Inleefreizen van Broederlijk Delen zijn voor José Tack en Gerda Coucke uit Bavikhove niet onbekend. In 2011 trokken zij voor de eerste keer naar Guatemala met de organisatie. In 2017 namen ze deel aan een inleefreis naar Oeganda en tussendoor bezochten ze Indonesië, India en Suriname, met telkens aandacht voor de zwakke mens.
Hun visie : een dure reis, maar verrijkt als mens thuiskomen, want tijdens een inleefreis kom je soms in zware en moeilijke levensomstandigheden terecht. Ja, soms heb je nog eens een nachtmerrie als je thuis bent over wat je daar meemaakte.
Steun via partnerorganisaties
Broederlijk Delen zamelt in België gelden in die gebruikt worden om projecten te financieren, dit alles onder controle van de Belgische overheid. Broederlijk Delen geeft nooit rechtstreeks geld aan de individuen zelf, maar steunt de partnerorganisaties die bijvoorbeeld de landbouw helpen verbeteren, coöperatieven oprichten, hun producten samen willen verkopen, opkomen voor hun grond, hun moeder aarde zoals ze dat zo mooi uitdrukken, enz. Deze partnerorganisaties helpen de bevolking vanuit de basis op te klimmen naar medezeggenschap in gemeenten, departementen… de mensen moeten op lange termijn leren voor zichzelf instaan, zodat ten slotte hulp overbodig wordt.
Misschien zien we liever onze steun concreter zoals bij voorbeeld een waterput door ons gesponsord, maar vorming en bewustmaking zijn zeker even belangrijk en meestal ook duurzamer. Net als 7 jaar terug maakten de inleefreizigers dit jaar kennis met deze verschillende partnerorganisaties van Broederlijk Delen. Ik herinner me nog goed dat onze aanwezigheid, ons luisteren naar hun moeilijkheden, vragen stellen en meeleven met hen, hen blijkbaar veel deugd doet. Sommige zware en moeilijke levensomstandigheden blijven dan ook op ons netvlies gebrand.
Grond verdelen
Guatemala is een land dat 3,5 keer zo groot is als België met een rijk Maya-verleden. Je kan stellen dat het een bergland is met een 40-tal inactieve vulkanen. Dus vruchtbaar. Het wordt wel eens het land van de eeuwige lente genoemd. Er is nood aan landbouwhervorming en de grondverdeling blijft veelal een dode letter. Er zijn meer dan eens problemen met de eigendomsrechten van grond en de gemeenschapsgronden van inheemsen. De erosie bedreigt de natuurlijke hulpbronnen. De overheid verkoopt graag de gronden voor andere economische initiatieven dan het ter beschikking te stellen van de eigen bevolking. 95 % van de bevolking bewerkt 20 % van de grond. Vandaar dat we kunnen spreken van een overlevingslandbouw met nauwelijks voldoende voor eigen voorzieningen.
Het is natuurlijk van groot belang dat de mensen zich kunnen voorzien in hun eigen levensonderhoud. De bodem is zeker rijk aan allerlei grondstoffen waarop grootgrondbezitters en multinationals hun hand hebben op gelegd. Voor de gewone bewoner is er bijna geen plaats. Nochtans kan de landbouw voldoende voedsel produceren voor alle mensen. Die mensen moeten gewoon een eigen lapje grond kunnen verwerven en hopen op gunstige weersomstandigheden. Het kan niet blijven duren dat de grootgrondbezitters alle macht blijven hebben. Herverdeling moet gebeuren, het verzet moet georganiseerd worden. Hier helpt Broederlijk Delen met de strijd via diverse partnerorganisaties. Zonder hulp ziet de toekomst er erg somber uit. Het tij kan keren als de boeren een stukje grond kunnen verwerven om zo te overleven en het gezin te eten te geven.
Estufa
Naast het leven in grote gemeenschappen en organisaties, is het ook belangrijk dat hulp wordt geboden in de gemeenschap van het gezin zelf. We maakten het zeven jaar geleden mee dat mensen hun voedsel klaar maakten in hun schamele woning. We werden bijna uitgerookt. Op de vloer lagen enkele stenen met daartussen wat brandend en rokend houtafval met enkele potten om het water te koken en eten gaar te maken.
Navraag bij inleefreizigers dit jaar leerde me dat er nog altijd mensen zijn die in dergelijke levensomstandigheden moeten vertoeven. Ook zij vertelden me dat de noodzaak er is om daar verandering in te brengen zodat hun eigen gezondheid er kan op vooruit gaan. Vooral op afgelegen gebieden.
Wij hebben het toen meegemaakt dat dank zij hulporganisaties en ngo’s een soort eenvoudige kachels, estufa’s, geschonken werden aan plaatselijke gemeenschappen. De vorming bestond er dan in dat die vrouwen moesten geleerd worden om op efficiënte manier met de verbrandingsbronnen te werken. Ik hoorde van de laatste inleefreizigers dat er verder werk moet gemaakt worden voor de verspreiding van de eenvoudige kookkachels ,om zo de levensomstandigheden van die mensen te verbeteren.
Als Broederlijk Delen zich dit jaar zich blijft focussen op een eerlijkere verdeling van de landbouwgronden naar de boeren toe en tevens een betere levensomstandigheid in het gezin, dan zijn ze goed bezig. Kunnen we hier ons steentje toe bijdragen?
En de toekomst?
We hebben toen de bevolking van Guatemala leren kennen als heel gastvrij. Het weinige dat ze hebben, delen ze steeds met de anderen. We mochten duidelijk zien dat de partners van Broederlijk Delen er sterk en moedig werk doen om die mensen toch een hoopvol en menswaardig bestaan te geven. We moeten de plannen van dat land helpen te realiseren. Ook de Kerk laat geregeld een duidelijk signaal horen en is begaan met het lot van de bevolking. Ze neemt duidelijk een standpunt in tegenover de verontreinigde mijnbouw en oneerlijke grondverdeling en helpt de mensen daadwerkelijk.
Concrete voorbeelden van financiële steun
Met 48 euro helpen we de boeren aan eigen grond. Zo kunnen ze legaal eigen grond verwerven door te investeren in het juridische en politieke werk. Dat is de basis van alles. De start van een nieuw leven. Voor 112 euro helpen we de boeren aan een eigen grond met een kleine landbouwkit. Twee landbouwersgezinnen krijgen daardoor zaden, planten en gereedschap om op de eigen nieuw verworven grond groenten en fruit te telen. Met 196 euro schenken we twee gezinnen eigen grond en een groot landbouwpakket. Bovenop de grond en zaden, planten en gereedschap geven we ook de opleidingen om oogst en inkomsten te verbeteren. Een fantastisch geschenk waarmee we hen voorgoed uit het slop helpen.
Concrete cijfers?
Broederlijk Delen heeft een klein half miljoen euro nodig om haar projecten te kunnen realiseren. We zijn verplicht te helpen. Ook veel ngo’s uit andere landen steunen partners in Guatemala. We staan er niet alleen voor, we doen het ook niet alleen. Ons delen zal in de toekomst wat meer aangevoeld worden als delen met zusters en broeders, want dat zijn ze geworden, zoveel mensen in Guatemala
Dankjewel José en Gerda voor het delen van jullie ervaringen en foto’s!