Feest van de Kruisverheffing (A-, B- en C-cyclus) | Kerknet
Overslaan en naar de inhoud gaan

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
kerknet
  • Hulp
  • Startpagina portaal
  • Mijn parochie
  • Aanmelden of registreren
Menu
  • Startpagina
  • Kerk
  • Nieuws
  • Vieringen
  • Shop
  • Zoeken
Biblia

Biblia

  • Startpagina
  • Contacten
  • Zoeken
  • Meer
    • Zoeken
    • BIBLIA, een gloednieuw Bijbels belevingsmuseum in Brugge Vorming en liturgie
      Godly PlayBijbel van A tot ZLectionarium voor de zon- en feestdagenPublicaties
      Biblia, tijdschrift voor Bijbel en Liturgie Over ons
      De Bijbeldienst als vormingsdienstActiviteitenkalenderElektronische nieuwsbriefBlog
Kruisverheffing © Pixabay

Feest van de Kruisverheffing (A-, B- en C-cyclus)

icon-icon-inspiratie
Gepubliceerd op zondag 23 januari 2022 - 13:19
Afdrukken
Geschreven en ingesproken lezingen uit het lectionarium voor het Feest van de Kruisverheffing op 14 september

EERSTE LEZING

TWEEDE LEZING

EVANGELIE

INGESPROKEN LEZINGEN

COMMENTAAR

 

NUMERI 21,4-9

Eerste lezing uit het boek Numeri

Van de berg Hor trokken de Israëlieten in de richting van de Rietzee,

want zij wilden om Edom heen trekken.

Maar onderweg werd het volk ongeduldig.

Het keerde zich tegen God en tegen Mozes:

'Hebt u ons uit Egypte gevoerd om te sterven in de woestijn?

Er is geen brood, er is geen water en dat minderwaardige eten staat ons tegen.'

Toen zond de Heer giftige slangen op het volk af,

deze beten de Israëlieten en velen van hen vonden de dood.

Nu kwam het volk naar Mozes en zei:

'Wij hebben gezondigd, want wij hebben ons tegen de Heer en tegen u gekeerd.

Bid de Heer dat Hij die slangen van ons wegneemt.'

Toen bad Mozes voor het volk en de Heer zei tot hem:

'Maak zo'n giftige slang en zet die op een paal.

Iedereen die gebeten is en ernaar opziet, zal in leven blijven.'

Mozes maakte een bronzen slang en zette die op een paal.

Ieder die door een slang was gebeten

en zijn ogen op de bronzen slang richtte,

bleef in leven.

 

FILIPPENZEN 2,6-11

Tweede lezing uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Philippi

Broeders en zusters,

Hij die bestond in Godelijke majesteit

heeft zich niet willen vastklampen

aan de gelijkheid met God.

Hij heeft zichzelf ontledigd

en het bestaan van een slaaf op zich genomen.

Hij is aan mensen gelijk geworden.

En als mens verschenen

heeft Hij zich vernederd;

door gehoorzaam te worden tot de dood,

tot de dood aan een kruis.

Daarom heeft God Hem hoog verheven

en Hem de naam verleend

die boven alle namen is,

opdat bij het noemen van zijn naam

zich iedere knie zou buigen,

in de hemel, op aarde en onder de aarde,

en iedere tong zou belijden

tot eer van God, de Vader:

Jezus Christus is de Heer.

 

JOHANNES 3,13-17

Uit het heilig evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Johannes

In die tijd zei Jezus tot Nikodemus:

Nooit is er iemand naar de Hemel opgeklommen,

tenzij Hij die uit de hemel is neergedaald: de zoon des mensen.

En deze Mensenzoon moet omhoog worden geheven,

Zoals Mozes eens de slang omhoog hief in de woestijn

opdat eenieder die gelooft, in hem eeuwig leven zou hebben.

Zozeer immers heeft God de wereld lief gehad,

dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven,

Opdat al wie in Hem gelooft niet verloren zou gaan,

maar eeuwig leven zou hebben.

God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen,

maar omdat de wereld door Hem zou worden gered.

 

Feest van de Kruisverheffing (A-, B- en C-cyclus) by Bijbeldienst Bisdom Brugge

 

 

COMMENTAAR BIJ DE ZONDAGSLEZINGEN

Jean Bastiaens

Een vloek wordt een zegen

Dit jaar valt het Feest van Kruisverheffing op een zondag. De lezingen helpen ons om te verstaan hoe het komt dat wat ooit een teken van schande was 'de dood aan een kruis' omgevormd werd tot een teken van verheerlijking: wie naar dit kruis opkijkt, wordt mee opgenomen in het geheim van de levengevende relatie tussen de Vader en de Zoon.

Met de eerste lezing bevinden we ons midden in de Sinwoestijn, het gebied ten zuiden van het beloofde land. Het Godsvolk wil een omtrekkende beweging maken en uiteindelijk via de andere kant van de Jordaan het land binnentrekken. Maar op zijn weg heeft het af te rekenen met een paar lastige buurvolken, zoals Edom en Moab. Ze proberen een confrontatie te vermijden, maar dit lukt niet altijd. De uittocht uit Egypte was een topervaring voor het volk, maar de doortocht is een weg vol slangen en schorpioenen! Mozes heeft het knap lastig om het volk in het gareel te houden. Het is ook zo verdraaid moeilijk om te geloven in een GOD die zich niet laat zien, die je niet mag afbeelden, die je niet kunt manipuleren of voor je eigen kar spannen ('GOD met ons!'). Waar loopt dit hele avontuur op uit? ' zo beklaagt het volk zich bij Mozes. En de klacht wordt een scherpe aanval: 'Heb jij ons uit Egypte geleid om ons hier, in de woestijn, te doen sterven?' Het manna wordt afgedaan als 'minderwaardig voedsel', het volk zet Mozes het mes op de keel.

Wat wil het volk dan? Zichtbare tekens! Dansen rond een gouden stierkalf als eer aan een GOD die vruchtbaarheid en leven bewerkt. Of liturgie vieren rond een bronzen slang, want de slang is een slim dier dat vervellen kan tot nieuw leven en dat ' volgens een oud en wijdverspreid geloof ' geneeskrachtige eigenschappen heeft. Het zal Hizkia zijn ' die koning in Juda was van 725 tot 697 voor Christus ' die bevel zal geven 'om de koperen slang die Mozes gemaakt had, aan stukken te slaan' (2 Koningen 18,4). Want Hizkia wilde de dienst aan GOD zuiveren van allerlei afgodische elementen.

In de woestijn komt GOD het morrende volk tegemoet. Hij geeft het volk zijn slang, of liever: 'slangen', in meervoud. Deze blijken echter niet zozeer geneeskrachtig te zijn, maar dodelijk. Zo wordt de klacht van het volk een self fulfilling prophecy: 'Heb jij ons uit Egypte geleid om ons hier te laten sterven?' De morrende mensen worden gebeten door de slangen en nemen hun toevlucht tot diezelfde Mozes omdat ze wel weten dat alleen hij voor hen voorspraak kan doen. GOD draagt Mozes op om een bronzen slang te maken, en deze op te richten. Alwie gebeten is en naar de slang opkijkt, zal genezing vinden. Het gif van de slang wordt tenietgedaan door de omhoog geheven slang die naar de hemel wijst. Het is opnieuw een les in vertrouwen, en in het loslaten van een magisch geloof. Maar het volk heeft de boodschap nog niet helemaal begrepen, en zal rond de bronzen slang een afgodische praktijk opbouwen die koning Hizkia dus pas teniet zal doen.

In het Johannesevangelie komt het verhaal van de omhoog geheven slang terug. Jezus is in gesprek met Nikodemus, een hooggeplaatste Jood die veel achting heeft voor Jezus. Nikodemus wil ingewijd worden in het geheim van Jezus. Hij is zelf 'leraar in Israël', maar zoekt Jezus op om de weg te vinden die hem bevrijding en 'leven in overvloed' schenkt. Het probleem van Nikodemus is dat hij vastzit in schematische en vastgeroeste geloofsbeelden. Hij kan Jezus moeilijk volgen wanneer deze spreekt over 'opnieuw geboren worden', over de kracht van de Geest 'die waait waarheen hij wil'. Nikodemus ' die een beeld is van een geloofsleerling ' zal moeten leren zijn eigen geloofsbeelden los te laten en omhoog te kijken. Wie omhoog kijkt, komt los van zichzelf. Wie omhoog kijkt, zoekt een verbinding tussen de hemel en de aarde. En juist die verbinding zal Jezus tot stand brengen, wanneer Hij omhoog geheven wordt zoals destijds de bronzen slang in de woestijn.

Die verheffing van Jezus kan echter maar geschieden door de aanvaarding van het kruis. Zoals de giftige slang, eenmaal omhoog geheven, een teken van genezing wordt, zo zal het kruis ' een vloek, een schande, een struikelsteen ' een teken worden van redding. Want zoals GOD het volk in de woestijn niet de dood, maar het leven wilde schenken, zo zal de kruisdood niet blijken te zijn wat men denkt dat het is: geen schande, geen mislukking, geen gif dat het geloof, de hoop en de liefde van de leerlingen in de kiem smoorde, maar: teken van redding, teken van leven, teken van genezing.

De hymne uit de Filippenzenbrief ' tweede lezing ' geeft woorden aan deze paradoxale betekenis van de kruisdood van Jezus. In het eerste deel maken we de 'nederdaling' mee: het loslaten, de zelfontlediging, het dienaar worden, de vernedering van een dood aan het kruis. In het tweede deel zijn we getuige van de verheffing: 'Daarom heeft GOD hem hoog verheven'. Deze Jezus ' en niemand anders ' mag terecht Heer genoemd worden!

 

Printvriendelijke versie van de lezingen en het commentaar

NAAR OVERZICHT A-CYCLUS NAAR OVERZICHT B-CYCLUS NAAR OVERZICHT C-CYCLUS

Gepubliceerd door

Biblia

Meer

Liturgie en Catechese
Inspiratie
lectionarium
Kruisverheffing
14 september

Deel dit artikel

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel via e-mail

Lees meer

Lectionarium voor de zondagen © Pixabay
readmore

A-cyclus

icon-icon-artikel
Lectionarium voor de zondagen © Pixabay
readmore

B-cyclus

icon-icon-artikel
Lectionarium voor de zondagen © Pixabay
readmore

C-cyclus

icon-icon-artikel

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
© 2023 Kerk en Media vzw
Vacatures
Contact
Voorwaarden
YouTube
Twitter
Facebook