Zoveel zielen, zoveel diagnoses. De ontwikkeling van de psychiatrie heeft psychische kwetsbaarheid brede bekendheid gegeven, maar leidt ook soms tot doorgeslagen vulgarisering. Autist!, ADHD’er! zijn gratuite scheldwoorden die welig tieren. Wie met psychische kwetsbaarheid worstelt, is niet gebaat bij karikaturale voorstellingen. Een beter begrip voor hun existentiële behoeften maakt het verschil.
Herman De Neef is existentiefilosoof met stevige ervaring in autisme bij jongeren en jongvolwassenen. Hij ontwikkelde een bijzondere aandacht voor zingevingsvragen bij psychisch kwetsbare mensen. “Autisme stuurt niet alleen de dagelijkse beslommeringen of het beroepsleven, ook hun diepste zielenroerselen dragen de sporen van de diagnose”, zegt hij. Mensen met autisme hebben vaak moeite met het leggen van verbanden en daardoor met het geven van betekenis aan gebeurtenissen in hun leven. Alles staat los van elkaar, het vormt geen samenhangend geheel. Dat ze geen overzicht hebben, verwart of beangstigt hen. En dat laat zich ook voelen op het niveau van zingeving.
Existentiele worsteling
Wie op zijn 30ste of 40ste al 20 jaar tegen relationele, professionele of administratieve muren botst, wordt te vaak doorverwezen naar een waaier van hulpverleners – relatietherapeuten, schuldbemiddelaars, maatschappelijk werkers ... – die allemaal een stukje van het geheel aanpakken, ondervond De Neef. “Maar een diagnose als autisme heeft niet alleen gevolgen op praktisch of psychologisch gebied. Ze werkt ook door op het niveau van zingeving. Hun onmacht en worsteling is daarom eerder existentieel dan medisch van aard. En daar is zelden aandacht voor.”
Autisme in de kerk
De Nederlandse gereformeerde kerken hebben sinds een tiental jaar verscherpte aandacht voor mensen met autisme. Het platform Autisme in de kerk ondersteunt christenen met autisme bij de integratie in kerk en samenleving. Zij organiseren informatiesessies en geven publicaties uit om ambtsdragers, jongeren met autisme en hun ouders handvaten aan te reiken bij geloofsvragen en -beleving, godsdienstige opvoeding, catachese en pastoraat.
Abonneer of vraag een gratis proefnummer aan op www.tertio.be
