Zr. Marie-Chantal, Zr. Florence en Zr. Emilienne.
Drie stralende gezichten lachen mij toe wanneer de deur opengaat van het klooster van de Congregatie Zusters Heilige Vincentius van Lendelede. Het zijn Zr. Marie-Chantal, Zr. Florence en Zr. Emilienne. In de periode 2013 – 2016 kwamen zij vanuit Rwanda de plaatselijke zusters van Lendelede vervoegen. Deze congregatie is dan ook één van de weinige diocesane congregaties met buitenlandse zusters. De drie zusters nemen het engagement op om vanaf 2018 elke zondag aanwezig te zijn in de Sint-Salvatorkerk van Harelbeke en in te staan voor het onthaal van de kerkgangers. Ook zullen zij deelnemen aan de kindernevendienst en zich aansluiten bij de voorbereidende activiteiten van de eerste communie en het vormsel. De algemeen overste van de Congregatie, Zr. Lébia, is zelf ook van Rwanda afkomstig. Zij vertelt meteen waar het hen om te doen is.
We zijn hier om te getuigen van Christus bij de mensen in België. We zijn hier zeer gelukkig, want in Lendelede zijn we in ons ‘moederhuis’. De zusters van Lendelede waren bij ons missiezusters en hadden in Rwanda meerdere missieposten. Ondertussen zijn de zusters oud geworden en zijn er hier geen roepingen meer onder de jongeren. Toen we dit zagen, zeiden we: “Wij moeten nu gaan leven bij hen en met hen getuigen over Christus bij de mensen van België, zoals de zusters dat vroeger deden bij ons in Rwanda”. Zo zijn we nu in Lendelede met 17 zusters, waarvan 7 Rwandese.
Hebben jullie zelf beslist om jullie thuisland te verlaten?
We hebben hierover nagedacht met de hele congregatie. Om de vijf jaar hebben we een grote algemene vergadering. We noemen dat een algemeen kapittel. Daar komen de grote vragen en projecten van de toekomst aan de orde. De vraag wordt al sinds 1998 besproken: hoe kunnen we verder getuigen, terwijl onze zusters van het moederhuis verouderen? Uiteindelijk hebben we het akkoord gevraagd van het bisdom. We zijn immers een diocesane congregatie en we behoren tot het bisdom Brugge.
Was het een moeilijke overgang om van Rwanda naar hier te komen?
Vooral het verschil in klimaat speelde ons parten. Bij ons is er immers geen winter. Als je hier in januari aankomt, voelt het heel erg koud aan en dat was echt moeilijk voor ons. Nu is dat geen probleem meer, maar die allereerste confrontatie met de winter was niet evident. Ook moesten we de taal, het Nederlands, nog leren. De eerste woorden hebben we pas geleerd toen we hier al in België waren. Voor ons is het een moeilijke taal, maar het lukt wel.
Hoe anders is het kerkgebeuren hier in België in vergelijking met Rwanda?
In Rwanda zijn er veel christenen en de kerken zitten altijd vol. Hier zien we in de kerk maar weinig mensen zitten. In Rwanda zijn de mensen in de kerk ook veel jonger, terwijl de kerkgangers hier veel ouder zijn. Dat is werkelijk een groot verschil. Ook hebben we in Rwanda veel priesters; geen diakens, zoals hier. Wat ook opvalt, is dat het kerkkoor hier vooral uit oudere mensen bestaat. In Rwanda zijn het de kinderen die in het kerkkoor zingen. Een ander opmerkelijk verschil is dat de mensen die hier meehelpen in de kerk, bijvoorbeeld om de communie uit te delen, geen gewaden dragen. Ze zijn gewoon gekleed. In Rwanda niet. Daar dragen ze in een kerkdienst altijd gewijde gewaden. Als we dat in Rwanda vertellen tijdens een bezoek, dan staat men daar echt versteld van.
Missen jullie de vrienden en de familie in Rwanda?
Ja, maar de contacten blijven wel zeer intens. Zelfs twee tot drie keer per dag. We telefoneren veel, we gebruiken Skype of WhatsApp, en we sturen ook veel brieven per post. We hebben geluk dat met de nieuwe technieken de communicatie nu heel gemakkelijk is. Vroeger in de jaren 1950 was dat veel moeilijker. Toen er iemand in de familie stierf, wist men dat pas 6 maand later. Ook gaan we om de drie jaar tijdens de vakantie nog eens op bezoek naar Rwanda. De reis gaat heel vlot. In acht uur staan we thuis. Vroeger kwam men met de boot. Dat was soms een reis van 3 maand.
Hoe komt het dat jullie in Harelbeke een engagement opnemen en niet in Lendelede, terwijl dat dit toch de parochie is waar jullie gevestigd zijn?
Wij zijn in contact gekomen met priester Bart en we hebben met hem onze projecten besproken. Dat we verder willen blijven getuigen, ondanks het feit dat onze zusters van Lendelede verouderen. Dat onze algemene vergadering beslist heeft dat we moeten verder gaan met te getuigen, zelfs na de dood van de Belgische zusters. Priester Bart is dus bij ons op bezoek gekomen en heeft ons uitgenodigd om te komen kijken hoe het er aan toegaat in de pastoraal in Harelbeke en of onze aanwezigheid in Harelbeke zinvol kon zijn. Wij zijn daar graag op ingegaan, want er zijn voor ons geen limieten. Overal waar men bereid is ons te leren kennen, daar gaan we.
Hier in Lendelede zijn we al. En ook in Lendelede nemen we deel aan meerdere activiteiten. We zijn hier met 6 zusters in het parochiekoor ‘Sancta Lucia’. Zuster Emilienne helpt bij Samana om oudere en zieke mensen thuis te verzorgen, enz.
In Harelbeke komen jullie elke week naar de zondagsmis. Hoe lang willen jullie dat doen?
Lang. Als jullie in Harelbeke gemotiveerd en geïnteresseerd zijn, dan is onze motivatie er voor altijd.
Dank voor dit fijne kennismakingsgesprek. Tijdens de zondagsviering van 7 januari worden jullie aan de parochiegemeenschap van Sint-Salvator voorgesteld. Hopelijk komen vele mensen jullie verwelkomen.
Lieven Defour
Zondag a.s. maakt de parochiegemeenschap van Sint-Salvator kennis met zr. Marie-Chantal, zr. Florence en zr. Emilienne.