Geloof dat zoekt te verstaan

Voor rector Patrick Nullens van de Evangelische Theologische Faculteit Leuven (ETF) is er in katholieke kringen in Vlaanderen vaak te weinig aandacht voor de essentie: het geloof in Christus. Tertio zocht hem op in het voormalige jezuïetenklooster in Heverlee, waar zijn faculteit huist.

De ETF maakt de ondubbelzinnige keuze academische theologie te linken aan zowel spiritualiteit als de ruimere maatschappij. Hoe vertaalt zich dat voor u in uw opdracht als rector?

“Ik ben geen academicus pur sang. Naast onderzoek en onderwijs heb ik verschillende taken die me de mogelijkheid bieden impact en relevantie te creëren. Hoe je een brug kan slaan tussen theologie, geloofsbeleving en maatschappij, dat boeit mij. Het thema van sociale rechtvaardigheid leent zich daar goed toe. De economie domineert het samenleven en er is altijd schaarste. Hoe worden de middelen verdeeld? Welke taal helpt de juiste keuzes te maken? Of hoe kan je minstens eerlijk zijn over de gemaakte keuzes? Hoe kan je daar als leider inzicht in krijgen en verschaffen?”

Welke gelovigen zullen het beeld vormen van de toekomstige kerken?
“De pinksterbeweging meegerekend, zijn er wereldwijd zo’n 600 miljoen evangelical protestants in alle vormen en maten. Het is een feit dat de evangelische kerken veel en jonge kerkgangers tellen, vooral jonge gezinnen. Het is niet uitzonderlijk dat de gemiddelde leeftijd rond de dertig jaar schommelt. Bovendien gaat het vaak over hoogopgeleiden. De positieve boodschap primeert, met het gevaar dat het geloof als een soort instant happiness gaat functioneren. Op dat punt is voorzichtigheid geboden en wordt het belang van theologie erg duidelijk.”

Wat betekent volgens u voor de toekomst van de kerken 500 jaar Reformatie?
“Als we onder christenen geen eenheid hebben, hoe kunnen we dan geloofwaardig zijn voor de maatschappij? Kerkelijke eenheid ligt niet in de politieke of maatschappelijke agenda, maar in het gemeenschappelijk geloof in Christus. In wezen gaat het bij Luther over de vraag: hoe verhoud ik mij tot God en tot Christus? Maar die kwestie stelt zich voor veel mensen niet eens.”

Hoezo?
“De kern van het christelijke geloof is niet ‘goed zijn voor de medemensen’, maar Christus en de navolging van Christus. Die boodschap heeft me erg getroffen in het boek Jezus van Nazareth van Joseph Ratzinger. Als ik dat eerder had gehoord in de katholieke kerk, zou ik er gevonden hebben wat ik miste. In katholieke kringen in Vlaanderen is er vaak te weinig aandacht voor de essentie, het geloof in Christus. Institutionaliteit, magisterium, vaag humanisme en ook volksdevotie hebben die kern als het ware versluierd. Dat is wat ik in de evangelische kerk heb gevonden: meer moed om te leven vanuit de essentie van de christelijke boodschap.”