Nederlandse kiesstrijd woedt rond culturele breuklijn

Nederland zet zich schrap voor een tweegevecht tussen liberaal minister-president Mark Rutte en zijn rechts-populistische uitdager Geert Wilders tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart. Politicoloog en socioloog Merijn Oudenampsen beschouwt die deels “onpeilbare” politieke actualiteit door het prisma van drie decennia linkse ontwapening.

“Centrumlinkse formaties komen nauwelijks uit de verf, ondanks een diepe financiële crisis in ons recente verleden. De lessen van Elmer Eric Schattschneider (1892-1971, nvdr) indachtig, wijst zoveel linkse onmacht op fundamenteel gewijzigde machtsverhoudingen”, stelt Oudenampsen. “Naar de mening van die Amerikaanse politicoloog structureren immers een aantal breuklijnen het politieke speelveld. In Den Haag betreft het een sociaaleconomische, een confessionele en een culturele linie. Aan welke van die drie fronten de strijd woedt, bepaalt vervolgens wat voor ideeën en eisen de dagelijkse parlementaire agenda bepalen. Het meest vernietigende politieke spel bestaat er derhalve in de dominante scheidslijn te verleggen. Pim Fortuyn en diens erfgenamen hebben precies dat huzarenstukje voor elkaar gekregen. Het ‘georganiseerde meningsverschil’ speelt zich dankzij hen rond de culturele breuklijn af. Wat tot uiting komt in het alledaagse woordgebruik: de elitaire ‘linkse kerk’ staat in onze perceptie tegenover het gewone volk, of – meer gepersonifieerd – Henk en Ingrid.”