Gesteund door Gods barmhartigheid

De term barmhartigheid komt regelmatig voor in de eucharistie. Verschillende gebeden die de priester voorbidt, beginnen met de aanspreking: Barmhartige God … of Almachtige en barmhartige God … Deze laatste uitdrukking laat al aanvoelen dat de almacht van God niet wijst op een goddelijke krachtpatser die alles naar zijn hand kan zetten, maar alles te maken heeft met de overgrote kracht van zijn goedheid en liefde.

Het embolisme na het Onzevader

Een mooi gebed dat spreekt over de barmhartigheid is het zogenaamde embolisme dat aansluit bij het Onzevader. Een embolisme is een toevoeging of uitweiding, die aansluit bij een voorafgaand gebed. Zo is dit embolisme eigenlijk een verdere uitwerking van de laatste bede van het Onzevader: maar verlos ons van het kwade.

Verlos ons, Heer, van alle kwaad,

geef vrede in onze dagen;

dat wij, gesteund door uw barmhartigheid,

vrij mogen zijn van zonde

en beveiligd tegen alle onrust,

hoopvol wachtend op de komst van Jezus Messias, uw Zoon.

Hoe kort ook, dit gebed geeft antwoord op een aantal wezenlijke vragen van de mens.

Ook onze huidige tijd, die zoveel mogelijkheden heeft om de wereld bewoonbaar te maken, worstelt met het kwaad. Vanuit onze drang naar zelfredzaamheid en autonomie zouden we wensen dat wij het kwaad op eigen kracht kunnen overwinnen en uitroeien, maar als we eerlijk zijn moeten we erkennen dat dat ons niet zo goed lukt. Het kwaad is werkzaam in onze wereld en in onszelf … De liturgie erkent daarom nederig dat wij, mensen, het kwaad niet helemaal zelf kunnen overwinnen: we hebben daarvoor Iemand nodig die sterker is dan ons, God zelf, en we bidden dat Hij ons verlost van het kwaad.

Hoe verlost God ons van het kwaad?

De tegenpool van het kwaad is de sjaloom, de vrede, de harmonie van de schepping, waar de Bijbel zo vaak over spreekt. Het is die vrede die Christus als eerste paasgeschenk aan zijn leerlingen geeft, na de verrijzenis (cf. Joh 20, 19).

Het is dezelfde vrede waar de priester na het embolisme dadelijk om zal bidden in de eucharistie: “Heer Jezus … schenk ons uw vrede”.

Jezus heeft ons op het kruis geopenbaard hoe groot de liefde van God is voor ons, een liefde die sterker is dan de afwijzing, de zonde, het kwaad van de mens. Enkel die sterke goddelijke liefde kan de macht van het kwaad overwinnen, door in de plaats van wrok en haat de vrede als antwoord te plaatsen.