Het meest verspreide kapelletje van Vlaanderen is ongetwijfeld het kleine kastje dat zich tegen talloze huisgevels bevindt. Meestal is het uit hout vervaardigd en is het wit, blauw, geel en/of bordeaux geschilderd. Bovenaan bevindt zich een metalen, geronde letter M met een kruisje. In het kastje staat een klein plastic of gipsen beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met Kind.
De kleine gevelkastjes zijn het werk van een geestelijke, Fernand Mariën (1908-1979). Hij wordt in 1933 in het aartsbisdom Mechelen – Brussel tot priester gewijd. Vanaf zijn wijding tot 1940 is hij leraar aan het Onze-Lieve-Vrouwcollege in Anderlecht, van 1941 tot 1958 parochiepriester in Jette en van 1958 tot aan zijn overlijden godsdienstleraar en kloosterdirecteur van het Instituut van de Ursulinnen in Tildonk.
Die laatste fase van zijn leven is helemaal gewijd aan het verspreiden van de beroemde gevelkapelletjes. Dat woord is hier op zijn plaats – ook al gaat het om het type kapellenkastje – want de eigenaars moesten eertijds beloven om het kastje tegen de voorgevel van hun huis te bevestigen.
Om het gegeven van de gevelkapelletjes te promoten werd een rondtrekkende tentoonstelling georganiseerd die meer dan 64 steden en gemeenten aandeed. Op een van de tentoonstellingsstands kregen bezoekers de gelegenheid een Mariakapelletje te bestellen. Het werd gratis bezorgd op voorwaadre dat de eigenaars beloofden om:
het kastje tegen de voorgevel van hun huis te bevestigen
elke avond in de huiskamer minstens een tientje van het rozenhoedje te bidden
een kleine offergave om het werk Regnum Mariae te ondersteunen
meewerken aan de wereldvrede door vrede te sluiten en in vrede te leven met al zijn naastbestaanden.
Later wordt de kapellenactie losgekoppeld van de tentoonstelling en wordt het initiatief afzonderlijk voorgesteld in elke parochie die erom vraagt. De financiering van de Belgium Mariae gebeurde op vrijwillige basis, want de kapelletjes waren gratis; ter inlichting wordt vermeld dat een kapelletje normaal 160 Belgische frank (vier euro) kost.
In 1956 verdeelde Belgium Mariae 3.715 kapellenkastjes. De eerste maanden van 1957 tonen een sterke stijging van de aanvragen, zelfs vanuit Engeland en Frankrijk. In totaal worden er dat jaar ongeveer 5500 kapelletjes afgeleverd. in 1961 waren er dat 11.667 kapellen. In 1965 werden er nog 23.449 bezorgd, maar eind jaren 1970 sterft het apostolaat een stille dood, nadat naar schatting meer dan 250.000 kapelletjes verspreid zijn.
Ook in Boutersem hangen dergelijke kapelletjes. Wij ontdekten er een aantal in Boutersem en Vertrijk. Wie zoekt in de andere deelgemeentes? Foto's mogen bezorgd worden (liefst via 'we transfer') aan info@sjalom-boutersem.be.
Al vast dank aan Karin Plattau om het resultaat van haar zoektochtjes te delen.
