Overweging bij gebedsintenties van de Paus voor september 2015

Elke maand vertrouwt Paus Franciscus twee gebedsintenties toe aan het Apostolaat van het Gebed –het Pauselijk Netwerk voor Gebed om zijn intenties te verspreiden naar christenen wereldwijd. Opeenvolgende pausen gaven deze zending aan het ‘Apostolaat van het Gebed’. Dit is een dienst van de katholieke Kerk die traditioneel aan jezuïeten wordt toevertrouwd. Het Apostolaat van het Gebed wordt daarom ook het ‘gebedsnetwerk’ van de paus genoemd.

De eerste maandelijkse gebedsintentie betreft een situatie of een aangelegenheid die de hele wereld aanbelangt. De paus drukt een verlangen uit waar elke mens van goede wil zich bij kan aansluiten.

1. De universele intentie voor deze maand: Integratie van jongeren

Voor uitbreiding van de mogelijkheden om alle jongeren te vormen en werk te geven

De jeugdwerkloosheid is een betreurenswaardig fenomeen in huidig Europa. In sommige landen, waaronder het belaagde Griekenland, vecht tot 50% van de jongeren om werk te krijgen. Het gemiddelde op het continent schommelt rond de 16%. In de rest van de wereld zijn de cijfers even schrijnend. Jonge mensen hebben alle recht om volwassen te worden met hoop op een zinvol en vruchtbaar leven. Zij zien zich echter verstoken van een toekomst. De dromen die ze ooit koesterden verwaaien tot stof. Dit voortijdig verlies aan hoop kan sommigen van hen tot misdaad of tot verslaving brengen. Het kan hen in de gevangenis doen belanden, hun gezondheid schaden en hun levensverwachting doen dalen.

De sociale leer van de Kerk benadrukt herhaaldelijk de ‘waardigheid’ van het werk. De heilige paus Johannes Paulus II onderstreepte het telkens opnieuw. Dit wil zeggen dat de essentiële waardigheid van de menselijke persoon diep verbonden is met werk. Zinvolle en betaalde arbeid laten ons toe een familie te onderhouden. Jongeren aan een baan helpen ondersteunt en beschermt dus meteen ook gezinnen. Omgekeerd is werkeloosheid een rechtstreekse aanslag op de familie.

Samen met de Paus bidden we met deze intentie ook voor een goede opleiding. Eén die niet alleen voorbereid op een bepaald werk. Maar een opleiding die ook de vrijheid schept om onze wereld te begrijpen. Een goede vorming maakt onze mogelijkheden en onze talenten in ons wakker. Sint Augustinus had het over ‘de waarheid die in ons schuilt’. Het Latijnse werkwoord voor opleiden, e-ducare, betekent letterlijk ‘naar buiten leiden’. Het wil ons verder doen kijken dan het eigen vertrouwde wereldje. Wanneer we bidden voor de jeugd, dan spreken we zowel onze zorg uit voor opvoeding als voor werkgelegenheid. Beiden zijn een fundamenteel recht. Ze voeren naar menselijke waardigheid.

Paus Franciscus stelt dat de ‘wegwerpcultuur’ krachtig is vandaag. Wat geen winst oplevert, wordt weggesmeten. Jongeren voelen zich verworpen vanwege een tekort aan werk. Met haar verspeelde jeugd verliest een volk haar toekomst. We bidden in deze pauselijke intentie dus ook om ‘neen’ te kunnen zeggen aan die wegwerpcultuur. We zeggen neen aan een cultuur die personen miskent en ontmenselijkt.

2. De tweede maandelijkse intentie van de Paus is ook gekend onder de naam: ‘intentie voor de evangelisering’. Vroeger noemde men het de ‘missionaire’ intentie. En dat blijft het ook. Maar men wilde een duidelijke link leggen met de ‘Nieuwe Evangelisatie’ waartoe paus Johannes Paulus II ons zo graag opriep. De intentie voor de evangelisering is deze maand voor catechisten:

Dat catechisten in hun eigen leven waarachtige getuigen mogen zijn van het geloof dat ze verkondigen.

Catechisten behoren vandaag tot de belangrijkste verkondigers. Soms werken ze op plaatsen met weinig of zonder materiële ondersteuning. Zij hebben een opvoedingstaak. Deze mensen passen dus ook in de wereldwijde intentie van deze maand. Zij zijn geroepen – het gaat hier inderdaad om een roeping – niet om te indoctrineren zoals sommige tegenstanders hun werk willen omschrijven. Zij zorgen dat toehoorders de barmhartige God leren kennen in Jezus Christus. Catechisten bewerkstelligen dat luisteraars beginnen te verlangen om te gaan leven ten dienste van het universele welzijn.

Wijzelf weten ook dat we geroepen zijn om verkondigers te worden. Paus Franciscus houdt niet op ons eraan te herinneren dat we geroepen zijn om missionaire leerlingen te worden. Een Kerk die niet evangeliseert of catechiseert is simpelweg een contradictie of zelfs een oxymoron. We kunnen bidden dat we hier niet nalatig in zijn.

De intentie van deze maand herinnert ons aan de manier van leven van een catechist. Zijn of haar levenswijze is belangrijker dan wat hij of zij aanleert. Er moet een overeenstemming zijn tussen wat men leert en wat men doet. Dit geldt uiteraard voor alle volgelingen van Christus. Bij de wegzending in de nieuwe Rite van de Eucharistie luidt één van de formules: “Ga nu allen heen en verkondig de Blijde Boodschap”. De heilige Franciscus van Assisi deed de beroemde uitspraak: “We zouden altijd en overal moeten preken, maar alleen dan het woord nemen als het écht nodig is”. We bidden dat catechisten in harmonie leven met wat ze leren. Tegelijk bidden we dat wijzelf authentiek mogen gaan leven. Ook al zijn we geen catechist.

Uit de Schrift: Joh 5, 17: Hoe God constant aan het werk is; Mat 21, 28-32: Actie spreekt luider dan woorden; Mat 25: We worden geoordeeld naar onze houding tegenover de zwaksten en de armsten.

Tips voor uw reflectie of die van uw groep: maak het stil in jezelf. Vraag de Heilige Geest om je tot grotere innerlijke rust en tot gebed te brengen. Denk dan even aan een jongere die je kent. Een jonge mens die moeilijk zinvol werk kan vinden. Iemand wiens hoop en toekomstdromen dreigen te vervagen. Die jonge man of vrouw zou iemand van uw familie kunnen zijn. Die werkzoekende kan ook jijzelf zijn.

Je kunt je dan afvragen welke economische systemen en structuren werk en mens miskennen. Wat zijn de (on)waarden die zulke systemen onderbouwen en in stand houden? In hoeverre staan die haaks op de christelijke waarden en op de waardigheid van de menselijke persoon? Vraag de Geest van God je te helpen deze dingen met grotere klaarheid te zien. Gods Geest kun je ook vragen op welke manier je je kunt verzetten tegen een wegwerpcultuur.

In een ander gebedsmoment, zou je je eigen levensstijl kunnen nagaan. Je kan je ook afvragen hoe je kunt leven als een getuige van het evangelie zodat men het ook merkt aan je manier van doen. Kan ik beginnen zien dat mijn dagelijks leven en mijn omgang met anderen op zich al een levende catechese zijn? Ervaar ik dat mijn houding alleen al – voordat ik een woord zeg – Christus bij anderen kan brengen en hen tot Christus? Pas dan zou ik de woorden erkennen van de Heilige Ignatius van Loyola, namelijk dat “liefde zich meer uit in daden dan in woorden”. Breng al die dingen in gebed voor Christus. Vraag Hem de genade om ontvankelijker te worden en om resoluut te gaan handelen.

Hoe zou de Heilige Geest je kunnen helpen in dit soort gebed? Wat wil je liefst zien gebeuren, wanneer je aandacht schenkt aan die verlangens die uit het beste van jezelf naar boven komen?

Noteer je gevoelens en verlangens – van welke aard ook – die tijdens jouw reflectie opduiken. En bied deze God aan in gebed.