Het is gebeurd. Donald Trump wordt de 45ste president van de Verenigde Staten. Zoals we het hier een maand geleden al schreven: wie goed toekeek, kon tijdens de kiescampagne slechts vaststellen hoe fel de onderstroom van misnoegden was gezwollen en hoe meesterlijk Trump daarop surfte.
Tegelijk moest men blind zijn om niet te zien hoe ontzettend groot de afkeer was voor tegenkandidate Hillary Clinton.
Zelfs onder de eigen Democratische aanhang was ze nooit geliefd. Vooral jongeren en zwarten haakten af. Het kostte Clinton de kop. Terwijl in het andere kamp ondanks alles toch op Trump werd gestemd, ook door de streng evangelische flank en een nipte meerderheid van de katholieken. Dat zegt veel.
Komende jaren
Amerika en de rest van de wereld gaan het de komende jaren ondervinden. Economisch worden deregulering door de overheid en belastingverlagingen van onder het stof van de Bush-jaren gehaald. Migratieregels worden aangescherpt. Het recht op abortus zal men trachten in te perken. Obamacare, het systeem van algemene gezondheidszorg dat Barack Obama kon invoeren, wordt minstens gedeeltelijk ontmanteld. De vrije wapenhandel blijft dan weer buiten schot.
Internationaal zal de VS zich onder Trumps bewind minder gelegen willen laten aan overleg en samenwerking.
Sommige recentelijk afgesloten akkoorden eindigen wellicht in de prullenmand. Zo verafschuwen de Republikeinen het klimaatverdrag van Parijs. Volgens Trump is de opwarming van de aarde een verzinsel, uitgevonden door China om de Amerikaanse economie te dwarsbomen. TTIP, het voorliggende vrijhandelsverdrag met Europa, is morsdood. En ook de overeenkomst met Iran wacht moeilijke tijden.
Hoe eensgezind is de rechterzijde?
Net geen 60 miljoen Amerikanen brachten de New Yorkse vastgoedmogol aan het stuur van ’s werelds machtigste natie. Dat zijn er momenteel ruim 200.000 minder dan wie voor Clinton stemde en zodra medio december alle stemmen zijn geteld wellicht zelfs een miljoen of meer. Maar in Amerika is er weinig fiducie in verliezers. Dat dreigt nog erger te worden nu de Republikeinen, heel uitzonderlijk voor die partij, zowel de president leveren als de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Maar de rechterzijde mag wel gloriëren, het moet nog blijken hoe eensgezind die is.
De Grand Old Party telt vele kamers en fracties. En Trump wordt er toch vooral als een vreemde eend in de bijt ervaren. Zijn eindeloos gescheld heeft bovendien diepe persoonlijke wonden geslagen, van de Bush-clan, over kopstukken zoals de senatoren Ted Cruz en Marco Rubio tot de voorzitter van het Huis, speaker Paul Ryan, en machtige geldschieters.
In Washington houden sommigen er al rekening mee dat als de president het al te bont maakt, er niet geaarzeld zal worden hem af te zetten.
De echte betrouwbare Republikein is immers vice-president Mike Pence.
Straks ook Le Pen en Wilders?
Intussen smeult dichter bij huis diezelfde veenbrand die als een verterend vuur de kansen van Clinton in verstikkende rook deed opgaan. Er is niet veel meer voor nodig opdat volgend jaar de nieuwe bewoner in het Witte Huis Marine Le Pen en Geert Wilders als regeringsleiders ontvangt. En wie durft er nog zijn hand voor in het vuur te steken dat Angela Merkel in Duitsland overeind blijft? Hoog tijd om zich ook in Europa ten gronde te bezinnen over het politieke bedrijf. Waar is de bevolking in tijden van terreur en financieel-economische en andere interende onzekerheden echt om bekommerd? En wat vooral zijn de visies en de plannen die reële houvast en toekomst bieden?
Of denkt men werkelijk het tij te kunnen keren met pacten zoals dat over Zwarte Piet dat de afgelopen dagen zo de gemoederen in Vlaanderen ophitste?
The Times They Are A-Changin’ zong Bob Dylan in 1964 over de toen volop kerende tijdgeest. Binnenkort haalt de oude singer-songwriter zijn Nobelprijs literatuur op. Tijden veranderen.
Uw reacties zijn welkom op geert.dekerpel@tertio.be
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.