De VN hebben 2022 uitgeroepen tot internationaal jaar van het glas en willen de historische en artistieke rol van glas in onze samenleving benadrukken. Glas is door de eeuwen heen onder meer een drager van informatie geweest: van de glas-in-loodramen in de middeleeuwen tot het glasvezelnetwerk van nu.
“De glasraamkunst is een vakgebied dat binnen de kunstgeschiedenis weinig wordt belicht en weinig onderzocht”, stelt Madeleine Manderyck in Tertio nr. 1.150 van 2 maart. Manderyck is voorzitter van zowel het nationale als gewestelijke comité van het Corpus Vitrearum dat tot doel heeft middeleeuwse glasramen te inventariseren en te publiceren. Het Corpus heeft ook richtlijnen opgesteld voor de conservering van glas-in-loodramen.
Revival
Katrien Mestdagh leidt het glazeniersatelier dat door haar grootvader in 1947 werd opgericht en betreurt dat de glasraamkunst opnieuw verloren dreigt te gaan. Dat was al eens het geval in het midden van de 19de eeuw toen glazeniers onder impuls van de neogotiek op zoek moesten naar de verloren gegane technieken uit de middeleeuwen. De neogotiek leidde volgens haar tot een revival van de glasraamkunst. Voor iedere neogotische kerk die toen werd gebouwd, wou men immers glasramen. Talloze van die 19de eeuwse glasramen werden tijdens beide wereldoorlogen vernietigd.
“Het leeuwendeel van de huidige glasraamkunst bestaat uit puur gekleurd glas dat in lood is gevat en waar geen schildering meer te pas komt” vertelt Mestdagh. Het is volgens haar een uitdaging om met hedendaagse jonge kunstenaars te zoeken naar een moderne invulling voor gebrandschilderd glas. Het meesterstuk dat haar atelier heeft mogen maken voor het Homo Faber Event dat doorgaat in Venetië in april getuigt volgens haar van de inspanningen die het atelier levert om de glasraamkunst in leven te houden.
