James Mallon, hoewel van Schotse geboorte, groeide op in Nova Scotia, Canada. Hij was er jarenlang parochiepriester, maar is intussen vrijgesteld als bisschoppelijk vicaris voor parochievernieuwing in het bisdom Halifax-Yarmouth. Zijn ervaring in parochiepastoraal en zijn missionaire bevlogenheid maakten hem tot een veelgevraagd spreker. Hij schreef het boek ‘Divine Renovation’ dat bij Adveniat en Halewijn werd uitgegeven in Nederlandse vertaling, getiteld: Als God renoveert – De parochie van onderhoud naar bloei. Met zijn boek tracht Mallon parochies aan te moedigen en te begeleiden van een vergrijzende ‘gewoontepastoraal’ of ontmoedigde ‘onderhoudskerk’ naar een levendige en dynamische geloofsgemeenschap. De sleutelwoorden die hij daarbij niet schuwt zijn missionair, evangelisatie en discipleship (leerlingschap). Pieter Stevens bracht uit Mallons boek een aantal relevante passages bij elkaar en voorzag ze van commentaar. Ze vertolken de intuïties van James Mallon omtrent liturgie en liturgische muziek en hoe die hun rol spelen in de missionaire geloofsgemeenschap. Hieronder alvast een voorsmaakje.
Gastvrijheid
'Er is één onontkoombaar probleem waarmee we als katholieken te maken krijgen als het gaat om gastvrijheid tegenover niet-kerkgangers, of niet-katholieken, en dat is de liturgie.'
'Hoe schitterend de liturgie ook is, zij is van nature ongastvrij tegenover de buitenstaander, omdat het de eredienst is van de ingewijden. Zij veronderstelt kennis van de basistheologie, gebaren houdingen, gebeden en rituelen die de niet-katholiek of niet-kerkganger vaak volkomen vreemd zijn. Daar komt nog bij dat we als katholieken met onze handelingen maar al te vaak lijken te suggereren dat we aannemen dat iedereen in de kerk katholiek is en weet wat hij of zij moet doen en zeggen.'
'Ik werd hieraan herinnerd toen ik enige tijd terug een uitvaartliturgie had. Een handigheidje dat ik een aantal jaren terug aanleerde om te kijken wat voor mensen ik voor me heb, is om aan het begin, bij het maken van het kruisteken, in gedachten een foto te maken. Het aantal mensen dat het kruisteken maakt geeft een snelle indicatie van op zijn minst degenen die van huis uit katholiek zijn. Bij deze uitvaart maakte slechts een derde van de aanwezigen het kruisteken. Ik werd onmiddellijk getroffen door de onzinnigheid van de situatie.'
'Deze laten-we-doen-alsof-iedereen-praktiserend-katholiek-is-houding blijft een belangrijke hinderpaal voor echte gastvrijheid in onze kerken.
'Zolang we bij eucharistievieringen in het weekend en andere vieringen niet-kerkgangers in ons midden hebben, is er geen echte oplossing voor dit probleem. De eerste stap is te herkennen dat ‘het probleem’ een geweldige kans biedt. Het allereerste wat we kunnen doen in situaties waarin duidelijk is dat er mensen met verschillende achtergronden aanwezig zijn, is hun een teken van herkenning geven, hen te verwelkomen en hen uit te nodigen om naar vermogen deel te nemen aan onze eredienst. Doen alsof gasten er niet zijn is buitengewoon ongastvrij. Enkele kleine aanwijzingen in de homilie of tijdens de viering, of de gasten wijzen op boekjes die beschikbaar zijn, kan een grote bijdrage leveren aan de gastvrijheid.' (p. 121-123)
Verder, in Zacheüs, heeft Mallon het nog over wat hij ziet als opbouwende liturgische muziek, over schoonheid en over het belang van de lofzang in de liturgie.
