'De kerntaak van onderwijs ligt erin jongeren vaardig te maken om een leven op te bouwen dat diepgang heeft en gewapend is tegen alle mogelijke onverwachte omstandigheden.' Dat zegt Koen Seynaeve, directeur van het Brugse Sint-Lodewijkscollege, in Tertio 941 van 21/2/’18. Die taak vat hij samen in één woord: Bildung. Hij droomt van een ambitieuze onderwijshervorming die stoelt op hedendaagse inzichten in het leren zelf, en die zodoende veel meer is dan een hertekening van het onderwijslandschap.
Koen Seynaeve heeft een uitgesproken visie op de maatschappelijke rol van onderwijs. 'Uiteraard hebben we de opdracht ervoor te zorgen dat mensen alle kansen krijgen en dat alle talenten maximaal benut worden. En dat het onderwijs moet moderniseren, daar ben ik evenzeer van overtuigd.
Maar het is niet onze taak de sociologische realiteit te veranderen.
Onze kerntaak ligt in ‘Bildung’, een begrip dat niet vertaalbaar is. Het gaat om een ‘vorming’ – dat woord komt het meest in de buurt – die niet alleen gericht is op intellectuele, maar ook op morele en spirituele ontwikkeling.'
Literatuur helpt
'Het religieuze denken vooronderstelt het symbolische denken. Daarvoor moet je uit je 'ik' en je actuele 'nu' kunnen stappen. Literatuur helpt ons daarbij. Vorig jaar ging mijn speech op het afscheid van de retorica over ‘wie leest, die leeft’.
Een roman lezen, is je verplaatsen in een andere persoon, in een andere werkelijkheid.
Onder meer daarom acht ik het belang van klassieke talen zeer hoog. Ze vormen immers het narratieve patrimonium van onze cultuur. Als men die schat niet in ere herstelt, verdwijnt er heel veel filosofie, cultuur en symboliek.'
Aanslag op imaginair vermogen
'De huidige rush naar de wetenschappen en het vergeten van talen in het algemeen en van de klassieke talen in het bijzonder is een regelrechte aanslag op het imaginaire vermogen. Met enige zin voor overdrijving durf ik te stellen dat in de hele mythologie en filosofie van de oudheid eigenlijk alles al is gezegd over de mens. Het gemak waarmee men dan zegt dat het voor Latijn en Grieks voldoende is als men de woordenschat en grammatica kent, en er dan na het vierde jaar mee stopt, net als het interessant wordt…
Wie een literaire schat in zich draagt, actualiseert die op momenten van extase of negatieve ervaringen.
Alle grote ervaringen krijgen kleur en diepgang door onze metafysische opvoeding.'
Levensverzekering
'Een houding van intellectueel zoeken, een consequent rechtvaardig gedrag en blijvende gevoeligheid voor metafysische vragen geeft een levensverzekering voor de toekomst', aldus nog Seynaeve. 'Als onze leerlingen over dertig jaar problemen tegenkomen in hun leven, is de loutere kennis die ze hier hebben opgedaan al lang overruled. Ik kan het belang van Bildung niet genoeg benadrukken.'
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be