“Door haar inherente ‘waarheidspluralisme’ liggen in onze westerse democratie permanent leugenachtige ‘vleiers van het volk’ op de loer”, stelt filosofe Martine Prange (Tilburg University) in Tertio van 30 augustus 2017. “Toch weten we echte ‘waarheidsvrienden’ van populisten te onderscheiden, dankzij hun morele integriteit en focus op het algemene belang.”
Hoogleraar filosofie van mens, cultuur en samenleving Martine Prange doet haar uitspraken in een dossier over post-truth. “Ondanks die gangbare typering van ons tijdperk vind ik niet dat de waarheid irrelevant is geworden. Integendeel, mij valt op hoeveel belang medeburgers hechten aan de ware toedracht”, onderstreept ze. “De problemen beginnen omdat iedereen zijn of haar waarheid naar goeddunken zelf denkt te kunnen produceren. Men accepteert de hiërarchie tussen waarheid, onderbouwde mening en gevoel niet meer. Grenzen tussen feiten en opinies vervagen. Een geestesklimaat dat ik professioneel ook merk; voor een pak mensen hebben wetenschappers nauwelijks recht op hun mening.”
“Meer algemeen schijnt een herontdekking van het Socratische besef ‘ik weet alleen dat ik niets weet’ heilzaam. De slagzin ‘iedereen zijn waarheid’ klinkt bijzonder aanmatigend”, vindt de filosofe. “Laten we opnieuw wat meer eerbied tonen voor ‘het ware’. Om feiten of wetmatigheden op het spoor te komen, dienen onderzoekers lang te speuren. Hoogstaande research kost veel tijd en moeite. Schort daarom je mening op, kijk er nog eens naar en draai niet zomaar mee in het meningencircus.”
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be