Op 14 september is het 700 jaar geleden dat Dante Alighieri overleed. Reden voor de Italianen om een Dantejaar te houden, aanleiding voor Tertio nr. 1.105 van 14 april 2021 om Italië’s grootste dichter in de kijker te zetten. Zijn Divina Commedia had niet alleen een gigantische invloed op de ontluikende Italiaanse taalkunst, het is zonder meer wereldliteratuur die tot op vandaag blijft inspireren. Zijn reis door het hiernamaals staat niet zo veraf van seculiere westerlingen als gedacht. Zoeken we in coronatijden niet evengoed een uitweg uit de helse tragedie om ons paradijselijke leventje te kunnen hervatten?
Wat is de uiteindelijke zin van het leven? Is het leven een tragedie of een komedie? Eigenlijk zijn dat de centrale vragen achter La Divina Commedia en het antwoord dat Dante erop geeft, is dat het leven een tragikomedie is. Misschien moeten we door een hel, maar uiteindelijk komt het goed en overwint de liefde. Al het aardse is ijdel en kan ons ontnomen worden. Het leven is broos. Wat blijft, is l’Amor. Die maakt ons bestaan zinvol. Zonder liefde is het leven een hel.
Geen toeval dat paus Franciscus Dante omschrijft als “een profeet van hoop” en als “een profeet van een nieuwe humaniteit die hongert naar vrede en geluk” in zijn op 25 maart gepubliceerde brief Candor Lucis Aeternae ter ere van de vader van de Italiaanse taal en literatuur. Ook Franciscus’ voorgangers grepen de verjaardagen van Dante’s geboorte- of sterfdatum aan om gelovigen aan te sporen zich in diens oeuvre te verdiepen en daarin een expressie te zien van een authentiek christelijk humanisme. Dante kent de condition humaine door en door. Hij is niet blind voor het kwaad, maar we zijn volgens hem niet gedoemd. Bevrijding en verlossing zijn mogelijk. Het is nooit te laat voor een radicale bekering – individueel én collectief. Juist in tijden van klimaatverandering en corona blijft dat een actuele en hoopvolle boodschap. Ondanks alle miserie die hij zelf had meegemaakt, gaf Dante trouwens nooit op. Hij bleef trouw aan zijn idealen en zijn geloof. Ook in doorzettingsvermogen en vertrouwen blijft hij een voorbeeld.
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be
