Landen, Davidsfonds 2005)
Jan Verheyen, pastoor-deken
