Voorgeschiedenis
Meer dan 14 jaar stond in het groene Abdijdomein Zevenkerken een Bijbelhuis, met een permanente tentoonstelling waar bezoekers met behulp van een audiofoon konden binnentreden in de complexe maar ook zo boeiende wereld van de Bijbel. Vele duizenden bezoekers hebben in al die jaren het Bijbelhuis bezocht en er Bijbelse vorming gekregen: kinderen, middelbare scholieren, studenten, mensen van alle leeftijden. De esthetisch zeer mooi verzorgde tentoonstelling en de artistieke vormgeving hebben de bezoekers sterk aangesproken. Echter, na zoveel jaren en intensief gebruik moesten we constateren dat de tentoonstelling aan vernieuwing toe was. De techniek veroudert en op den duur wordt het moeilijk om haperingen te herstellen. Bovendien is de wereld permanent aan verandering onderhevig: veranderingen in de cultuur en de samenleving, veranderingen in de Bijbelwetenschap, veranderingen in de wereld van de multimedia. De Bijbeldienst heeft in al die jaren een buitengewoon grote gastvrijheid mogen ervaren van de kant van de monastieke gemeenschap van de Sint-Andriesabdij. De samenwerking met deze gemeenschap heeft in belangrijke mate bijgedragen tot het succes van ‘Bijbelhuis Zevenkerken’.
De weg naar een nieuw Bijbels Belevingscentrum
De Raad van Bestuur van de Bijbeldienst Bisdom Brugge vzw heeft dan besloten om begin oktober 2022 een nieuw interactief Bijbelcentrum te openen. Hoewel de locatie op het abdijdomein Zevenkerken tal van voordelen had, was er één groot nadeel aan verbonden: de bereikbaarheid. Er stopt geen bus in de nabije buurt van het domein, mensen zijn altijd aangewezen op eigen vervoer. Zeker voor scholen is dit een probleem en een obstakel. Het Bestuur is in gesprek gegaan met de verantwoordelijken van het Grootseminarie Brugge aan de Potterierei, in de oude binnenstad van Brugge. Na gesprekken is overeengekomen dat het nieuwe interactieve Bijbelcentrum een plaats kan vinden in het hart van deze voormalige Cisterciënzerabdij, namelijk in de voormalige kapittelzaal en de twee grote belendende zalen. Al deze zalen bevinden zich aan de oude pandgang, met zicht op de binnentuin. De toegang tot het museum wordt de prachtige, monumentale hoofdingang van het gebouw.
Bereikbaarheid & andere troeven
Het nieuwe Bijbels belevingscentrum zal dus beter bereikbaar zijn, niet alleen voor groepen en individuele bezoekers, maar ook voor toevallige passanten en toeristen. Bovendien zal de museale ruimte ongeveer vier keer zo groot zijn (435m2). Dat biedt dus heel wat mogelijkheden. De context van de voormalige cisterciënzerabdij maakt een bezoek extra aantrekkelijk, ook vanwege de andere mogelijkheden die een bezoek aan deze site te bieden heeft (tijdelijke tentoonstellingen, bibliotheek met een grote collectie oude handschriften, shop, nieuw ingerichte binnentuin en parktuin, symposia en lezingen). De site ademt een sfeer van stilte en van grootse geschiedenis. Met deze voormalige abdij en daarna seminarie van het bisdom Brugge – tot op vandaag – is dan ook een heel verhaal verbonden.
Samenwerking met ontwerpbureau Bailleul en studio Klaas Verplancke
Om werkelijk tot een goed, innovatief en hedendaags concept te komen voor dit nieuwe belevingscentrum hebben we contact gezocht met het gerenommeerde ontwerpbureau Bailleul. Wie hun website bezoekt – www.bailleul.be – ontdekt tal van bekende museale en andere projecten die hun handtekening dragen. Te denken valt aan het Museum van de Koninklijke Bibliotheek te Brussel (KBR – met de collectie handschriften van de hertogen van Bourgondië), aan Parcum (Leuven) of aan het Teseum in Tongeren (archeologische site onder de basiliek + schatkamer).
Meer dan twee jaar was de door het bestuur van de Bijbeldienst ingestelde projectgroep bezig om een inhoudelijk concept te ontwerpen. Gedurende anderhalf jaar werkten we samen met het bureau Bailleul aan de concrete uitwerking en vormgeving van dit inhoudelijk concept. Het ging daarbij om een boeiend en verrijkend over en weer tussen de inhoudelijke experten aan de ene kant en de vormgevers met grote ervaring aan de andere kant. We wilden een beleving aanreiken die geschikt is voor alle leeftijden, maar die anderzijds zowel iets te bieden heeft aan mensen zonder voorkennis als aan mensen met voorkennis.
Studio Klaas Verplancke – www.klaas.be – was de perfecte partner om dat doel te bereiken. Klaas Verplancke en Arevik d’Or weten dankzij hun internationaal gewaardeerde teken- en animatiekunst de ontsluiting van de Bijbel af te stemmen op jong en oud. Hun illustraties en animaties geven een poëtische diepgang aan de reis door de wereld van de Bijbel.
BIBLIA: interactief en multimediaal
Het nieuwe Bijbels belevingscentrum krijgt de naam BIBLIA en zal interactief zijn: bezoekers worden uitgedaagd om mee in een verhaal te stappen, om dingen te ontdekken, nieuwe inzichten op te doen, en de rijkdom van de Bijbelse thema’s als het ware aan den lijve te ervaren. Er is een basisparcours met verschillende etappes waarin de bezoeker door de wereld van de Bijbel zal kunnen wandelen, begeleid door Abraham, Jakob en Mozes, door de profeten en door Jezus. De bezoeker zal kennismaken met de rijkdom van Tora en Evangelie en nieuwe inzichten kunnen opdoen in de wijze waarop deze twee met elkaar verstrengeld zijn. Tevens zal hij/zij de verhalen kunnen meemaken van mensen die gisteren en vandaag in het voetspoor zijn getreden van de profeten en van Jezus.
Een verdiepend parcours
Naast het basisparcours is er ook een verdiepend parcours: men kan geregeld van de weg van het basisparcours afwijken door een ‘oase’ te betreden. In die oases zal de bezoeker kennismaken met de context van de wereld van het Eerste Testament en het Nieuwe Testament, met de grote diversiteit van Bijbelboeken (wijsheid, poëzie, meeslepende verhalen, aangrijpende gebeden enz.). Tevens zal de bezoeker daar meegenomen worden in de vragen die vandaag zo vaak gesteld worden: hoe moeten we die oude teksten lezen en hoe moeten we ze interpreteren, wat doen we met passages die gewelddadig zijn, hoe emanciperend zijn de geschriften enz.?
BIBLIA vertelt een verhaal
Bij dit alles trachten we complexe inhouden toegankelijk en laagdrempelig te maken, door eenvoudig taalgebruik, door te werken met beelden en multimedia (film, audio, touchscreen, driedimensionale verbeeldingen e.d.) en ook door een aangename opstelling en serene vormgeving.
De Bijbeldienst heeft de beschikking over waardevolle objecten en samen met Bailleul is bekeken hoe deze geïntegreerd konden worden in het verhaal dat we willen vertellen. Dat verhaal is een geloofsverhaal, een authentiek verhaal van mensen die al meer dan drieduizend jaar lang geboeid zijn door een Stem die zij vernomen hebben, die hen op weg heeft gezet en die door weg te trekken uit het vertrouwde nieuwe toekomst mogelijk hebben gemaakt. Het verhaal van Abraham, Mozes en Jezus is ook vandaag nog actueel en krijgt handen en voeten in miljoenen mensen die zich inzetten voor een samenleving waarin vrede en gerechtigheid duurzaam en bestendig kunnen zijn. Ook deze getuigen komen in beeld en aan het woord.