Hulpbisschop Koen Vanhoutte is geboren in Oostende op 31 augustus 1957. Hij volgde middelbare studies aan het Onze-Lieve-Vrouwecollege Gistel en Oostende. Op 17 juli 1983 werd hij in Moere tot priester gewijd. Hij is doctor in de theologie (PU Gregoriana, Rome) en kandidaat in de Wijsbegeerte (KU Leuven).
Op 18 mei 2018 benoemde paus Franciscus hem tot hulpbisschop van het aartsbisdom Mechelen-Brussel voor het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen en tot titulair bisschop van Thagora.De wijding van Koen Vanhoutte tot bisschop vond plaats op zondag 2 september in de Sint-Romboutskathedraal te Mechelen. Kardinaal Jozef De Kesel leidde de plechtigheid.