Ze zijn met velen, ze zijn oneindig gevarieerd en ze worden te vaak over het hoofd gezien: mantelzorgers. Hoewel ze het vaak vanzelfsprekend vinden om zorg op te nemen voor iemand met een zorgnood in hun omgeving, is hun inzet bijzonder. Lang voor er van “vermaatschappelijking van de zorg” werd gesproken, waren mantelzorgers daar al volop mee bezig. In goede en kwade dagen. Tertio nr. 1.084 van 18/11/’20 presenteert drie verhalen, elk met een eigen perspectief, boek en link met het beleid.
Kathleen van Walle weet wat het is om jonge mantelzorger te zijn. “Voordat mama ziek was, hielp ik thuis ook al. Dat werd vanaf dan iets meer, maar dat vond ik normaal. Vooral de emotionele belasting was zwaar. Daarom was extra begeleiding welkom geweest.” Ze is projectleider van “Samen naar een mantelzorgvriendelijke school” en medeauteur van het boek “Jonge mantelzorgers op school”. Van Walle staat daarnaast mee aan de wieg van ZoJong!, een vzw die zich via een online platform rechtstreeks tot jonge mantelzorgers richt. Het is belangrijk dat jonge mantelzorgers meer in beeld komen, vindt ze. “We waren dan ook blij verrast dat er in de Eén-soap Thuis nu een meisje is dat voor haar mama zorgt die in een rolstoel zit. Er was een rake scène waarin haar lief klaagt dat ze te weinig tijd voor hem maakt en hij van iemand anders de opmerking krijgt dat hij niet kan inschatten wat dat voor haar is. We lieten dat weten aan de producers en zij hebben dat fragment toen op sociale media gezet. Heel fijn was dat.”
Tijdens de zwangerschap van haar tweede kind heeft Frauke Cosaert het voorgevoel dat er iets niet pluis is met de baby. Al lijkt Marie bij de geboorte helemaal oké te zijn, die indruk gaat niet weg. Twee jaar later bevestigt een test dat er wel degelijk iets aan de hand is. Marie heeft extra zorg nodig, veel extra zorg. In “Zorgenmeisje. Levenslang mantelzorger” beschrijft Cosaert het intense leven van haar buitengewone gezin. “Het is zeker niet alleen kommer en kwel. We beleven veel leuke momenten. Het is belangrijk die ook te kunnen zien. Het kleine geluk komt veel duidelijker naar boven. Omdat het niet evident is, genieten we er dubbel van”, vertelt ze. Maar ook: “Wanneer het over zorg gaat, denken beleidsmakers altijd pas laat aan de mantelzorgers. Kinderen met een mentale beperking hebben zelf geen stem. Wij vormen maar een kleine groep en er wordt boven onze hoofden beslist zonder dat er naar onze werkelijke noden wordt geluisterd. Zie ons staan! We zijn op, ook van het vechten. Alle mensen snakken in deze crisis naar perspectief, maar dat hebben wij sowieso niet en het kan ons blijkbaar ook nu niet geboden worden”.
Anne Margriet Pot is hoogleraar Ouderenpsychologie (VU Amsterdam), strategisch adviseur ouderenzorg bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg in Nederland en voormalig WHO-adviseur langdurige zorg en mantelzorg bij dementie. Toen haar ouders niet langer zelfstandig konden wonen, werd de internationaal gerespecteerde expert ineens zelf mantelzorger. Haar vader was 85 toen hij na een herseninfarct in het ziekenhuis en vervolgens enkele maanden in een verpleeghuis belandde. Haar moeder, bij wie symptomen van dementie de kop opstaken, bezocht hem dagelijks. Zelfstandig wonen was voor het koppel niet langer haalbaar. In “Zorgen van een mantelzorger. Een dozijn dagelijkse dilemma’s” beschrijft Pot de moeizame zoektocht van het gezin naar de meest geschikte oplossing.
Abonneer of vraag een proefnummer via www.tertio.be
