Terugblik: De Bijbelse wortels van christelijke caritas | Kerknet
Overslaan en naar de inhoud gaan

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
kerknet
  • Hulp
  • Startpagina portaal
  • Mijn parochie
  • Aanmelden of registreren
Menu
  • Startpagina
  • Kerk
  • Vieringen
  • Shop
  • Zoeken
Biblia

Biblia

  • Startpagina
  • Contacten
  • Zoeken
  • Meer
    • Zoeken
    • BIBLIA, een gloednieuw Bijbels belevingsmuseum in Brugge Vorming en liturgie
      ActiviteitenkalenderGodly PlayBijbel van A tot ZLectionarium voor de zon- en feestdagenPublicaties
      Biblia, tijdschrift voor Bijbel en Liturgie Over ons
      De Bijbeldienst als vormingsdienstElektronische nieuwsbriefBlog
Emmanuel Van Lierde

Terugblik: De Bijbelse wortels van christelijke caritas

icon-icon-artikel
Gepubliceerd op maandag 29 april 2024 - 15:43
Afdrukken
Op 23 april gaf Emmanuel Van Lierde een lezing bij de Bijbeldienst over de Bijbelse wortels van christelijk caritas. Een terugblik op een mooie avond.

Bijbelse fundamenten

Wat drijft individuele gelovigen, organisaties en verenigingen en de kerkgemeenschap tot liefdadigheid, diaconie (dienstbaarheid) en caritas (een koepelbegrip voor alle caritatieve werken vanuit christelijke inspiratie)? Wat zit daarachter? Waarom doen christenen wat ze doen? Deze pertinente vragen kennen voor christenen een duidelijk antwoord: ze willen handelen naar beeld en gelijkenis van God en in navolging van Christus. Van Lierde selecteerde hierop tal van Bijbelse passages die verlangen uitdrukken.

Van Lierde reflecteerde op ‘de niet-onverschillige God’. God openbaart zich in de Bijbel als een persoonlijke God die zichzelf openbaart en de mens wil bevrijden. Denken maar aan het Exodus-verhaal. God houdt het echter niet bij eenmalige (Bijbelse) interventies. Hij is er altijd opnieuw. Zo maakt Hij Zijn naam waar: “Ik ben die er zal zijn”. God is puur zijn. Hierdoor zijn grondervaringen, zoals de bevrijding uit Egypte, niet eenmalige events; ze gebeuren telkens opnieuw in het leven van Zijn volk.
God stelt een veeleisend Verbond op. Dit Verbond heeft niet tot doel om de mens slaaf te maken van wetten en voorschriften. Integendeel, het bevrijdt mensen van alle zaken die hen onvrij maken. De mens is echter geregeld ontrouw: het Verbond wordt vaak door de mens verbroken. In tal van Bijbelse boeken wordt hiernaar verwezen in termen van huwelijkstrouw en overspel.
 

Emmanuel Van Lierde
Emmanuel Van Lierde
Twee Emmanuels: Van Lierde en Wybo
Emmanuel Van Lierde
Lezing Van Lierde
Lezing Emmanuel Van Lierde
Vorige Volgende

Gods grensoverschrijdend gedrag

Uit grandioze solidariteit en liefde wordt God datgene wat Hij niet is: mens. Door de incarnatie van Jezus wordt God mens en wordt de mens verheven. Deze goddelijke solidariteit roept op tot menselijke solidariteit; denk maar aan de navolgingsethiek: “Doe dit om Mij te gedenken”.
God overschrijdt de grenzen van het menselijke. Hij verbreekt de grenzen die de mens heeft getrokken langs onaanraakbaren. Iedere mens is geroepen om, net als God, grensoverschrijdend gedrag, te stellen.

 

Iedere mens is geroepen om, net als God, grensoverschrijdend gedrag, te stellen.

 

De Bergrede

De Bergrede omschrijft Van Lierde als het ongehoorde en het onverdraaglijke van het christendom. Jezus herbevestigt de Tien Geboden met haar ethisch minimum, de ondergrens van het menswaardige. Tegelijk hamert Hij op de afwezigheid van een bovengrens. Bernardus van Clairvaux stelde het als volgt: “De maat van de liefde is liefde zonder maat”. Jezus radicaliseert de Wet en de profeten. De Bergrede is geen utopie, maar een visioen van het Rijk Gods. Zo vormt het het oordeelscriterium over goed en kwaad.


Godsliefde en naastenliefde: samenhang van het eerste en tweede Gebod

Centraal staat volgens Van Lierde niet de orthodoxie, maar de orthopraxie. Wat de mens doet voor de minsten, doet hij voor God. Of anders geformuleerd: wie aan zijn naaste voorbijgaat, gaat aan God voorbij. Hieruit leidt Van Lierde af dat de ander een plaatsvervanger van God is, die dezelfde liefde verdient.
Van Lierde vervolgde zijn uiteenzetting met een analyse van de parabel van de barmhartige Samaritaan. Hij noemt het ‘een programmaverklaring voor de caritas’.

Absurde, tegendraadse en tegennatuurlijke liefde

Het meest ‘schandalige’ in de christelijke naastenliefde (en godsliefde) is de liefde voor de vijand. Dit gaat veel verder dan het louter tolereren of gewone sympathie voor de vijand. Actieve vijandsliefde gaat in ieder menselijk aanvoelen. Waarom zouden we dit in godsnaam moeten doen? Van Lierde antwoordt: “Omdat we alle kinderen van dezelfde Vader zijn, en dus allen broers en zussen”. Met een oneliner zou men kunnen zeggen: “Wat ons afstoot, moeten we omarmen.”
Deze extra-ordinaire liefde is de absolute consequentie van de definitie dat God liefde is. Aangezien God onbegrensd en absoluut is kan Hij niet anders dan beminnen en dus bemint Hij zelfs zijn vijanden. De liefde waartoe christenen geroepen worden getuigt van mateloosheid (afwezigheid van een bovengrens), universaliteit (sluit niemand uit) en onbaatzuchtigheid (zonder voorwaarden, zonder hoop op bedanking, beloning of wederdienst).

Herbekijken

U kunt de twee uur durende lezing van Emmanuel Van Lierde herbekijken op YouTube. De link kunt u aanvragen via info@biblia.be. Na overschrijving van 6 euro bekomt u de link en een schema met de structuur van de hele lezing. Rekeningnummer: BE87 4751 1358 5194.
 

Gepubliceerd door

Biblia

Meer

Artikel

Deel dit artikel

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel via e-mail

Lees meer

Een gedeelde missie voor alle gedoopten
readmore

Gebedsintentie paus oktober 2024: voor een gedeelde missie

icon-icon-inspiratie
De pijn van de slachtoffers van milieurampen
readmore

Gebedsintentie paus september 2024: voor de schreeuw van de aarde

icon-icon-inspiratie
gebedsintentie paus augustus 2024: politieke leiders
readmore

Gebedsintentie paus augustus 2024: voor politieke leiders

icon-icon-inspiratie

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
© 2025 Kerk en Media vzw
Vacatures
Contact
Voorwaarden
YouTube
Twitter
Facebook