14 februari: Valentijnsdag (Marc Coudyzer)

Oorsprong en betekenis

Het was Paus Gelasius I, die in het jaar 496 de’Valentijnsdag’ in het leven riep. Zoals je weet is zowat elke dag van het jaar gewijd aan minstens één heilige. Zo riep Paus Gelasius I 14 februari uit tot de dag van de Heilige Valentijn.

Sint Valentijn leefde in de 3de eeuw na Christus. Het is echter niet zeker of men met de heilige Valentijn één of twee martelaren bedoelt. In elk geval zou één van de twee een Romeins priester zijn geweest. Tijdens de christenvervolgingen kwam hij echter om het leven.

De andere Sint Valentijn zou een bisschop zijn geweest. Ook deze martelaar kwam om tijdens christenvervolgingen. Deze laatste zou de heilige Valentijn van 14 februari zijn. Terwijl de eerste dan waarschijnlijk op 7 februari werd gevierd.

Het ontstaan van Valentijnsdag

Dat 14 februari de dag der geliefden zou zijn, werd dus beslist door Paus Gelasius I. Het ontstaan van de Valentijnsdag zoals wij ze nu kennen, liet echter nog honderden jaren op zich wachten. Voor België is het immers pas sinds de midden jaren 1990 dat men een commerciële invulling aan deze dag geeft.

Door de nadruk te leggen op de liefde ontstonden er immers veel commerciële mogelijkheden. Van kaartjes en lingerie, tot etentjes en andere verrassingen.

Er zijn ook bronnen die zeggen dat Valentijnsdag een afgeleide is van het Romeinse Lupercalia feest. Lupercalia werd op 15 februari gevierd ter ere van vruchtbaarheidsgod Lupercus. Voor de Romeinen was dit destijds een belangrijk feest. Het feest werd hoogstwaarschijnlijk gevierd in de buurt van de grotten waar Romulus en Remus, de stichters van Rome, waren opgevoed door wolven. Hier werden volgens het verhaal de namen van ongehuwde jonge vrouwen in een grote kom gegooid. Ongehuwde mannen mochten dan om de beurt een naam trekken. Tijdens het feest waren deze twee jonge mensen dan elkaars partner. Toen in Europa het christendom opkwam, werd dit heidense feest door de kerk verboden en verving men Lupercalia door Valentijnsdag.

Een nieuwe invulling werd gegeven door de katholieke kerk. Zoals zoveel christelijke feestdagen is ook de oorsprong van Valentijnsdag heidens. Het overnemen van heidense feestdagen deed men vaker, om zo de overgang naar het christendom soepeler te laten verlopen. Zo werd dit van oudsher heidense feest "omgedoopt" en verving men Lupercalia door Valentijnsdag.

Valentijn tot op vandaag

Een  feit is dat Engelse emigranten Valentijnsdag hebben geïntroduceerd in Amerika. In de Verenigde Staten is de traditie opgepikt door de commercie. Later is het vanuit dit land ook in veel Europese landen een populair feest geworden, zowel voor geliefden als voor bloemisten. De meest voorkomende symbolen die Valentijnsdag tegenwoordig kenmerken zijn cupido's, harten, rozen, teddyberen en liefdevolle woorden. Kinderen geven elkaar zelfs Valentijnskaarten met daarop hun favoriete tekenfilm- en striphelden.

En de volwassenen zijn nooit opgehouden met deze traditie van het sturen van kaarten, en daarom is deze feestdag na Kerstmis de feestdag waarop de meeste wenskaarten worden verstuurd. Cupido's met pijlen en bogen representeren de Romeinse mythologie. Cupido was de zoon van Venus, de godin van de liefde. Een pijl uit zijn boog zou de nietsvermoedende begeerde mens of god raken en er zo voor zorgen dat hij verliefd werd.

Valentijnsviering in onze federatie

Ook in onze federatie laten we het feest van Sint-Valentijn niet ongemerkt aan ons voorbijgaan. Meer bepaald in Bavikhove is het reeds meerdere jaren een gewoonte om op een zondag rond Valentijnsdag de jonge koppels uit te nodigen, die tijdens het voorbije jaar als in het eigenste jaar een kerkelijk huwelijk  hebben afgesloten of het nog zullen afsluiten.

Ze worden uitgenodigd voor een feestelijke eucharistieviering met "liefde" als grote thema, gevolgd door een receptie en een klein geschenkje. Elk jaar opnieuw mogen wij ons verheugen op de talrijke aanwezigheid van vele van deze jonge koppels. Dit jaar willen wij dit feestelijk gebeuren ook openstellen voor de koppels van onze Harelbeekse federatie. De desbetreffende koppels hebben hiertoe reeds een uitnodiging ontvangen. Wie hieraan  wenst deel te nemen, gelieve mij  een mailtje te sturen naar  marc.coudijzer3@telenet.be  of een SMSje of een kort telefoontje.    0497 616790

Alvast een happy Valentijnsfeest toegewenst!

Pastoor Marc