Interdiocesane Commissie voor Liturgie

Het doopsel

icon-icon-artikel

Gepubliceerd op dinsdag 26 april 2016 - 12:34

Zegening van het doopwater

Na de dienst van het woord gaan we naar de doopvont. Het 'gaan' naar de plaats in de kerk waar de doopvont staat is een mooi beeld van het gelovig leven, dat toch ook telkens opnieuw een 'op stap, op weg gaan' is. Het is ook sterk als er kan gedoopt worden bij de doopvont waarin soms al generaties christenen gedoopt werden. In de doopvont is er water. Dat water is misschien wel het belangrijkste symbool in de doopviering. De voorganger spreekt een lang en plechtig zegeningsgebed over het doopwater uit. Dat gebed brengt de geschiedenis van God en mens in herinnering. Hij vraagt dat Gods Geest het water zou bezielen. Daarbij raakt hij het water aan met zijn rechterhand. Het gebed om Gods heilige Geest is heel belangrijk, want het is God zelf die aan het werk is in de sacramenten. Niet wijzelf.

Laat dit kind dat geschapen is naar uw beeld,
door het water van de doop vrij zijn van alle kwaad.
Maak het tot kind van uw volk,
herboren uit water en heilige Geest.

Aanroeping van Gods Geest over het water
(Uit de Orde van dienst voor de liturgie van het kinderdoopsel)

Verzaking aan het kwaad

Eerder in de viering werd het 'gebed om vrijwaring van het kwaad' gebeden. Nu gaat het over de afwijzing v an het kwaad en de uitdrukkelijke keuze voor het goede. Het is betekenisvol dat dit net vóór de geloofsbelijdenis gebeurt. De aanwezigen hernieuwen samen hun doopbeloften. Het is een oproep om zich werkelijk te verzetten tegen het kwaad en te leven als mensen van God die in het spoor van Christus in het leven willen staan en zich laten bezielen door Gods Geest. Misschien is dat voor sommigen een wat moeilijk moment. Er wordt immers een engagement gevraagd. Dat de Kerk dit net vóór de eigenlijk doop vraagt is niet zonder betekenis. Als gedoopte leven, vraagt wel degelijk iets van mensen. De doop is geen vrijblijvend ritueel. De doop leidt de dopeling binnen in de geloofsgemeenschap van de christenen. Christenen zijn leerling van Jezus. Zijn levenswijze, zijn Evangelie, is richtinggevend.

Belooft gij u te allen tijde
te verzetten tegen kwaad en onrecht,
om in vrijheid te leven als kinderen van God?

Ja, dat beloof ik.

(Uit de Orde van dienst voor de liturgie van het kinderdoopsel)

De geloofsbelijdenis

Christenen geloven niet in om het even wie. Zij geloven in God: Vader, Zoon en heilige Geest. Er wordt niet gevraagd wat je gelooft. Neen, de drie vragen die gesteld worden - 'Geloof je in de Vader, de Zoon en de heilige Geest?' - bevatten reeds de inhoud van het geloof. Dat geloof komt niet uit onszelf, wij ontvangen het van anderen. De kerkgemeenschap geeft het ons door. God heeft de mens het eerst liefgehad en ons zijn liefde getoond in Jezus Christus. De Vader en de Zoon hebben ons de heilige Geest gegeven om op onze beurt Gods liefde door te geven. Dat geloof wordt ons aangeboden, en laat ons de vrije keuze om daarop ja of neen te antwoorden.

De doopritus

Het eigenlijke ritueel is heel eenvoudig en krachtig. De voorganger giet drie maal water over het hoofd van de dopeling en zegt daarbij: 'Ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest'. Dit ritueel is zeer oud. Jezus werd door Johannes gedoopt in de rivier. En Jezus zelf gaf zijn leerlingen de opdracht mensen te dopen. Dopelingen worden ondergedompeld in Jezus' leven, sterven en verrijzen.