Huisliturgie Pinksteren 2025

Met dit gebedsmoment kan je thuis alleen of samen met jouw huisgenoten een moment stilvallen en bidden rond het evangelie van deze feestdag (Johannes  14, 15-16.23b-26).

 
Benodigdheden: een kaars en een aansteker. 
Als je ook de voorgestelde muziek wil beluisteren, moet je tevens een computer, laptop, tablet of smartphone bij de hand hebben.
Best is er één iemand die het gebedsmoment leidt en de teksten voorbidt. Het evangelie en de voorbede kunnen door iemand anders worden voorgelezen.
 
Kruisteken en opening
 
We zijn hier samen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

Het is vijftig dagen na Pasen. We vieren het Pinksterfeest, het feest van Gods Geest. Jezus is gestorven en verrezen. Hij is teruggekeerd naar zijn Vader, maar hij laat ons niet verweesd achter. Hij zendt ons zijn Heilige Geest. Zo blijft Hij ons nabij met zijn kracht om ons op weg te zetten en ons te inspireren om zijn Boodschap te verkondigen in deze tijd en op de plek die ons gegeven is. 

Ontsteken van een kaars
 
God, 
wij ontsteken hier het licht
als een gebed tot U.
Het spreekt ons van uw nabijheid,
het verlicht onze eenzaamheid
en brengt U in ons midden,
Gij die bron van licht zijt.
We ontsteken dit licht
als een gebed om op adem te komen,
om rust te vinden bij U.
Verlicht ons
en omstraal ons met Uw Geest.

Veni Sancte Spiritus

Veni Sancte Spiritus is een oude sequens die van oudsher in de rooms-katholieke kerk met Pinksteren gebruikt wordt. Na de Alleluia-tussenzangen wordt deze sequens (ook wel 'sequentie' of 'sequentia') gezongen, waarna de lezing van het evangelie volgt. De tekst van de sequens uit circa 1200 wordt toegeschreven aan de Engelse kardinaal Stephen Langton. Anderen houden paus Innocentius III voor de auteur. De Pinkstersequens is één van de vijf sequenties die het Concilie van Trente heeft bewaard uit de talloze die toen allemaal zijn afgeschaft. We bidden ze hier in een vrije bewerking van Huub Oosterhuis en luisteren vervolgens naar een hedendaags lied op deze tekst van Oosterhuis door Karsu en Typhoon.

Hierheen, Adem, steek mij aan,
stuur mij uit jouw verste verte
golven licht.

Welkom armeluisvader
welkom opperschenker
welkom hartenjager.

Beste tranendroger
lieve zielsbewoner
mijn vriend mijn schaduw.

Even rusten
voor tobbers en zwoegers, 
voor krampachtigen een verademing, ben je.

Onmogelijk mooi licht,
overstroom de afgrond
van mijn hart, jou zo vertrouwd.

God ben jij, zonder jou
is alles nacht en ontij,
wreedheid, schuld,

maar jij maakt schoon.
Verflenst mijn bloem, geef water
zalf mijn wonden.

Stijf sta ik, toegang verboden,
ijzig – ontdooi mij, koester mij.
Vreemd ga ik, zoek mij.

Ik zeg ja jij, doe nee.
Vergeld mijn twijfel met vriendschap
zeven maal duizend maal.

Niets ben ik zonder jou.
Dood wil ik naar jou toe.
Dan zal ik lachen.

Gebed 

Uw heilig vuur zoekt onderdak bij mensen,
een huis, een lichaam.
Uw Adem raakt ook elk van ons.
Maar wachten maakt ons moe
en niet zelden is de nacht duister – 
ga dan over ons op als de zon!
Deel met ons het leven
en geef ons Uw Geest:
diepe blijdschap, ware wijsheid
en de moed om getroost te leven in deze wereld.
In het volste vertrouwen dat Gij zelf bij ons zijt
en met ons gaat,
altijd. Amen. 

Lezing

We lezen uit het evangelie opgetekend door Johannes.

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: “Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden. En Ik zal de Vader vragen en Hij zal u een andere Helper geven om voor altijd met u te zijn. Als iemand Mij liefheeft, zal hij mijn woord onderhouden, mijn Vader zal hem liefhebben en Wij zullen tot hem komen en verblijf bij hem nemen. Wie Mij niet liefheeft, onderhoudt mijn woorden niet; en het woord dat gij hoort, is niet van Mij, maar van de Vader die Mij gezonden heeft. Dit heb ik tot u gesproken, terwijl Ik bij u blijf, maar de Helper, de Heilige Geest, die de Vader zal sturen in mijn Naam, Hij zal u alles leren en u alles in herinnering brengen wat Ik u gezegd heb.”

(Johannes  14, 15-16.23b-26)

Commentaar

Vaak wordt de Heilige Geest vergeleken met de wind. Wind kun je niet zien, maar je kunt hem wel voelen. Net zoals de wind duwt en stuwt ook de Geest ons vooruit. Ook al blijft de Geest voor veel mensen een nogal ongrijpbare gestalte, toch mogen we vermoeden dat Hij dichterbij is dan we vaak vermoeden. De Geest zou je ook de adem van God kunnen noemen die ons mensen bezielt. En je kan dit echt wel vergelijken met onze eigen adem. Onze adem is iets dat heel dichtbij is, het zit als het ware onder onze huid! Zo kunnen we ook Gods Geest zien. Hij is ons zo nabij zoals onze adem onder onze huid zit. Is ons lichaam immers geen tempel van de Heilige Geest? De Heilige Geest is dus de uiterst nabije aanwezigheid van God bij elk van ons. De Geest is God die in ons is en ons met zijn kracht bezielt, maar Hij bezielt ons wel om naar buiten te gaan! Pinksteren is geen feest waarbij we als het ware Gods aanwezigheid koesteren, een feest om ons een 'goed gevoel' te geven, maar het is een feest waarbij we vanuit die aanwezigheid van God worden uitgezonden, naar buiten, om Gods boodschap van liefde te verkondigen. Het is een feest waar we kracht van Godswege ontvangen om enthousiast te getuigen van God. Misschien moeten we vooral bidden dat we die Geest, die kracht zouden mogen ontvangen en gewaarworden, dat de Geest ook ons onder de huid mag kruipen en ons inspireert tot een begeesterd én begeesterend leven, tot enthousiaste christenen! Veni Sancte Spiritus! Kom Heilige Geest!!

Stilte of muziek

We kunnen het gewoon enkele minuten stil laten, of wie liever wat muziek op de achtergrond heeft, kan luisteren naar het ‘Veni Sancte Spiritus’.

Wie dat wil kan hierna even kort met de huisgenoten uitwisselen.

Voorbede

Kom, Schepper Geest, vernieuw ons!
Waar uw Geest dagelijks wordt gedoofd in onze spraakverwarring,
in ons elkaar overschreeuwen,
in onze doofheid voor de taal van de ander,
in onze onmacht tot de taal van de liefde – 
dat wij ons open stellen, 
over durven geven,
zacht laten maken 
door de koele wind van uw nabijheid.
Laten wij bidden.

Stilte

Kom, Schepper, Geest, vernieuw ons!
Zaai in ons de stellige verwachting
dat ooit het onkruid van de tarwe wordt gescheiden,
dat recht gedaan wordt aan wie nu nog lijden,
wie gebogen en in een hoek gedrukt zijn,
wie behoeftig zijn.
Dat Gij in ons handlangers vindt van uw Rijk,
medeplichtigen aan de alles-overwinnende liefde.
Laten wij bidden.

Stilte

Kom, Schepper, Geest, vernieuw ons!
Waar er voor mensen geen eigen taal mag zijn
waarin zij zelf geboren zijn – 
voor vervolgde dissidenten,
voor wie monddood zijn gemaakt, -
voor wie gegijzeld worden door daden van terreur,
voor hen die niet mogen zijn wie ze zijn,
voor al de onwil om elkaar te verstaan,
Laten wij bidden.

Stilte

Kom, Schepper, Geest, vernieuw ons!
Bidden wij om heilige rust en goede vrede
voor alle mensenkinderen,
als zij opgejaagd zijn,
als zij zichzelf en andere pijnigen met hoge eisen.
Om vertroosting en goede herinneringen
voor wie leven met gemis,
voor wie tobben met hun verval van krachten,
Laten wij bidden.

Stilte

Wie wil kan hier nog zelf een gebedsintentie uitspreken…

Onze Vader
(vertaald uit het Aramees door Bram Moerland)

Bron van Zijn,
die ik ontmoet in wat mij ontroert,
Ik geef u een naam
opdat ik u een plaats kan geven in mijn leven.
Bundel uw licht in mij – maak het nuttig.
Vestig uw rijk van eenheid nu,
uw enige verlangen handelt dan samen met het onze.
Schenk ons wat we elke dag nodig hebben
aan brood en aan inzicht.
Maak de koorden van fouten los
die ons vastbinden aan het verleden,
opdat wij ook anderen hun misstappen kunnen vergeven.
Laat oppervlakkige dingen ons niet misleiden.
Uit U wordt geboren:
de alwerkzame wil,
de levende kracht om te handelen,
en het lied dat alles verfraait
en zich van eeuw tot eeuw vernieuwt.

 
Gebed  

Stort uw Geest uit over jong en oud, over vrouw en man, 
over hoog en laag, over west en oost.
Stort uw Vuur uit
in het hart van mensen,
in de mond van mensen, in de ogen van mensen,
in de handen van mensen.
Zend uw Adem neer
over hen die geloven,
over allen die twijfelen,
over allen die liefhebben, over allen die eenzaam zijn.
Stort uw Vuur uit
over de woorden van mensen, 
over het zwijgen van mensen, 
over de talen van mensen, 
over de liederen van mensen.
Zend uw Adem neer
over allen die toekomst bouwen, over hen die het goede bewaren, 
over hen die het leven behoeden, over allen die schoonheid scheppen.
Stort uw Geest uit
over de huizen van mensen, 
over de steden van mensen, over de wereld van mensen, 
over alle mensen van goede wil.
Hier en nu,
over ons
en over allen: 
stort uw Geest uit.

Eventueel slotlied
 
Tot slot kunnen we nog luisteren naar ‘Fantasia Super: Komm, Heiliger Geist BWV 651’ van J.S. Bach gespeeld door Leo Van Doeselaar.