De Nederlandse schrijfster Rosita Steenbeek met thuisbasis in Rome, bezocht de voorbije jaren herhaaldelijk Lampedusa, Sicilië en Libanon. Ze had er confronterende ontmoetingen met vluchtelingen waarover ze getuigt in de boeken Heb uw vijanden lief en Wie is mijn naaste? “Menselijkheid, naastenliefde en compassie zijn verre van vanzelfsprekend. Die waarden moeten steeds weer bevochten worden”, zegt ze met klem.
Het migratiedebat verhit ook in Italië de gemoederen en net als bij ons wordt het “cultuurchristendom” wel eens als wapen ingezet. Zo schreef pastoor Luca Favarin uit Padua op Facebook dat het hem verstandig leek met Kerstmis dit keer geen kerststal te zetten als je tijdens het jaar niet omkijkt naar de vluchtelingen. Op Radio Padova herhaalde hij dat het hypocriet is een kerststal te plaatsen als je de migranten niet helpt en niet omziet naar je medemens. “Doe het niet, uit respect voor het evangelie en zijn waarden. Doe het niet, uit respect voor de armen.” Daarop tweette vicepremier, minister van Binnenlandse Zaken en Lega-voorzitter Matteo Salvini: “Handen af van de kerststal”.
Die polarisatie baart Rosita Steenbeek zorgen. “Salvini zweept de gemoederen op en zaait haat. De Lega Nord was altijd tegen Zuid-Italië gericht, maar die anti-zuidenpartij vervelde als Lega tot een anti-migrantenpartij. Een van zijn eerste uitspraken als minister was: ‘Het is uit met jullie lekkere leventje’. Dat gaat er in als zoete broodjes. Zulke slogans beïnvloeden de massa. Een goede oneliner met vuur uitroepen en even later schreeuwen grote groepen mee. Mensen gaan daardoor de vluchtelingen zien als uitbuiters en profiteurs, terwijl de meesten vreselijke ervaringen zoals martelingen achter de rug hebben. Die vluchtelingen hebben hoegenaamd geen lekker leventje. Ik vind het discours van Salvini ronduit gevaarlijk want in deze crisistijd zoekt hij een makkelijke zondebok in plaats van werkelijk de problemen op te lossen. Hij drijft in interviews ook altijd de spot met wie vluchtelingen bijstaat. Over de burgemeester van Riachi in Calabrië zei de vicepremier doodleuk: ‘Hij is een nul’, terwijl die man en zijn dorp een model waren als het gaat over de integratie van en de compassie met vluchtelingen.”
Zij die dwepen met het cultuurchristendom weten volgens Steenbeek niet wat het christendom inhoudt. “‘Heb uw naaste lief’ betekent niet dat je alleen gelijkgezinden of soortgenoten steunt, maar net wie je niet kent, wie vreemd voor je is, de ander die je niet spontaan zou helpen. Die is je naaste. Elke religie kan fout worden uitgelegd, ook het christendom. Veel migranten die uit Afrika, Eritrea, Syrië en Irak komen, zijn christenen. Dat zijn onze broeders en zusters. Waarom vertonen we niet wat meer openheid voor hen? Omgekeerd zie ik bij die vluchtelingen, ook de moslims, wel een grote broederlijkheid en solidariteit.”
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be