Stefan Paas, hoogleraar missiologie en interculturele theologie (VU Amsterdam en Theologische Universiteit Kampen) is een van de hoofdsprekers op het online symposium Kerk vormen in een seculiere tijd van 15 februari. Zijn kijk op het christelijke geloof vandaag en morgen is genuanceerd en hoopvol. “Ik ben ervan overtuigd dat het getuigenis van Jezus Christus ook in onze tijd kan klinken en klinkt”, zegt hij in Tertio nr. 1.048 van 9/2/’22 zonder enige aarzeling.
“Veel gelovigen hebben door de coronacrisis afgehaakt, althans van de kerkdiensten, en het is de vraag of ze terugkomen. Daar moet je de ogen niet voor sluiten”, meent Stefan Paas. “Maar evenzeer zijn er kerken waar het aantal views op hun YouTubekanaal veel hoger is dan het aantal mensen die voor de epidemie in de kerk zaten. Soms is dat een tienvoud. Online kerkdiensten verlagen de drempel. Wie wat mensenschuw is of het om eender welke reden moeilijk vindt een kerkgebouw binnen te gaan, kan ’s morgens in zijn pyjama in bed via de laptop rustig eens kijken wat ze daar te vertellen hebben.”
Vinden die nieuwe mensen voldoende aansluiting bij de religieuze taal van het christendom? Of verwachten we te veel dat een andere gelovige taal voor deze tijd het wel zal oplossen?
“Het antwoord op dat laatste is vanzelfsprekend ‘ja’. Als je naar een concert of een theatervoorstelling gaat, begrijp je ook niet per se alles. Maar zolang je voelt dat je in het gebeuren meegenomen wordt, je je aangesproken weet en gerespecteerd voelt, zul je dat ook accepteren. Dat is, denk ik, het belangrijkste. ”
“Een interessant fenomeen is het nieuwe bewustzijn dat het online aanbieden van kerkdiensten ervoor zorgt dat preken ook worden beluisterd door mensen buiten de kerk. Onlangs las ik in het Reformatorisch Dagblad dat de rechterflank van de meest conservatieve protestantse kerken nu met een schok beseft dat ze er maar best rekening mee kunnen houden dat mensen met zo’n preek op internet aan de haal kunnen gaan. Een berucht voorbeeld daarvan is de dominee die het in zijn preek nietsvermoedend had over het teken van het beest uit Apocalyps 13. Hij verbond dat met het idee van ‘the great reset’, wat als een complottheorie wordt gezien, en zei daarover een aantal dingen die niet helemaal gelukkig waren. Die preek is op YouTube gekomen en geliked en aanbevolen door mensen als Doutzen Kroes en Thierry Baudet, onze nationale complotdenkers. De video is honderdduizenden keren becommentarieerd en rondgetweet. De dominee zelf, een goede bekende van mij, was daar niet zo gelukkig mee want dat was helemaal niet zijn bedoeling. Het toont wel dat je tegenwoordig als het ware altijd afgeluisterd wordt. Dat heeft ook zijn goede kanten, maar het is een steile leercurve voor predikanten en priesters die gewend zijn dat hun toehoorders op zondag gewoon voor hun neus zitten.”
Abonneer of vraag een proefnummer via www.tertio.be
