Er is een groot verschil tussen het vieren van Kerstmis of Pasen en het vieren van Pinksteren. Kerstmis en Pasen hebben met mensen te maken. Je kunt je voorstellen wat er gebeurd is. Kerstmis wordt zelfs voorgesteld in alle mogelijke kerststallen. Het gaat over de geboorte van een kind, met een moeder Maria, met herders en koningen, een os en een ezel.
Pasen is al enigszins anders, maar ook daar gaat het over mensen, zeker heel dat gebeuren dat aan Pasen voorafgaat: Jezus die voor het laatst met zijn vrienden aan tafel zit, het verraad van Judas, Petrus die er tussenuit knijpt, Jezus bij Herodes en Pilatus. En dan zijn terechtstelling aan het kruis, en daarna zijn graflegging. Allemaal gebeurtenissen die wij ons kunnen voorstellen en die herkenbare emoties in ons oproepen.
Maar Pinksteren? Wat moeten we ons met Pinksteren voorstellen? Heel wat mensen kunnen wel vertellen wat we met Kerstmis vieren en met Pasen, maar Pinksteren? Gelovige mensen kunnen wel vertellen dat het te maken heeft met het neerdalen van de heilige Geest. Maar wat dat nu precies voorstelt, is moeilijk uit te drukken. Want de Geest heeft geen lichaam. Je kunt Hem/Haar niet zien. Het is iets ongrijpbaars. Heel wat mensen hebben het moeilijk met dit feest, ze kunnen er zich weinig van voorstellen. Eigenlijk is dat toch wel vreemd. Want in de Bijbel wordt over niets of niemand zoveel gesproken als over de geest. Geest met een hoofdletter en geest met een kleine letter. Zowel Oud als Nieuw Testament staan er vol van.
In de tweede regel van de bijbel wordt al onmiddellijk gesproken over de Geest van God die over de chaos zweeft. Het is de Geest van God die de wanorde overwint en de chaos herschept tot een wereld waarvan God na zes dagen zal zeggen ‘dat het heel goed was’. En in de allerlaatste regel van de bijbel, op het einde van het boek Openbaring, heeft de schrijver het over diezelfde Geest als hij schrijft: 'De Geest en de bruid zeggen: "Kom!" Laat wie het hoort, zeggen: "Kom!" Wie dorst heeft kome. Wie wil, neme het water des levens, om niet.' (22, 17) Het gaat dus om leven!
De bladzijden die tussen het begin en het einde van de bijbel staan, zitten vol getuigenissen over de kracht van de Geest, over de vruchten van de Geest, over de Geest die de profeten oproept en hen krachtige woorden in de mond legt. En heel het leven van Jezus was één getuigenis van die werking van de Geest. Ook de apostelen worden door de heilige Geest geleid bij hun zending.
Wat is het dan toch vreemd dat wij, die in diezelfde traditie van de Bijbel staan, toch zo moeilijk wegkunnen met die heilige Geest. Zou die Geest dan in onze gemeenschap en in ons leven niet meer werkzaam zijn? Of hebben we geen oren om te luisteren naar die Geest? Zijn wij te druk bezig met andere dingen dat we die Geest niet meer binnenlaten in ons leven?
Kardinaal Danneels heeft eens gezegd dat het de moderne mens niet zozeer ontbreekt aan geloof en zeker niet aan liefde, maar dat de moderne mens een tekort heeft aan hoop, dat de mens van deze tijd krachteloos wordt door een gebrek aan hoop. En het is juist de heilige Geest die ons kan duidelijk maken dat God onder ons aanwezig wil zijn, die ons kan begeesteren om hoopvol te werken aan de toekomst.
Toen de apostelen op de dag van Pinksteren bij elkaar waren, ontbrak het hun ook niet aan geloof, en zeker niet aan liefde - ze hielden van mekaar en van hun gestorven meester Jezus - maar ze zagen het niet meer zitten, ze hadden zich opgesloten als mensen zonder hoop. Maar door de heilige Geest begeesterd gooiden zij ramen en deuren open, ze kwamen in beweging en gaven door hun vurige boodschap toekomst aan de mensen.
Eigenlijk is Pinksteren een 'levenskus'. We weten wat een mond-op-mond-ademhaling is. Dikwijls is die levensreddend na een hartinfarct. In het Engels heeft men daar een mooie omschrijving voor: 'Kiss of life' - een 'levenskus'. Letterlijk gaat het om adem geven. Na Pasen verschijnt Jezus bij zijn leerlingen. Hij blaast over hen en zegt: 'Ontvangt de heilige Geest!' Jezus blaast hun de heilige Geest in. Diezelfde Geest wil ook in onze tijd en in onze gemeenschap werkzaam zijn: die Geest die ons naar elkaar toebrengt en die ons verantwoordelijk maakt voor mekaar; de geest van wijsheid en inzicht die rust brengt in ons leven; de geest van raad en sterkte die ons afstand doet nemen van de afgoden van de moderne wereld die ons omringen; de geest die van ons echte christenen maakt wat de samenleving van vandaag ten goede moet komen. Ja, die heilige Geest geeft ons een 'kiss of life'!
Mogen mee door onze geestdrift, onze geloofsgemeenschappen én de wereld rondom ons nieuw worden.
Zalig Pinksteren!
Jan Verheyen, pastoor-deken
