Op 3 maart 2018 heeft het Vaticaan het besluit van paus Franciscus meegedeeld, dat in de hele Kerk van de Romeinse ritus de viering van Maria onder de titel 'Moeder van de Kerk' wordt ingevoerd als een jaarlijkse verplichte gedachtenis op pinkstermaandag. In landen waar op de maandag en dinsdag na Pinksteren gelovigen de gewoonte hebben om aan de eucharistie deel te nemen – bijvoorbeeld omdat het een vrije dag is, zoals bij ons op pinkstermaandag – kan men volgens de rubriek in het Romeins missaal het misformulier van Pinsteren hernemen. In een aparte nota (24 maart 2018) van kardinaal Robert Sarah, prefect van de Congregatie van de goddelijke eredienst, wordt echter beklemtoond dat men zo mogelijk de voorkeur moet geven aan de gedachtenis van de ‘Heilige Maagd Maria, Moeder van de Kerk’.
De zalige paus Paulus VI riep op 21 november 1964 aan het eind van de derde zittingsperiode van het Tweede Vaticaans Concilie de heilige Maagd Maria uit tot 'Moeder van de Kerk'. Bij gelegenheid van het heilig Jaar van de verzoening (1974) werd ter ere van de Heilige Maria, Moeder van de Kerk, een votiefmis opgesteld.
Nauwe band tussen Maria, Christus en de Kerk
'De leerlingen bleven eensgezind volharden in het gebed samen met Maria, de moeder van Jezus.' Vgl. Hnd 1, 14
De aanduiding van Maria als ‘Moeder van de Kerk’ is reeds oud. Het decreet van 3 maart verwijst naar de H. Augustinus, die schreef dat Maria de moeder is van de ledematen van de Kerk, omdat zij door haar liefde heeft meegewerkt aan de geboorte van de gelovigen in de Kerk. En Paus Leo de Grote verkondigde dat de geboorte van het Hoofd ook de geboorte van het Lichaam is. Ook hij duidde Maria aan als moeder van Christus, de Zoon van God, én als moeder van de ledematen van het mystieke lichaam, nl. de Kerk.
De verbinding van deze gedachtenis van Maria als Moeder van de Kerk met het Pinksterfeest, is te vergelijken met de viering van het Onbevlekte Hart van Maria, daags na het hoogfeest van het Heilig Hart van Jezus. Beide liturgische vieringen brengen de nauwe band aan het licht tussen de persoon van Maria en het Christusmysterie en het mysterie van de Kerk.
Misfomulier 'Heilige Maagd Maria, Moeder van de Kerk'
Aanvullingen getijdengebed 'Heilige Maagd Maria, Moeder van de Kerk'
