Spreken over sterven is niet makkelijk. In het dagelijkse leven schuiven we die realiteit vaak ver voor ons uit. Toch leidt een levensbedreigende ziekte volgens ziekenhuispastor Goedele Van Edom (in Tertio nr. 904 van 7/6/’17) niet alleen tot een crisis in een mensenleven, maar biedt ze ook de kans dingen goed af te ronden.
Haar onlangs verschenen boek Zolang ik nog leef beschouwt Van Edom zelf niet als een boek over sterven en dood, maar over leven in drievoud: leven met een ongeneeslijke ziekte, voortleven in de herinnering en verder leven na het verlies van een geliefde. “Ik geef regelmatig vorming over mijn eerste boek, Bang voor kanker. Het onderdeel ‘herinneringen nalaten’ spreekt de deelnemers vaak erg aan. Ze willen graag iets van zichzelf aan hun geliefden nalaten, maar weten niet hoe ze daar concreet aan kunnen beginnen. Mijn nieuwe boek is daar een antwoord op.”
U begint bij het begin: het slechte nieuws. Hoe gaan mensen daarmee om?
“Als je te horen krijgt dat je nooit meer beter wordt, stort je wereld in. Allerlei gevoelens komen in golven op je af: angst, intens verdriet, wanhoop, machteloosheid, woede maar ook vechtlust, hoop en intens geluk. En dat vaak met een grilligheid die je vreemd overkomt. Het zijn normale reacties, maar om dan overeind te kunnen blijven, is het belangrijk dat je je emoties niet voortdurend opkropt. Dat ze bestaansrecht mogen krijgen bij jezelf en bij anderen. De ervaring leert dat net dat vaak het probleem is, omdat mensen het doorgaans lastig hebben met de rauwheid van sommige gevoelens. Mensen die ongeneeslijk ziek zijn hebben nood aan naasten die met hen in die rauwheid durven te gaan staan. Ook als er niets positiefs te zeggen valt.”
Hoe zou u zelf met een slechte diagnose omgaan?
“Die vraag beantwoord ik voorzichtig: ik denk dat je pas weet hoe je dit ervaart wanneer het je effectief overkomt. Ik ben er wel vanuit mijn werk veel mee bezig, maar ik betrek het niet zozeer op mezelf. Het inspireert me wel om bewuster te leven met mijn sterfelijkheid, met het besef dat er mij elk moment iets kan overkomen. Ongeveer één vrouw op de vier krijgt voor haar vijfenzeventigste verjaardag met kanker te maken. Dan is het niet zozeer de vraag ‘of’, maar ‘wanneer’ het je overkomt. Daarom maak ik in mijn leven keuzes alsof ik er op terugkijk vanop mijn sterfbed.”
Abonneer of vraag een gratis proefnummer op www.tertio.be
