Wat een gemiste kans was het voor de leden van onze OKRA-Trefpunten dat ze er niet bij waren op de regionale bedevaart naar Onze-Lieve-Vrouw van Kortenbos op donderdag 16 juni. Ze hadden er nochtans kunnen bij zijn, want er was nog plaats ... hoewel, niet zoveel meer, want praktisch alle stoelen waren bezet, zowel in de kerk als in de zaal. Ik was er nog nooit geweest, maar de regionale verantwoordelijken van OKRA hadden me gevraagd om de viering voor te gaan op hun bedevaart. En ik ben blij dat ik ja gezegd had. Ik wil er wat over vertellen, nu we toch in de vakantieperiode zijn aanbeland. Misschien krijgen een aantal van onze lezers goesting om de trip naar ginder te maken.
Kortenbos is een bedevaartsoord in Sint-Truiden, tegelijk parochiekerk voor delen van Alken, Kozen, Zepperen en Melveren. De norbertijnen van Averbode zijn de bedienaars van deze kerk die toegewijd is aan Onze-Lieve-Vrouw. De oorsprong van de kerk ligt in een Mariabeeldje. In vroeger tijden had de streek tussen Hasselt en Sint-Truiden te maken met struikrovers en was het er zeer onveilig. Om de reizigers te beschermen plaatste Elisabeth van Oeteren, een landeigenares in de buurt, in 1636 een beeldje van Onze-Lieve-Vrouw in een eik op deze toen eenzame en onbewoonde plaats. En wonderlijk genoeg hielden de struikrovers onmiddellijk op en ook heel wat zieken vonden er genezing. In 1639 volgde de bouw van een kapel, aanvankelijk bekend als Onze-Lieve-Vrouw ten Nachtegaal bij den Kortenbos.
Omwille van de toeloop van Mariavereerders en een reeks wonderen verrees er vanaf 1641 een barokke bedevaartkerk, gebouwd naar ontwerp van de franciscaan Nicolaas Ray. Het interieur is eveneens ingericht in barokke stijl. De kerk werd in 1648 ingewijd en van 1655-65 uitgebreid met een transept en in 1665 met een toren, waarvan de spits met lantaarn en hoektorentjes voltooid werd in 1725. Het portaal werd opgetrokken tussen 1698 en 1725. De twee zijportaaltjes dateren uit 1925.
Op 13 mei 1873 riep de bisschop van Luik, Monseigneur de Montpellier, Onze-Lieve-Vrouw van Kortenbos uit tot "Patrones van Limburg". De Pauselijke kroning van het Mariabeeldje werd op 11 augustus 1897 door paus Leo XIII goedgekeurd en vond plaats op 1 mei 1898. Op 24 februari 1936 verleende paus Pius XI aan de bedevaartkerk van Kortenbos de titel van basilica minor.
Het interieur van de basiliek is bepleisterd en witgeschilderd boven een barokke, houten lambrisering. De kerk heeft een zeer rijke barokke inrichting, die grotendeels in originele staat bewaard is gebleven. Het interieur doet sterk denken aan dat van de abdijkerk van Averbode, waarmee de kerk sinds jaar en dag verbonden is.
Het hoofdaltaar van gemarmerd hout is van de Antwerpse houtsnijder Pieter Scheemaeckers (circa 1710). De twee zijaltaren, eveneens van gemarmerd hout, dateren uit circa 1655. Het hoofdaltaar wordt versierd door het schilderij Heilige Norbertus bij Onze-Lieve-Vrouw (1662) dat aan Gaspar de Crayer wordt toegeschreven. De schilderijen van de twee zijaltaren tonen Onze-Lieve-Vrouw met Sint-Norbertus en Sint-Augustinus en De Westerse Noodheiligen (beide Vlaamse School, 2e helft 17e eeuw). Verder bezit de kerk achttien votiefschilderijen op doek (17e en 18e eeuw) en twaalf schilderijen met voorstellingen van premonstratenzerheiligen, door Abraham van Diepenbeek (derde kwart 17e eeuw).
Het terracottabeeld van Onze-Lieve-Vrouw-van-Kortenbos dateert uit de eerste helft van de 17e eeuw en kreeg als eretitel 'behoudenis der kranken', wat hetzelfde betekent als 'heil van de zieken', zoals we in de litanie van Onze-Lieve-Vrouw bidden.
Zeer bijzonder zijn de tien biechtstoelen van Antoon Baeyens uit Mechelen (circa 1651). De biechtstoelen zijn geheel ingewerkt in de eikenhouten lambrisering, die de wanden van het hele kerkschip en een deel van de transeptarmen bedekt. De lambrisering omvat ook de westelijke hoofdingang en twee rijk bewerkte deuren aan weerszijden daarvan. De eiken preekstoel dateert uit 1647. De communiebank in Lodewijk XIV-stijl is jonger (ca. 1724).
Het was alleszins een mooie dag. Na een uurtje rijden was ik verwacht in zaal 'Veva' (van Genoveva, patrones van Zepperen) voor het ontbijt. Zo'n tweehonderd OKRA-leden waren met vier autocars gekomen. En de plaatselijke OKRA deed de catering. Gesterkt door dat ontbijt reden we naar Kortenbos, een kleine vier kilometers, voor de viering. De pastoor, Luc Michiels, een norbertijn van Averbode, deed het verhaal van het bedevaartsoord, als inleiding op de viering, die ik voorging met twee medepriesters en twee diakens. Na de viering reden we terug naar de zaal voor het middagmaal, bereid door een sociaal restaurant en opgediend door OKRA Zepperen. In de namiddag was er keuze tussen een rondrit doorheen de fruitstreek of een bezoek aan een fruitbedrijf. Ikzelf reed terug naar de basiliek om foto's te maken en dan terug naar Lier, want ik moest nog de viering van Sacramentsdag voorbereiden voor diezelfde avond.
Ik heb alleszins weer een mooie plek ontdekt. En ik nodig jullie uit om in deze vakantietijd er ook naartoe te trekken. Jan Verheyen, pastoor-deken
