Vredevolle mensen zijn mensen van de komma, niet van het punt.

De vrede blijft broos.

Wapenstilstand, wat we herdenken op 11 november, met aan meerdere monumenten en oorlogskerkhoven, een dodenappel, klaroen, waardige stilte en gebed, dat is nog geen vrede. Je kan geen mensen dwingen in vrede te leven. Vrede moet wortel schieten, vanuit de ontdekking van elkaar, de wederzijdse appreciatie. Is er ooit een tijd geweest dat we zo dicht bij de wereldvrede stonden als vandaag? Dank zij de media kunnen mensen wereldwijd met elkaar praten en onderhandelen, maar ook wantrouwen en voortdurend vijandsbeelden verspreiden ‘in taal en teken’.

De oorlog is er. ‘Si vis pacem, para bellum…’ Willen we vrede? Wachten op die vrede is voor velen ontmoedigend. Sommigen worden cynisch en hard en bij nogal wat begint de utopie van vrede en gerechtigheid in hun hart af te brokkelen en leven verder, immer overtuigd van hun eigen gelijk. We weten als christenen dat we onszelf grondig overschatten als we zouden geloven dat de vrede enkel mensenwerk is, te maken is, te organiseren. Onze eigen leefwereld spreekt dat tegen. Vrede is ook Gods werk van Kerstmis, over Pasen tot Pinksteren. Jezus’ boodschap van vrede werd aan het kruis in bloed gesmoord. Er staan altijd teveel belangen op het spel. Chaos en eigengereidheid brengt voor sommigen meer op dan vrede. In elke eucharistieviering bidden we om vrede, ontvangen we vrede en worden we gezonden om vredevolle mensen te worden. Zeker niet toevallig!

Pax Christi is ontstaan uit de afkeer van het geweld van de tweede wereldoorlog, zoekend naar dialoog en verzoening in Europa. Als priester van het bisdom Brugge en woonachtig in Harelbeke bij het pastoraal centrum ‘De Bron’, ben ik na quasi vier decennia in verschillende onderwijsopdrachten, in ons bisdom, aan de KULeuven en in Noord-Kameroen, deels vrijgesteld voor de vredesbeweging die zijn stek heeft voor Vlaanderen in Antwerpen in een vleugel van het kloosterhuis van de minderbroeders-kapucijnen. Daar ben ik doorgaans van dinsdag tot en met donderdag.

Kijk naar het embleem van Pax Christi: de duif, al eeuwenlang symbool voor de kracht van Gods Geest én zelfs het ‘non-confessionele’ vredesteken, appel aan het hart als het ware, maar ook met handen als vleugels, mensenhanden, die de vrede moeten waar maken in al haar broosheid. Eveneens mag ik in spirituele erfenis van het Augustinusklooster in Harelbeke, deels meeleven als kloosterrector met de zusters van Sint-Niklaas, Augustinessen te Kortrijk in de Voorstraat. En in de Paastijd contacteer ik de vormelingen en hun catechisten en bedien het vormselsacrament in meerdere parochies van ons bisdom. Af en toe, zo nodig, ben ik als priester vervanger op een parochie. Vier jaar bv. samen met diaken Wilfried op de Arendswijk en op ’t Eiland, of her en der voor een preekbeurt. Het Davidsfonds in Harelbeke en Missio blijft me boeien.

In die zin is het wezenlijk dat een internationale vredesbeweging als Pax Christi, georganiseerd in een honderdtwintig landen, gebaseerd is op een wisselwerking. Enerzijds steunen we op inzicht en ‘expertise’ in samenwerking met ‘Broederlijk Delen’ en ‘Het Netwerk voor Rechtvaardigheid en Vrede’, zodat de beweging op doordachte wijze stelling kan nemen en beroep kan doen op meerdere experten in vitale uitdagingen voor de vrede.( Cfr. De bijdragen in periodieken, dagbladen en Kerknet).  Denk aan het Midden-Oosten, Centraal Afrika, Oekraïne … Maar vrede is niet enkel een zaak van onderzoek en advies, een zaak van buitenlandse politiek op nationale en internationale echelons. Vrede is evengoed en nog veel meer een zaak van ik en jij, hij en zij, ieder van ons, ook hier in Harelbeke in het leven van elke dag. Want het gaat bij vrede om relaties tussen mensen en ook tussen mens, dier en milieu. Heel vaak vinden wij in de microrelaties de wereldproblemen weerspiegeld: de meerwaarde die we onszelf bedelen, of de denigrerende houding tegenover ‘andersdenkenden’.

 Soms gaat het zelfs om kleinigheden die een pijnplek raken. Vaak is er dan vergelding en ontreddering, de zin om terug te slaan eerder dan om te beredderen. Ook een gevoel van onmacht confronteert ons, “we zullen het zo maar laten…”, eerder dan te doorgronden waarover en waarom het eigenlijk gaat. Vredesspiritualiteit, vredeswakes en vredesopvoeding zijn immers wezenlijk. Daarom: ‘Iedereen kan vliegen, kansen komen door erin te geloven. Vrede is een komma, nooit een punt.’

Meer weten? Surf naar: www.paxchristi.be of volg ons op www.facebook.com:paxchristivlaanderen. Infofolders vind je in de ‘De Bron’.

Marc Van Eenoo, coördinator vredesspiritualiteit ‘Pax Christi Vlaanderen’ en kloosterrector zusters van Sint-Niklaas, Augustinessen te Kortrijk