Felix Timmermans en zijn dichtbundel ‘Adagio’
Felix Timmermans (1886-1947)
- geboren in Lier en sinds 2014 ereburger
- ook ‘Fee’ genoemd en zelfs ‘De Goede Fee’
- breekt in 1916 door met Pallieter
- Staatsprijs voor Letterkunde in 1921
- Met zijn flamingantische overtuiging staat hij in 1938 op een (onverkiesbare) plaats op de lijst van het Vlaams Nationaal Blok, een kartel van VNV en onafhankelijken, maar verder houdt hij zich ver van politiek.
- In de Tweede Wereldoorlog ontvangt hij de Rembrandtprijs in Hamburg. Dat hij die prijs ook afhaalt, wordt hem kwalijk genomen. Hierdoor bekoelt ook zijn vriendschap met Anton Pieck.
- Verzwakt door een hartkwaal brengt hij zijn laatste jaren door in familiekring. Het werk Adagio wordt postuum uitgegeven kort na zijn overlijden in 1947.
Adagio, sleutel om Timmermans te begrijpen
Voor zijn dochter Lia Timmermans was de gedichtenbundel Adagio de sleutel om haar vader postuum echt te begrijpen. In het tijdschrift Streven publiceerde ze daarover ooit een mooi getuigenis.
Ze schrijft: Vele mensen dachten dat vader op het laatst een weemoedig, triestig, gebroken en ineengestort mens was.
Ik durf daar vlakaf op antwoorden dat juist in die periode vader het diepste en het meest echte geluk heeft gekend van heel zijn leven.
Moeder en wij ondervonden dat nog het meest als wij heel aandachtig de verzen van ‘Adagio’ lazen.
Al is Timmermans zich bewust dat zijn einde nadert, dat maakt hem niet bang, want met U zijn er geen verten meer en is alle angst voorbij, schrijft Herman Janssens, Timmermans citerend. Toch was het ook voor hem een zoektocht, een heel leven lang. En die zoektocht beschrijft hij heel mooi in zijn gedicht Hoe loopt de weg door de woestijn?
Hoe loopt de weg door de woestijn
naar Uw Beloofde Landen?
Er is veel dorst, er is veel pijn,
maar weinig troost voorhanden.
Wij kwamen in 't begin der wegen
de kloeke druivendragers tegen,
en vroegen toen reeds: Is 't nog ver ?
Zij wezen met kort duimgebaar,
alsof het nog een boogscheut waar,
naar d' Avondster.
En 't land werd niet gevonden.
Maar 't heimwee blijft, spijts twijfel, nood
en ijdelheid en zonde.
Begint het soms in 't aanschijn van de dood?
Men zegt: Wie God wil zien moet sterven...
Of loopt de weg doorheen de grot
van onze ziel, waarin Gij waakt, mijn God?
Dan valt de schone hoop in scherven,
want dan begint de weg van her...
Dan was het nooit zo na, mijn God,
maar ach, ook nooit zo ver!
In de stilte binnen in zichzelf vindt Timmermans uiteindelijk God.
‘k Zocht U altijd buiten mij,
tot het leven mij verwondde,
en ik U, o zaalge stonde,
in mijzelve heb gevonden.
En zo besluit hij:
Hij is in ons! In ons! Zo is het goed!
En laat mij zwijgen en verlangen.
Meer weten
- Lees Lia Timmermans over Adagio en haar vader Felix Timmermans in Streven.
- Lees de aangehaalde tekst van Herman Janssens over Felix Timmermans.
- In 2014 werd Felix Timmermans officieel ereburger van Lier. Lees de lofrede van ‘Timmermansiaan’ Gaston Durnez in Knack.
