“Ons vredeswerk verdient een aangepast doctrinair kader en waarom niet, een heuse encycliek”, stelt Marie Dennis in Tertio van 7 juni 2017. Volgens de covoorzitter van Pax Christi International is actieve geweldloosheid allerminst utopisch, wel volop evangelisch. “Zodra we genoeg spirituele, financiële en menselijke middelen mobiliseren, werken dergelijke strategieën absoluut ontwapenend.”
“Daden van agressie met geweld beantwoorden, is het militaire equivalent van de zevenkoppige draak uit het bekende oosterse sprookje aanvallen. Voor elke kop die je snelt, verschijnen er twee nieuwe.” Met die beeldspraak heeft zuster Nazik Matty uit Irak tijdens de Nonviolence and Just Peace Conference van vorig jaar in Rome de toon gezet. “Theologen, leken, religieuzen, priesters en bisschoppen hebben daar getuigenissen beluisterd van moedige geloofsgenoten die – ondanks extreme dreiging – hun kwetsbare medemensen geweldloos beschermen, terwijl ze conflicten helpen ontzenuwen”, vertelt Marie Dennis. “Die unsung heroes hebben in tal van talen herhaald: beëindig de bombardementen, stop de bewapening, overstijg het conflict.”
“Ter ere van deze en vele andere vredesactivisten bevat onze slotverklaring van toen een profetische oproep om geweldloosheid een prominente plaats te geven binnen de sociale leer. Daarnaast hebben we de kerk geadviseerd het concept ‘rechtvaardige oorlog’ definitief los te laten”, vervolgt de Amerikaanse. “Die doctrine is door de eeuwen heen overdreven vaak misbruikt als rechtvaardiging voor wapengekletter. Bovendien ondermijnt just war minstens ten dele de morele imperatief om geweldloos op te treden. Bovenop deze principiële kritiekpunten versterken militaire ontwikkelingen uit de voorbije eeuw nog het fundamenteel onrechtvaardige karakter van oorlogsvoering. Door massavernietigingswapens en indiscriminate weapons waaronder kernbommen of chemische wapens valt een hoge menselijke tol onder de burgerbevolking onmogelijk uit te sluiten.”
“Door onze nauwe samenwerking met de Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede (inmiddels opgegaan in de Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling, nvdr) verwachten sommige volgers dat een heuse ‘vredesencycliek’ niet lang meer op zich laat wachten. Welnu, zij overschatten enigszins onze invloed”, lacht Dennis. “Ongetwijfeld is een pauselijk document aangewezen om just peace definitief te lanceren binnen alle lagen van de wereldkerk. Wij nemen in Vaticaanse kringen evenwel niet de beslissingen en stellen ons als ervaringsdeskundigen voornamelijk dienstbaar op. Pax Christi International blijft derhalve argumenten aanreiken voor het geval die encycliek dra vorm krijgt. Concreet houden we rondetafelgesprekken over deelaspecten van deze problematiek. Welke inzichten uit het – op zich voorbijgestreefde – denken van just war zijn bijvoorbeeld nog relevant? Wat van waarde blijft, behouden we graag.”
Lees het volledige interview met Marie Dennis deze week in Tertio. Proefnummer of abonnement: www.tertio.be
