Tanende slagkracht versterkt vertrouwenscrisis

“Onze parlementaire democratie is geen zinloze vertoning. Het ontbreekt ons net aan hoogstaand politiek theater, zeker op de Europese bühne”, betoogt Stefan Rummens (KU Leuven). De politiek filosoof vreest dat in het alternatieve – technocratische – scenario populisten alle belangrijke rollen opeisen. “Amerikaans president Donald Trump en post-truth politics baren mij zorgen.”

“Politieke machtsuitoefening raakt gaandeweg gedecentraliseerd”, analyseert de auteur van Wat een theater!. Die evolutie situeert hij eerst en vooral op een horizontale as. “Traditionele instellingen zoals parlementen en regeringen verliezen terrein, dat wordt ingenomen door de magistratuur en – meer nog – het bedrijfsleven. Simultaan zijn in verticale richting – onder impuls van wereldwijde economische samenwerking – belangrijke bevoegdheden overgedragen aan supranationale instanties, waaronder de Wereldhandelsorganisatie en onze Europese Unie.”

“Bij die mondialisering is een noodzakelijke politisering uitgebleven. Hierdoor zijn de supranationale instellingen ten diepste technocratisch en doordrongen van een neoliberale visie”, vervolgt de hoogleraar. “Zo bestaat voor het Europese soberheidsbeleid in de ogen van technocraten gewoonweg geen alternatief. Pas op, misschien opteren EU-burgers wel voor een drastische besparingskuur, alleen is hen die keuze nooit voorgelegd. De economische logica primeert daarvoor teveel op het open debat. Een zorgwekkend gegeven voor elke rechtgeaarde democraat. En bij gebrek aan een democratisch forum met hoogstaand politiek theater richt de oppositie zich tegen het systeem zelf. Het sein voor populisten en antidemocraten om de scène te bestormen.”