Het drama was al begonnen tijdens de maaltijd in die bovenzaal in Jeruzalem. Judas was van tafel weggegaan om Jezus te verraden, de sfeer aan tafel was erg gespannen. Maar geen enkele van de andere tafelgenoten had gedacht dat ze Jezus zo vlug in de steek zouden laten. Zelfs zijn drie beste vrienden vielen tijdens de wake in de Olijfhof in slaap. Iets later zullen ze allemaal gaan lopen.
Met dat soort kleinmoedige, bange mensen vierde Jezus het Laatste Avondmaal, dat heilig ritueel waaraan wij de eucharistie te danken hebben. Die tafelgenoten van Jezus waren geen helden, ook geen heiligen, toen nog niet. Het waren mensen zoals wij, mensen die wel met de Heer willen aanzitten, maar die aarzelen wanneer Hij vraagt om op te staan en de weg te gaan die Hij gaat. Ja, Jezus vierde het avondmaal met heel gewone mensen en Hij viert eucharistie met evenzeer heel gewone mensen. Kijk maar eens naar jezelf in de spiegel.
Is dat een verwijt naar die volgelingen van Jezus uit het jaar 33 of naar ons in het jaar 2024? Omdat zij toen en wij nu ontrouw zijn? Neen. Ik zie iets heel anders. Het is gelovig constateren dat Gód de mens trouw blijft, dat Hij zijn verbond gestand doet, desnoods eenzijdig. Ja, God blijft zijn verbond trouw. En dat verbond wordt al eeuwen door in herinnering gebracht door het te vieren en te gedenken. Mozes had het in de woestijn duidelijk voorgehouden aan het verzamelde volk. Hij had hen een weg uitgestippeld die naar waarachtig en gelukkig leven leidt. En die verbintenis wordt bezegeld met bloed.
Dat vond ik als kind al heel bijzonder in de boeken van Karl May over Winnetou en Old Shatterhand die hun vriendschap bezegelden met mekaars bloed te drinken. Zo werden zij bloedverwanten voor het leven. Bloed staat symbool voor leven, ook in de tijd van Mozes. Mozes nam daarvoor bloed van jonge stieren dat hij in twee verdeelde. De ene helft goot hij uit over het altaar, het andere deel sprenkelde hij over het volk om zo het verbond van God met de mensen te bezegelen.
Ook Jezus van Nazareth heeft in die zin het verbond gevierd. Jaarlijks nam Hij deel aan de paasvieringen, waarin het verbond van God met de mensen in herinnering werd gebracht. Maar dat Laatste Paasmaal spreekt Hij andere taal. 'Dit is mijn bloed van het verbond, dat vergoten wordt voor velen', zegt Hij. Dat was nieuw. Jezus wilde zichzelf geven. Dat is meer dan het nakomen van bepalingen. Hij geeft zijn leven opdat wij zouden leven. Met die tekens van brood en wijn van dat Laatste Avondmaal vieren wij nog altijd het verbond van God met ons, mensen. En dat mogen wij op het feest van Sacramentsdag herdenken. Niet om dan weer, ongestoord, ons leven verder te zetten. Neen, altijd weer opnieuw worden wij uitgedaagd om de weg van Jezus te gaan, om Hem achterna te gaan en te doen wat Hij gedaan heeft: leven geven opdat mensen zouden leven.
