Naar aanleiding van vaderkesdag vorige zondag was ik op gesprek bij een heel goeie vriend van me, Hans, die in het laatste jaar opa werd voor de eerste keer.
Hoe was het om opa te worden?
Het was zo lang geleden papa worden van mijn kinderen. Het zat ook zo ver in mijn geheugen. Je blijft papa maar steeds in een andere verhouding en met de komst van Matea kwamen die vroege herinneringen en die gevoelens weer in me op.
Iedere opa is ook papa. Is het anders met een kleinkind dan met een eigen kind?
Het is heel anders. Je kan er echt meer ten volle tijd voor maken. Met de eigen kinderen is alles zo normaal. Je hebt de drukte van de dag en de verantwoordelijkheid. Je zorgt samen voor het gezin en de tijd vliegt voorbij. Nu is er de luxe tijd zonder de zorgen. De tijd die je neemt om samen te zijn is ook volop samen zijn zonder alles wat anders ook je aandacht opeist. Het is een andere beleving. Je hebt zo die zorgen niet, die zijn al gebeurd. Het zijn altijd prettige momenten. Het is op bezoek komen of bezoek ontvangen. Eens per week ga ik ook op thuiswacht, en dat is aangenaam.
Wat ook zo anders is, is het beseffen dat je in je leven zoveel zelf beslist zoals: waar zal ik werk zoeken, met wie zal ik door het leven gaan, waar zoeken we een thuis, nu kiezen we voor kinderen en ga zo maar door... Maar opa worden dat ligt niet in jouw handen. Het wordt je zomaar gegeven. En hoewel je kinderen je papa maken, je hebt er ook zelf voor gekozen. Een kleinkind is voor jou als opa enkel een geschenk.
Hoe voelt het aan dat jouw kind nu ook een kind heeft?
Vooraf, tijdens de verwachting was ik er niet mee bezig, Lieve (zijn vrouw) wel, maar als de dag van de geboorte aangekomen was viel plots al het andere stil. Ik moest er naartoe. En wat ook zo raar is: je andere kinderen worden ook nonkel en tante, en jijzelf schuift een generatie op. Het doet je nadenken.
Je hebt ook opa's gehad? Was het toen anders?
Ik heb er één van gekend, de andere was er al niet meer. Het was best een andere tijd. De nieuwe generatie grootouders hebben meer een knuffelgehalte. Vroeger werden gevoelens minder geuit. Toe kreeg je iets en daarmee toonden ze hun interesse en hun appreciatie. Nu komt het spelen en knuffelen er meer bij. Wel doet dit je denken als je zelf opa bent dat je die gevoelens die je hebt dat die waarschijnlijk ook bij je eigen grootvader leefden. Ik had er vroeger nooit zo bij stil gestaan. De kleine tekenen van toen krijgen voor mij vandaag meer betekenis: ik werd ook graag gezien door mijn opa en hij kende ook die trots en verwondering.
Heb je nu al dromen van wat je later samen wil doen met Matea?
Ja, ik ga later met ze zonnebloemen planten. Dat wil je ze meegeven. Dit is niet opvoeden, dat laat je aan de ouders, maar toch iets meegeven, meegeven wat je zelf zo belangrijk vindt. Iets doorgeven...
Maar niet enkel denk ik aan later: ik geniet vooral van die momenten nu al. Ze kan al geluidjes maken, goed vastgrijpen, ze kijkt, lacht, zal haar eerste tandjes krijgen... En spelen met haar. Dan neemt ze een balpen uit mijn hemdzakje en dat mag ze dan weer niet in haar mondje steken. Die kleine speelse momentjes zijn zalig.
Speelde je vroeger ook met je kinderen?
Ja, maar minder. Maar ook nu nog, wel anders dan toen ze klein waren. Een uiten van vriendschap, een grap...
En verlang je om Matea nog eens te zien?
Natuurlijk, na twee dagen vind je dat al lang.
Zijn oma's verschillend van opa's?
Ja, ik denk het wel: Ze zijn meer zorgend, wij meer speels. Als we zorg moeten dragen dan zullen we dat wel graag doen, maar onze focus ligt daar niet.
Weet je wat ook zo interessant is: Zo een kind verbindt ook de hele familie. 's Avonds na de geboorte was iedereen bij elkaar. En als ze er is dan is het eerste gespreksonderwerp "Matea" en ook het laatste ...
Heb je al dingen voor ze gemaakt?
Nee, dat komt wel. Maar ze lag wel in de wieg die ik gemaakt heb en waar ook mijn kinderen in gelegen hebben. En die wieg zal hoogst waarschijnlijk nog wel dienst doen...
Ben je peter geworden?
Dooppeter, nee. Vroeger was dit de gewoonte dat het toekwam aan de grootvader. Maar ik ben al heel blij om opa te zijn, dat is voor mij al een groot voorrecht.
Nee, alles is gekregen. Die verwondering is bij mij zo groot. Als je ouder werd stond je daar toch nog anders bij stil. Ik denk dat dit ook is door de jaren, dat je meer stil gaat staan bij het wonder van het leven. En toen was het ook drukker, nu sta je daar meer voor open. Het leven is een wonder.
Wanneer heb je ze voor het eerst in je handen genomen?
De eerste dag!
En is het moeilijk om weer af te geven?
Nee, maar als je het iets langer mag vasthouden dan is dat toch zalig.
Hans, echt bedankt voor het goede gesprek!
Wilfried Pauwels