Hemelvaart in drie krachtlijnen

Hemelvaart: een 'moeilijk' feest

Het feest van Hemelvaart heet in het Frans 'Ascension', wat gemakkelijk toelaat om er in één adem 'ascenseur' (lift) bij te denken. En inderdaad, wanneer we de teugels van onze verbeelding vieren,

is er niet veel nodig om van wat in wezen een diep geloofsmysterie is, een even eenvoudig als aandoenlijk tafereel te maken.

Beter is het om alle verbeelding achterwege te laten, en te lezen wat de getuigen van deze Hemelvaart erover vertellen. Maar ook dan wordt het er niet eenvoudiger op. Daar waar we bij de evangelist Lucas lezen dat Jezus voor de ogen van de leerlingen 'in de hemel werd opgenomen', treffen we bij Matheüs de verrezen Heer aan die overal en alle dagen bij de leerlingen zal blijven. Wat vieren we dan precies, op het feest van Hemelvaart? 

Een leerproces van veertig dagen

Na de dood van Jezus hebben de leerlingen tijd nodig gehad om werkelijk te geloven in zijn verrijzenis en in zijn blijvende aanwezigheid in hun midden. Op de eerste bladzijde van het boek Handelingen spreekt Lucas – van wiens hand ook het gelijknamige evangelie is – over een periode van veertig dagen: ‘Aan hen heeft Hij veertig dagen lang herhaaldelijk bewezen dat Hij na zijn lijden weer in leven was’. 

Wanneer de Bijbel het heeft over veertig dagen of veertig jaren, weten we dat hiermee een leerproces bedoeld wordt. Jezus’ leerlingen leren gedurende deze veertig dagen wat het ten volle betekent, dat Jezus werkelijk leeft. Hoewel Hij de wereld zal verlaten, zal Hij toch bij hen zijn, ‘alle dagen tot aan de voleinding van de wereld’ (Mt 28, 20). De aandacht verschuift van de verrijzenis naar het afscheid van Jezus: van Pasen naar Hemelvaart.

Hemelvaart in drie krachtlijnen

1. Hemelvaart markeert het eindpunt achter Jezus’ zending. In zijn optreden is het rijk van God aan het licht gekomen. Hij heeft het Schriftwoord van Jesaja in vervulling gebracht: ‘Om aan armen de goede boodschap te brengen heeft Hij mij gezonden’ (Lc 4, 18). Nu Hij deze zending volbracht heeft, komt Jezus thuis bij de Vader: ‘Ik ben van de Vader uitgegaan en in de wereld gekomen; weer verlaat Ik de wereld en ga naar de Vader’ (Joh 16, 28).
2. Hemelvaart markeert het beginpunt van de zending van de leerlingen: ‘Ga, en maak alle volkeren tot leerling; doop hen in de Naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest, en leer hun alles onderhouden wat Ik jullie geboden heb. Weet wel, Ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voleinding van de wereld’ (Mt 28, 19-20). De leerlingen zullen voor deze zending worden ‘toegerust met kracht van boven’ (Lc 24, 49); ‘Over enkele dagen zult gij gedoopt worden met de Heilige Geest’ (Hnd 1, 8). Op Hemelvaart krijgen de leerlingen hun opdracht, met Pinksteren de kracht om deze opdracht te vervullen.
3. Hemelvaart markeert het punt dat ons, gelovigen, dichter brengt bij de eindvoltooiing. Jezus is nu opgenomen bij de Vader, waar Hij voor ons ten beste spreekt. Ooit zullen ook wij opgenomen worden in dat rijk Gods, om er ten volle te delen in Jezus’ heerlijkheid. Het Hemelvaartsfeest is daarvan een voorproef: nu reeds zijn we deel van het rijk Gods, maar nog niet ten volle. De hoop op die voltooiing belijden wij vandaag! Het openingsgebed van de eucharistieviering op dit feest drukt dit goed uit:

Almachtige God,
dit is de dag waarop Gij ons voor ogen houdt
dat uw Zoon in heerlijkheid naar U is toegegaan.
Zijn verheffing is onze hoop;
nu reikt de aarde tot de hemel.
Geef dat wij trouw zijn aan zijn opdracht,
dat wij zijn liefde en verlossing
bereikbaar maken voor elkaar.