Momenteel loopt de week tegen de pijn (7-13 oktober). Een week die aandacht vraagt voor de pijnpatiënt en zijn omgeving. Wij gingen op bezoek bij Fons Ramakers (48) in Kessenich om te informeren hoe hij een leven met pijn ervaart.
“Ik was 18 jaar toen ik voor het eerst uitstralingspijnen in mijn been voelde. Soms had ik ook een tintelend gevoel.”
De jonge Fons was een harde werker, tot 18 uur per dag stond hij paraat voor zijn baas. Hij had geen tijd om een dokter te raadplegen en vond het ook niet nodig: de pijn kwam en ging. Nu weet hij beter: “ik bleek een aangeboren aandoening te hebben die ik niet liet behandelen. Intussen is mijn hele rug slecht, zitten er zenuwen gekneld tussen de wervels en moeten mijn heupen vervangen worden. Maar het ergst van al: ik heb altijd pijn.”
Ondanks enkele operaties, inspuitingen, cortisonen, pijnmedicatie, kiné, enz…. blijft de pijn. Dag na dag, steeds opnieuw. “Een specialist zei mij dat ik gevangen zit in een lichaam van een 76-jarige. Da’s al enkele jaren geleden, maak daar nu maar een 80-jarige van” lacht Fons de pijn weg.
Hij moet zich willens nillens bij zijn situatie neerleggen. Werken gaat niet meer, wat bezig zijn lukt wel. Af en toe. “Ik moet keuzes maken: als ik het gras wil maaien kan ik die dag niets anders doen. Als ik ’s morgens met de hond ga wandelen is mijn actieve dag voorbij en kan ik de rest van de dag alleen nog op de zetel liggen.”
Fons heeft drie kinderen; 2 zonen van 18 en 20 jaar en een dochter van 12. “Ik kan niet met hen voetballen of bezig zijn. Da’s erg frustrerend. Ik ween regelmatig: wetende dat je zo jong bent en niets meer kunt; dat vreet aan een mens, hoor.”
En dan de reacties van de omgeving. Aan pijnpatiënten zie je meestal niet dat ze ziek zijn. Ze zien er, zoals Fons, vaak goed uit. “Wanneer ik met mijn vrouw ga winkelen en zij de dozen met koopwaar draagt, zie ik de mensen kijken en denken: die laat zijn vrouw nog al dragen. Ze beseffen niet dat ik het niet kan. Maar door hun reactie wordt het voor mij nóg moeilijker.”
Fons zit veel binnen: “de muren komen op mij af. Buitenstaanders zien mij niet als ik pijn heb en hier lig, maar wel als de pijn een beetje draaglijk is en ik buiten kom. Maar dan lijkt het of ik kerngezond ben….”
Een leven met pijn brengt ook financiële problemen mee: de ziekte-uitkering is niet zo hoog en de medische uitgaven lopen op. En dat heeft ook zijn gevolgen. “Ik zou een elektrische fiets moeten hebben om meer te kunnen bewegen. Maar dat zit er niet aan vast.”
Hoe leer je leven met pijn? “Je leert er mee omgaan, je zoekt oplossingen. Ik heb bijvoorbeeld mijn tuin verhoogd zodat ik zelf tomaten of paprika kan telen. Ik zoek ook aangepaste bezigheden: druiven persen tot sap of insectenhotels maken op dagen dat het me iets beter gaat. Maar ik heb meer slechte dan goede dagen. Mijn vrouw Viviane helpt er mij door heen en ook mijn psycholoog waar ik nu al 8 jaar om de 14 dagen naar toe ga. Want pijn is niet alleen fysiek, het werkt ook heel sterk op je gemoed. Ik zou graag in contact komen met andere pijnpatiënten die hetzelfde ervaren als ik.”
Fons heeft nog een boodschap voor onze lezers: “oordeel niet te snel naar wat je ziet. De werkelijkheid kan heel anders zijn. Praat met een pijnpatiënt als je vragen hebt, maar veroordeel hem niet alleen op basis van wat je ziet.”
Jan Lamberigts
Onderschrift foto:
Fons Ramakers kan wel een korte tijd in zijn tuin werken, de rest van de dag moet hij op de zetel liggen. Pijn beheerst zijn leven. © J.L.
