De groeiende polarisering en individualisering wereldwijd verdelen de aardkluit in wij en zij. Samenlevingen die het vermogen verliezen met de ogen van de ander naar de werkelijkheid te kijken, stevenen onverwijld af op Babelse toestanden, in het ergste geval oorlog. Een stevig antidotum tegen die navelstaarderij is empathie. Twee filosofen en een activist strooien er alvast kwistig mee rond.
Roman Krznaric, een van de meest toonaangevende hedendaagse Britse cultuurhistorici, heeft van empathie een levensstrijd gemaakt. In tijden van verregaande polarisering wil hij de menselijke relaties radicaal bijsturen. Voor Krznaric is empathie een fundamentele voorwaarde voor sociale verandering en morele ontwikkeling. Het goede nieuws is: iedereen is ertoe in staat en we kunnen het trainen.
Zowat anderhalf jaar geleden ontketende het Brusselse vormingsinitiatief Citizenne een empathische revolutie in de stad. Met kleinschalige maar beklijvende remedies werpen ze een dam op tegen het oprukkende wij-zij-denken en onverschilligheid in de samenleving. Hun speelse speldenprikken zijn ronduit ontwapenend.
Empathie en sympathie zijn in de dagelijkse omgangstaal bijna synoniemen, maar filosofen vullen de termen heel divers in, met behoorlijk wat misverstanden tot gevolg. Benjamin De Mesel, filosoof en onderzoeker aan de KU Leuven, verkiest een etymologische verklaring en ontwikkelde daaruit een pleidooi voor meer sympathie. “Sympathie is een brug die verbindt en tegelijk een gezonde afstand behoudt tussen mij en de ander.”
Lees het volledige dossier in Tertio van deze week
