Samen uitkijken naar de toekomst
Via een zoom meeting namen verschillende mensen deel aan de open zoneraad. Sommigen waren verontschuldigd. Stefaan verwelkomde enkele leden van de nieuwe kerkfabriek Jo, Leen en Bettie die vertelden waarmee ze bezig zijn: de overname van alle dossiers, rekeningen, boekhouding… van de oude kerkfabrieken. Hun werk verder zetten is een hele klus.
Informatie uit de kerkfabriek
Actuele dossiers zijn de kerk van Vertrijk, waar heel onverwacht de restauratie van de gevels en daken nog dit jaar mag starten; aan de kerk van Butsel zullen het dak en de goten hersteld worden; we bereiden de restauratie van de pastorie in Vertrijk voor; ook de pastorie van Roosbeek wordt gerenoveerd. Dat alles veronderstelt veel overleg, onderling, met de gemeente, met erfgoed, de architecten…
Stand van zaken i.v.m. de kerken en pastorieën
- De kerken van Vertrijk en Butsel blijven bestemd voor de eredienst.
- De kerk van Roosbeek kreeg een herbestemming: kerkmuseum en socio-culturele activiteiten.
- De kerk van Boutersem moet nog een herbestemming krijgen, ze is momenteel in gebruik door Yae’da op vraag van de gemeente (t.g.v. van de coronamaatregelen hebben sportverenigingen grotere ruimtes nodig).
- De kerk van Kerkom moet nog een herbestemming krijgen.
- De kerk van Neervelp is herbestemd en wordt een socio-cultureel ontmoetingscentrum; de werken gaan weldra starten onder beheer van de gemeente.
- De kerk van Willebringen moet nog herbestemd worden.
Het initiatief voor de herbestemming van de kerken ligt bij de gemeente, moet getoetst worden aan de geloofsgemeenschap en breder, én moet goedkeuring krijgen van de bisschop; pas daarna kan de ontwijding van de kerk door de bisschop gebeuren.
- De pastorieën van Butsel en Boutersem (eigendom gemeente) zullen verkocht worden.
- De pastorie van Vertrijk (eigendom gemeente) blijft ten dienste van de eredienst, catechese…
- De pastorie van Roosbeek (eigendom kerkfabriek) wordt gerenoveerd: het dak is al vernieuwd (met dakterras voor appartementen); beneden komt een kinderdagverblijf; op eerste en tweede verdieping: twee appartementen om te verhuren.
- De pastorie van Kerkom (eigendom kerkfabriek): de plannen hiervoor bekijken we in een latere fase.
De waarderings- en herbestemmingstrajecten voor de objecten in de kerk
- Per kerk beoordelen een projectteam en een waarderingsteam alle objecten uit de inventaris volgens bepaalde criteria (erfgoedwaarde, historische waarde, religieuze waarde, emotionele waarde > verhalen die vasthangen aan bepaalde objecten) om er daarna een bestemming aan te geven. Dit wordt begeleid door Parcum (vroegere CRKC). Mogelijke bestemmingen: de fusiekerk, het museum in Roosbeek of een ander museum, een andere kerk in binnen- of buitenland (via Parcum)…
- In de loop van dit traject worden de parochianen ook betrokken via een tentoonstelling en een participatiemoment.
- Het uiteindelijk bestemmingsplan moet goedgekeurd worden door het Agentschap Onroerend Erfgoed (indien beschermde kerk), het bisdom, de gemeente en de provincie.
- In Neervelp is dit traject volledig afgerond, in Roosbeek loopt het en was er een participatiemoment tijdens het pinksterweekend. In Kerkom start het traject in de loop van de maanden mei-juni. Daarna volgen Boutersem en Willebringen. Vertrijk en Butsel komen later aan de beurt met enkel een waarderingstraject.
De pop-up in de kerk van Roosbeek (niet verteld in de vergadering, maar voor de volledigheid vermelden we het hier)
Dit is een ‘Grote oefening’ van wat er in de toekomst kan gebeuren in de kerk van Roosbeekal museum kerkelijke goederen en ruimte voor socio-culturele activiteiten. De Sint Annakerk heeft hiervoor de kans gekregen dankzij het project van de provincie ‘een nieuwe toekomst voor je landelijke kerk’, waarbij ze 25.000 € kunnen besteden om dit uit te proberen. Een projectgroep werkt een initiatief uit voor de periode van 24 september tot 23 oktober 2021 met een tentoonstelling ‘Met zeven aan de tafel’ met patroonheiligen en objecten uit de 7 kerken van 25 september tot 3 oktober. Daarnaast nog activiteiten zoals orgelconcert, lezingen (klokken, Beethoven), afsluiting met ‘volksfeest’…
Hoe ervaarden we corona?
Na de bezinning door Herman in het kader van Pinksteren wisselden we onze ervaringen van het voorbije corona-jaar uit: we misten vooral het contact met familie, kinderen, kleinkinderen; we misten de bezoekjes aan onze zieken (Samana en Diaconie), terwijl zij dat wellicht het meest nodig hebben; we misten de mensen die ons ontvallen zijn in deze periode: pater Georges, een broer… Ook in de catechese zijn de contacten niet zoals we ze graag hebben. De eerste lockdown was nog te doen, kwam over als een rustpunt, veel gewandeld, minder vergaderingen, maar als de winter begint krijg je toch een gevoel van een groot gemis en hoop je dat het rap gedaan is; je hebt het gevoel dat je batterijen niet meer opgeladen geraken. Toch zijn we ook onder de indruk van de veerkracht van mensen: in de zorg, in gezinnen, de combinatie van thuiswerk en opvoeding, maar ook in de parochiale werking. Aanpak van de catechese… Dat is ook een mooie vaststelling.
Hoe hebben we onze werking aangepakt in deze coronatijd?
Liturgie
- Sinds Allerheiligen mochten er geen vieringen met publiek georganiseerd worden. Wel hebben we in afspraak met de 3 zones elke zondag een viering gestreamd, elke zone om beurt. Ook de vieringen in de Goede Week. Deze vieringen kon men rechtstreeks en ook later bekijken.
- Na vergelijking van de opstelling van de kerken tussen de zones hebben we onze kerk heringericht, het altaar dichter bij de mensen geplaatst, de stoelen herschikt als er 15 mensen mochten deelnemen. We hoorden hierover bij de aanwezigen enkel positieve reacties: warm, verbindend, meer betrokken, gezellig…
- Reacties op de streamingen: mooi, alleen jammer van de viering in Butsel, waar klank slecht was door technische mankementen, die intussen gelukkig opgelost zijn. Men uitte zijn/haar bewondering voor de mensen die zich daar wekelijks voor inzetten.
- Open kerken: is niet overal gelukt, vraagt inzet van vrijwilligers. Niet veel bezoekers, maar zij die kwamen hadden er echt veel aan. Er zijn ook veel kaarsjes gebrand in kapel van Butsel en van Roosbeek.
Catechese
- De communie- en vormselvieringen zijn uitgesteld naar het najaar: op 18-19 september de 1e communie (4 vieringen), op 3 oktober het vormsel (2 vieringen).
- Inschrijvingen: er zijn 48 1e communicanten en 37 vormelingen.
- De catechese verliep in een mix van online bijeenkomsten en fysieke bijeenkomsten in kleine groepjes of korte contacten met de ouders.
- Nieuw: de geloofsgenoot, die samen met de vormeling het traject doorloopt. Dat kan een (groot)ouder zijn, peter of meter… Ze werden aangemoedigd om de opdrachten samen te bespreken.
- De tochten: Rond Pinksteren is er een ‘geestige tocht’: een inhoudelijk sterke tocht. Voor Kerstmis hadden we de adventstochten: 4 tochten met opdrachten, vertrekkend en toekomend aan de kapel van Butsel. Sommige mensen hebben het start- en eindmoment in de kapel ervaren als een nieuwe vorm van liturgie. Er was een grote opkomst voor de tochten. Naast de gezinnen met een vormeling of 1e communicant namen ook andere gezinnen deel aan de tochten. Zo’n tocht is een mooie vorm van gezinscatechese. De ramenzoektocht georganiseerd door werkgroep rond Broederlijk Delen bracht minder mensen op de been.
- Ook in eerste communie catechese werd de ouders meer betrokken. Momenteel loopt er een ‘schattenzoektocht’ in de kerk, en eind juni komt er een gezinsviering waar vooral de eerste communicantjes uitgenodigd worden, zodat ze al eens een viering meemaken.
- De communie- en vormselvieringen in september vorig jaar (onze eerste streamingen) waren door het beperkt aantal deelnemers heel stemmig en intiemer… zo werkt het met kleinere groepen.
- Ouders actief betrekken moeten we zeker behouden.
- Toch een dikke proficiat aan de catechisten die heel creatief zijn omgegaan met de beperkingen.
- Dopen: vooral uitgestelde dopen ingehaald. Deze konden niet in de zondagsvieringen maar op een zondagnamiddag in de kerk in Butsel. Telkens werd ook maar één kindje gedoopt, dus niet meer in groep. Dit is wel persoonlijker. De aanvragen blijven wel binnenkomen. Momenteel tot september volgeboekt.
Diaconie
- De gewone communiebedelingen, de maandelijkse bezoekjes bij ca 60 mensen, de maandelijkse ontmoetingsnamiddagen voor een 35-tal deelnemers vielen weg. Vorige zomer, tijdens de eerste versoepelingen, konden we voorzichtig bezoekjes brengen tot aan de voordeur of in de tuin.
- Bij die eerste versoepeling werd ook gevraagd of we communie mochten brengen (veilig en volgens de maatregelen), dat kon bij een aantal. Namen van mensen die dit wensen mogen zeker doorgegeven worden aan Louisa.
- Met Kerstmis brachten we een kersroos en een wenskaartje bij de thuisgebonden mensen, met Pasen een paashaas en een wenskaartje bij de deelnemers aan de ontmoetingsnamiddagen.
- Onze inzamelactie voor BOM Tienen was een onverhoopt succes. Een mooie actie die we zeker jaarlijks kunnen herhalen.
- De take-away i.p.v. de solidaire maaltijd t.v.v. Broederlijk Delen was ook succesvol. Naast de zoneploeg werkten ook enkele andere mensen mee in de organisatie. Ook de deelnemers evalueerden dit als zeer positief. Voor volgend jaar kiest de helft voor een herhaling van de take-away, en de andere helft voor een combinatie met een maaltijd in een zaal. Bij dit laatste beogen we ook de ontmoetingskansen tussen de mensen, en dat zal mogelijk zijn mits hulp van verenigingen zoals vroeger (Okra, KWB, vormelingen, …) en de samenwerking met het restaurant.
- We werkten ook mee aan de eindejaarsactie van de gemeente en gaven adressen door waar een ‘toteman’ mocht afgegeven worden.
- Met de werkgroep diaconie zal dit zeker nog geëvalueerd worden om daaruit besluiten te trekken voor de toekomst. Dit kon moeilijk tijdens corona.
Evangelisatie
- Klankbord is gestopt, er is nog niets beslist over de toekomst.
- De conferenties in de vasten en de advent konden niet doorgaan. Er was er een gepland met Reginald Moreels. Misschien kunnen we dit hernemen.
- De aankomst en de verspreiding van het vredeslicht verliep in mineur, er zijn wel veel lichtjes verkocht in de kapel; de scholen hebben er, zoals de vorige jaren, zeer actief aan meegewerkt.
- De acties voor Welzijnszorg en Broederlijk Delen, zoals koffiestop en soep op de stoep vielen weg. Gelukkig hadden we de take-away met een mooie opbrengst voor Broederlijk Delen.
Het tijdelijke
We vroegen bij de gemeente subsidies uit het noodfonds voor verenigingen voor de take-away en voor bepaalde activiteiten/uitgaven van catechese en diaconie; we wachten het resultaat af.
Communicatie
Onze communicatiemiddelen zijn Kerk & Leven, de elektronische nieuwsbrieven en de website.
Liturgie en zondagsgemeenschap na corona
De vieringen zijn het moment van een geloofsgemeenschap waar mensen samen komen, zich laten inspireren, samen bidden… We willen een warme, onthalende gemeenschap zijn, waar mensen zich thuis voelen.
Hoe bouwen we samen aan zulke zondagsgemeenschap? Kan de opstelling in de kerk daartoe bijdragen?
Zodra we met 15 aanwezig mochten zijn in de vieringen, hebben we de kerk herschikt, zodat men zich daar niet ‘verloren’ voelt in zo’n grote ruimte. Zoals eerder gemeld: de aanwezigen hebben dit erg geapprecieerd. Ook de deelnemers aan de zoneraad bevestigden dit. De ruimte rond het hoofdaltaar oogt mooi en ordentelijk maar voelt bij sommigen leeg aan. Toch op zoek gaan naar wat meer ‘aankleding? Hoe denkt u er over?
Hoe zien we de zaterdagavondvieringen?
Vóór corona was er wekelijks een zaterdagavondviering in een van de 6 kerken. Vinden we het zinvol dat er na corona een zaterdagavondviering komt in de kerk van Butsel: wekelijks? Om de 14 dagen?
Enkele ideeën die in de vergadering werden geopperd: het hoeft niet elke week, minstens twee maal per maand; misschien als er op zondag een ‘grotere’ viering is (bv. gezinsviering, vormsel- of communieviering…); elke zaterdag op hetzelfde uur één viering in Bierbeek (centraal gelegen tussen de 3 zones)… Hoe denkt u er over?
Zien we mogelijkheden voor het livestreamen van vieringen in de toekomst?
Voor rusthuisbewoners, voor wie zich moeilijk verplaatst, voor mensen met een beperking is het tof om een viering vanuit de eigen gemeenschap te volgen. Dat vergroot de verbondenheid. Daarom misschien niet elke week, maar toch op regelmatige basis? Bv. op de feestdagen. Het vraagt wel inzet van meer mensen. Hoe denkt u er over?
Waar vinden we vrijwilligers om hier aan mee te werken in grotere en kleinere taken?
Dat is de grote vraag bij alles wat we doen. Ben je bereid om mee te werken aan een van de aspecten die hierboven aan bod kwamen? Wat is jouw talent?
Space for grace
op zoek naar ruimte voor genade, vergeving, welwillendheid, gebed...
'Space for grace' is een project van het IPB (Interdiocesaan Pastoraal Beraad), waarbij plaatselijke gemeenschappen subsidies kunnen aanvragen om werk te maken van ‘levende geloofsgemeenschappen voor morgen’, een beetje vernieuwend zoeken... De bedoeling is om deze gemeenschappen te ondersteunen – met knowhow en met budget – die aan de hand van creatieve en vernieuwende projecten de vitaliteit van de gemeenschap een boost willen geven. Als pastorale zone willen we ook zoeken naar mogelijkheden voor de toekomst, en als we daarbij naast financiële hulp ook begeleiding kunnen krijgen, dan is dat mooi meegenomen.
Wie hieraan wenst mee te werken, mag zijn/haar naam doorgeven aan de zoneploeg.
Wat moeten we zeker doen als we opnieuw mogen samen komen, samen vieren?
Deze vraag stond ook op het programma, maar is niet meer aan bod gekomen. Toch willen we ze ook aan u voorleggen. Waaraan denk jij als we opnieuw kunnen, mogen samenkomen in de kerk om met de hele gemeenschap te vieren?
Al je suggesties, bedenkingen mag je bezorgen in de brievenbus van de pastorie in Vertrijk, of afgeven bij gelegenheid van een viering. Per post kan het opgestuurd worden naar Pastorale zone Sjalom, Kerkhofstraat 2 – 3370 Boutersem. Het kan ook via e-mail naar info@sjalom-boutersem.be
De zoneploeg
