Geïnterneerden vormen een uitermate kwetsbare groep in de maatschappij: ze hebben weliswaar een strafbaar pleit gepleegd, maar werden wegens een geestesstoornis niet toerekeningsvatbaar verklaard. Wat is dan aangewezen: straf of behandeling? En wat als er geen behandeling voorhanden is? Tertio 901 (17/5) werpt een blik op de relatief kleine oppervlakte van (On)behandeld. Over internering, schuld en boete en voert de lezer langs een parcours dat de juridische, institutionele en vooral ook menselijke kant van internering indrukwekkend tot leven brengt.
Het initiatief om een tentoonstelling te wijden aan deze thematiek zorgt voor een primeur in België. De organisatoren werkten nauw samen met rechter op rust Henri Heimans, een topmagistraat die in 2015 door de Liga voor Mensenrechten gehuldigd werd voor zijn niet-aflatende strijd voor de rechten van geïnterneerden. (On)behandeld is kritisch en verbloemt niets, maar toont ook de positieve evoluties in de sector.
Geïnterneerden vallen vaak tussen wal en schip van gevangeniswezen en psychiatrie. België liep voor zijn behandeling van geïnterneerden reeds 23 veroordelingen op van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens – de arresten zijn in de expo te bezichtigen –, onder meer omdat ruim één op de vijf van hen in de gevangenis belandt, zonder behandelmogelijkheden. Allesbehalve iets om trots op te zijn, meer nog als je weet dat het Belgisch Parlement het probleem al in 1873 aankaartte.
Eenzaamheid komt pertinent bovendrijven bij het bezoek aan de tentoonstelling. Ze komt al meteen ter sprake in de eerste zone met het verhaal van Piet Van Haut: volgens de media een “meester-oplichter”, naar eigen zeggen “de meest eenzame man van België”. Verderop worden handgeschreven brieven getoond uit het archief van Henri Heimans. Ze bieden een rechtstreekse inkijk in de levens van “gewone” geïnterneerden die anders onopgemerkt blijven.
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be
